تهران- الکوثر: شیخ محمد محمود طبلاوی، از قراء برجسته و سرشناس مصر و رئیس اتحادیه قاریان و حافظان این کشوربود که در ۱۶ اردیبهشت ماه 1399، در ۸۶ سالگی و پس از ۶۰ سال خدمت در مسیر قرآن، دعوت حق را لبیک گفت.
وی در روز ۱۴ نوامبر ۱۹۳۴ در روستاى میت عقبه مرکز امبابه الجیزه به دنیا آمد. حاج محمود، پدرش، محمد را، که تنها پسرش بود، به مکتبخانه روستا برد تا در آنجا قرآن بیاموزد. محمد در چهار سالگى راه قرآن را در پیش گرفت و در ده سالگى حفظ و تجوید آن را به پایان برد.
طبلاوى از خاطرات خود در این باره میگفت: پدرم با تضرع و زارى به سوى آسمان روى کرده و پیوسته دعا میکرد که خداوند به او فرزندى عطا کند تا او را وقف کتاب آسمانى قرآن کریم کند و از اهل قرآن و رجال دینى شود. خداوند هم دعوت او را بىاستجابت رها نکرد و او را صاحب تنها فرزندش(محمد) کرد. پدرم با تولد من بسیار مسرور شد؛ سرورى که در طول عمرش مثل آن را تجربه نکرده بود.
خوشحالى پدرم تنها به خاطر این نبود که داراى فرزندى شده است بلکه به این دلیل بود که دارای فرزندى از جرگه حافظان قرآن کریم شده بود. چرا که پدرم به این موضوع یقین داشت که قرآن تاج پر افتخارى است که هر کس آن را به سر بگذارد، بسیار شکوهمند خواهد شد و این نعمت بزرگى که خداوند بر من منت نهاده و به من ارزانى داشته مرا وا مىدارد که روز و شب به درگاه او دعا کنم که این عمل جلیل را از حسنات پدرم قرار دهد و نیز قرآن کریم را به مصداق آیه ۲۸ از سوره حدید، براى او نورى قرار دهد که روشنگر راه او باشد.
این جوان با استعداد در حفظ قرآن کریم به طور کامل همراه با احکام آن حتى لحظهاى هم سستى به خرج نداد و پیوسته با التزام و انتظام شدید به آموزشگاه مىرفت و در هر ماه کل قرآن را مرور مىکرد.
استاد طبلاوى در این باره میگفت: من به عنوان یک قارى ناشناخته و کوچک شروع کردم. همانند هر قارى دیگر که از میان سنگلاخها و امواج زندگى که همچون سیلى بر گونه او نواخته مىشود راه خود را مىگیرد و مىرود؛ بنابر این در مناسبتهاى سال و یا مناسبات دیگر تلاوت میکردم، این تلاوتها همه در ابتداى زندگى قرآنىام یعنى در دوران قبل از بلوغ و سن ۱۵ سالگى بود. من به آنچه خداوند روزىام میفرمود راضى بودم که افزون بر ۳ جنیهه نمىشد و هنگامى که ۵ جنیهه نصیبم مىشد، خیال مىکردم به عظمتى بالا دست یافتهام.
استعداد و آغاز شهرت
استاد طبلاوى کسانى را که در نصیحت و ارشاد او کوشیدند، فراموش نمىکرد و پیوسته از آنانى که وسیله بارور کردن استعدادش در حفظ و تجوید بودند، به نیکى یاد مىکرد و مىگفت: من دائماً به دنبال فرصتى هستم تا با خود خلوت کرده و شروع کارم با قرآن کریم و اولین گامهایم در این راه تا رسیدن به دروازه هدایت قرآنى را یادآورى و مرور کنم که به افراد زیادى مدیون هستم بنابراین براى پدرم، استادم، و همکلاسىهایم که به من شجاعت میبخشیدند و در حالى که من خردسال بودم به من گوش میکردند و مرا به یادآورى این نکته وادار مىکردند که من قارى با استعدادى هستم، دعا مىکنم، به یاد مىآورم فرمایش استادم را که میفرمود: (محمد تو با استعدادى و صدایت جدا قوى و زیباست) استادمان که به فطرت افراد آگاه بود ما را از هم متمایز مىکرد و مىفرمود: محمد طبلاوى صداى بمى دارد. فلانى صداى کوبندهاى دارد، فلانى صداى … و دائما مرا با توجه به صوتم تشویق مىکرد و با اهتمام خاصى که به من داشت از من سرپرستى مىکرد دائما به من سر میزد و با دقت در حفظ کردن من نظر داشت.
این قاری بنام مصری در سن ۱۲ سالگى به مراسم بزرگداشت بزرگان، مسئولان، شخصیتهاى بارز و خانوادههای معروف در کنار مشاهیر قاریان رادیو دعوت میشد و پیش از آنکه به پانزده سالگی برسد، در بین آنها جایگاه بالایى پیدا کرد؛ تا بشارتی که پدربزرگش به پدر او داده بود که نوهاش از حافظ و قاری قرآن خواهد بود، محقق شود.
او خیلی زود فهمید که دارای حنجره طلایی است و در جیزه، قاهره، و قلیوبیه شناخته شد و تبدیل به قارىای شد که از سوى بسیارى خانوادهها براى مراسم احیاء با توجه به قوت ادا و خلاقیتهاى بالایش و روحیه جوانش که او را براى قرائت پیوسته ۲ ساعته بدون هیچ خستگى و بدون اظهار سختى کمک مىکرد، ترجیح داده مىشد، علاوه بر اینکه مردم هم براى پیوسته خواندن او اصرار میکردند و براى گوش دادن طولانی مدت به او ابراز شوق میکردند و مواظبت شدید او نسبت به صدایش و مداومت بر همنشینی با قاریان برجسته نظیر استاد رفعت، استاد على محمود، استاد محمد سلامه، استاد صیفى، بهتیمى و مصطفى اسماعیل و غیر ایشان از قاریان پیشتاز رادیو، و گوش دادن به آنها چه مستقیماً و چه از طریق رادیو او را بر این امر یارى مىداد.
ملحق شدن به رادیو
استاد طبلاوى براى ملحق شدن به رادیو بیشترین تلاش را نسبت به قاریان دیگر داشت و حتى نسبت به صبر و تحملى که او در مراجعه به رادیو براى پیوستن به آن به عنوان یک قارى داشت، مورد رشک بود. او ۹ بار براى این کار اقدام کرد اما مشیت الهى ما فوق مشیت بشر است و خداوند در این نه مرتبه به او اجازه نداد اما در مرتبه دهم توانست امتیاز مورد نظر را به دست بیاورد و به رادیو ملحق شود.
تلاوتی نادر از طبلاوی در استودیو
خارج از مصر
نه تنها شهرت طبلاوی مصر را فراگرفت بلکه او به حدود ۱۰۰ کشور جهان سفر کرد که برخی از آنها به دعوت از برگزارکنندگان محافل دینی و برخی به نمایندگی از الازهر و یا وزارت اوقاف مصر انجام شد.
اما سفری که همواره در ذهن و قلب او باقی ماند، سفر به عربستان سعودی و تلاوت پیش از اذان در داخل کعبه بود چراکه او تنها قاری بود که در میان دیوارهای کعبه قرآن تلاوت کرد.
وی در ارتباط با حضور خود در محافل خارج از مصر میگفت: من ضمن یک گروه دینى از مصر به دعوت شیخ ابوالحسن ندوى به هند رفتم. رئیس گروه مرحوم زکریا برى، وزیر اداره اوقاف در آن وقت بود، و اتفاقاً ما به دلیل تأخیر در پرواز به مدت نیم ساعت دیر به کنفرانس رسیدیم. برى با هوش و درایتى که داشت، گفت: تنها کسى که مىتواند قبل از ما حرکت کند و جلوتر از ما داخل شود، استاد طبلاوى است چرا که او با لباس خاص خود شناخته شده است و در اینجا معروف و مشهور است و در دل مردم جایگاه والایى دارد و چه بسا عمامه و شال در عفو و بزرگوارى میزبانان نسبت به تأخیر ما نقش داشت، و درست آنچه برى انتظار داشت، اتفاق افتاد و چیزى که با آن روبرو شدیم آن بود که رئیس کنفرانس با صداى بلند گفت: گروه مصرى آمدند و پیشاپیش آنان استاد طبلاوى است و به ما خوشآمدگویى کرد و گفت: باید جلسه را از اول شروع کنیم ،… بعد از پایان جلسه همه حضار اطراف مرا گرفته و با من عکسهاى یادگارى مىگرفتند.
دعوتها و مسافرتها
او به بیش از هشتاد کشور عربى و اسلامى و غیر آن سفر کرد. از جمله دعوتهایى که او داشت، دعوتى از جانب «جان لاتسیس» از یونان براى تلاوت قرآن براى اولین بار در تاریخ این کشور و نیز دعوتى که از طرف مسئولین ایتالیایى از طریق سفارت مصر به شهر روم براى تلاوت در جمع زیادی از مهاجران عرب و مسلمان است.
استاد طبلاوى دعوت کاخ پادشاهى اردن را براى برگزاری مرثیه ملکه زین الشرف، مادر ملک حسین شاه اردن را هم فراموش نمىکرد و نتیجه این زندگى قرآنی نوارهاى صوتی بسیارى است که در جلسات خارجى خوانده است که همه آنها در شرکت ابراهیم فٍن متعلق به ابراهیم طبلاوى، موجود است.
انکار اذان به شبک شیعی
محمد طبلاوی، رئیس اتحادیه قاریان مصر اخیرا اعلام کرده بود که در سفر به کشورمان از وی درخواست شده است که به سبک شیعیان اذان بگوید، اما وی نپذیرفته و از سفر به ایران منع شده است، این در حالی است که عبدالرسول عبایی، پیشکسوت و خادم القرآن ایرانی خود شاهد اذانگفتن محمد طبلاوی به سبک شیعیان در زمان حضور در ایران بوده است.
به گفته عبدالرسول عبایی طبلاوی در سال ۱۳۷۰ زمانی که به مناسبت سالروز رحلت امام خمینی(ره) برای نخستینبار به ایران آمد، به سبک شیعیان اذان گفت و آن زمان هنوز شیخ راغب مصطفی غلوش و شیخ شحات محمد انور به ایران نیامده بودند و اذانگفتن قاریان مصری به سبک شیعیان خیلی مرسوم نبود.
عبایی همچنین به نوار ویدیویی اذانگفتن طبلاوی اشاره کرده و گفته است: صدای وی در آن زمان ضبط و از رادیو قرآن کشورمان پخش شد، وی همراه ابوالعینین شعیشع، یکی از فرزندان عبدالباسط عبدالصمد و فرزند محمود علی البناء، از قاریان بنام مصری در سالگرد رحلت امام(ره) به ایران آمد و با همان لحنش در قرائت، اذان گفت.
تحت پیگرد قراردادن قاریان مصری به دلیل سفر به ایران و عراق
شیخ محمد محمود طبلاوی همچنین در زمان حیات طی نشستی با محمد مختار جمعه، وزیر اوقاف مصر از تحت پیگردقراردادن قاریان مصری به دلیل سفر به ایران و عراق گفته و اعلام کرده بود: قاریانی که بدون مجوز اتحادیه قاریان مصر به ایران و عراق سفر کردهاند، تحت پیگرد قرار خواهند گرفت.
طبلاوی در توجیه تحت پیگرد قرارگرفتن قاریان مصری افزود: این مسئله با هدف حفظ امنیت ملی و وحدت بافت اجتماعی مصر به نهادهای رسمی ذیربط ابلاغ میشود.
وی با صدور بیانیهای اعلام کرد: احمد احمد نعینع و شیخ طه محمد نعمانی در رأس قاریانی هستند که به ایران سفر کردهاند و شیخ محمد طنطاوی و شیخ یاسر عبدالباسط عبدالصمد(پسر مرحوم عبدالباسط عبدالصمد) نیز از قاریانی هستند که به عراق سفر کردهاند.
آخرین تلاوت شیخ طبلاوی قبل از فوت
مرحوم طبلاوی به دلیل این که در سالهای اخیر عمر خود با بیماری دسته و پنجه نرم میکرد، هر از چندگاهی شایعاتی درباره فوت وی مطرح میشود. وی اخیرا در گفتوگویی با پایگاه خبری «الیوم السابع»، آیاتی از سوره مبارکه «حشر» را تلاوت کرد و از این طریق تلاش کرد به شایعاتی که به مرگ وی دامن میزد پاسخ دهد که از این تلاوت بهعنوان آخرین قرائت وی قبل از فوت نام برده میشود.
آخرین تلاوت شیخ طبلاوی
شیخ طبلاوی در واپسین لحظات زندگی
ابراهیم طبلاوی فرزند این قاری شهیر مصری در ارتباط با وی تصریح کرد: پدرم بیش از یک سال از آخر عمر خود را معتکف شده و قرآن تلاوت میکرد.
وی با بیان این که پدرم ما را به تقوای الهی و عاقبت به خیری توصیه میکرد و بسیار برای رفع بلای کرونا دعا میکرد، گفت: او پیش از افطار و در حالی که روزه بود، درگذشت.
تکیه عزا برای طبلاوی برپا نمیشود
محمد الساعاتی، سخنگوی رسمی اتحادیه قاریان مصر تصریح کرد: از قاریان خواسته شده از برگزاری تجمعات پرهیز کرده و در خانههای خود بمانند و آیاتی از قرآن برای هدیه به روح مرحوم طبلاوی تلاوت کنند.
وی در ارتباط با برپایی تکیه عزا برای مرحوم طبلاوی گفت: اتحادیه قاریان و خانواده مرحوم طبلاوی به قوانین پایبند بوده هرگز خیمه عزایی برپا نخواهد شد و عزاداری به تشییع پیکر او از مقابل مقبره که با حضور خانودهاش و تعدادی از اعضای اتحادیه به نمایندگی از بقیه برگزار خواهد شد، محدود میشود.
مطالب مرتبط:
تلاوت سوره قمر باصدای استاد عبدالباسط محمد عبدالصمد
تلاوت آیاتی از سوره نجم و قمر با صدای استاد محمد عبدالعزیز حصان
تلاوت سوره اسراء باصدای استاد ابوالعینین شعیشع
تلاوت سوره مریم باصدای استادمحمد اللیثی
تلاوت استاد مصطفی اسماعیل
تلاوت آیاتی از قرآن مجید با صدای استاد کامل یوسف بهتیمی
آخرین اخبار جهان اسلام را در الکوثر فارسی پیگیری کنید
جدیدترین خبرها را در کانال تلگرامی الکوثرفارسی بخوانید: (کلیک کنید)
صفحه ویژه محرم؛ نهضت حسینی
از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید
آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان
صفحه ادعیه و زیارات الکوثر فارسی
پنج شنبه 13 مرداد 1401 - 7:50:3