تهران- الکوثر:  سوره الرحمن مجموعه‌ای از نعمت‌های خدا در دنیا و آخرت را برمی‌شمرد. همچنین در این سوره به برپایی قیامت و ویژگی‌های آن و چگونگی حسابرسی اعمال پرداخته شده است. خداوند در این سوره پس از ذکر هر نعمتی، از بندگان خود با آیه «فَبأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ: پس کدام‌یک از نعمت‌هاى پروردگارتان را منکرید؟» اقرار می‌گیرد. این آیه ۳۱ مرتبه در سوره تکرار شده است. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده پس از این آیه، عبارت «لا بِشَیْءٍ مِنْ الائِکَ رَبِّ اُکَذِّبُ: پروردگارا هیچ‌یک از نعمت‌های تو را انکار نمی‌کنم» خوانده شود.

بر اساس برخی روایات اگر کسی سوره الرحمن را قرائت کند، خداوند توفیق شکرگزاری به او می‌دهد و اگر در آن روز یا شب از دنیا برود شهید محسوب می‎‌شود. سوره الرحمن در ایران در مجالس فاتحه‌خوانی قرائت می‌شود.

علت نامگذاری

این سوره را از آن رو الرحمن می‌نامند که با کلمه «الرحمن» که از نام‌های الهی است آغاز می‌‌شود. نام دیگر این سوره «آلاء» (جمع ألی) به معنای نعمت‌ها است؛ زیرا نعمت‌های خدا را می‌شمارد. سوره الرحمن ملقب به عروس القرآن است. این لقب بر اساس روایاتی است که از پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) نقل شده است.

محل و ترتیب نزول

در مَکّی یا مدنی بودن سوره الرحمن اختلاف است؛ برخی آن را مکی و برخی دیگر آن را مدنی دانسته ‎اند. محمدهادی معرفت از محققان علوم قرآنی، دلایل مکی‌بودن را ضعیف می‌شمارد و سوره الرحمن را سوره‌ای مدنی می‌داند. بنابر نظر او این سوره در ترتیب نزول نود و هفتمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، پنجاه و پنجمین سوره است و در جزء ۲۷ قرآن جای دارد.

تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها

سوره الرحمن ۷۸ آیه، ۳۵۲ کلمه و ۱۶۴۸ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سوره‌های مفصلات و در حدود نیم حزب است. کوچک‌ترین آیه قرآن (غیر از حروف مقطعه که فقط یک حرف یا دو حرف‌اند) آیه ۶۴ سوره الرحمن است: «مُدْهَامَّتَانِ: هر دو خرّم و سرسبزند».

محتوا
سوره الرحمن مجموعه‌ای از نعمت‌های خداوند در دنیا و آخرت را برمی‌شمرد و به عبارتی، این سوره بیانگر صفت رحمانیت خداوند است. مطالب مطرح‌شده در این سوره را می‌توان به سه بخش کلی تقسیم کرد:

۱. نعمت‌های دنیا: اشاره به برخی نعمت‌ها مثل تعلیم قرآن کریم، آفرینش انسان و جن، آفرینش گیاهان و درختان، آفرینش آسمان، حاکمیت قوانین، آفرینش زمین با ویژگی‌هایش، خلقت میوه‎ها، خلقت گل‎ها و گیاهان معطر؛ تلاقی دریای شور و شیرین و نعمت‌های موجود در دریا (آیات ۱ تا ۳۰).

۲. برپایی قیامت: اشاره به فروپاشی نظام‌های دنیایی و برپایی قیامت، ویژگی‌هایی از قیامت، چگونگى حساب، کیفر و مجازات (آیات ۳۱ تا ۳۰ ).

۳. نعمت‌های اُخرَوی: پس از اشاره‌ای کوتاه به عذاب‌ جهنمیان، نعمت‌های نیکوکاران شمرده شده است. مهم‌ترین نعمت‌های بهشتی که به آنها اشاره شده است: باغ‌ها، چشمه‌‏ها، میوه‌‏ها، همسران زیبا و باوفا (آیات ۳۱ تا ۷۸).

شأن نزول

شماری از مفسران، سبب نزول این سوره را آگاه نبودن مشرکانِ قریش از نام رحمان دانسته‎اند؛ آنان زمانی‎ که آیه ۶۰ سوره فرقان -که در آن امر به سجده برای خداوند رحمان شده بودند- نازل گردید، گفتند رحمان کیست و چیست؟ خداوند در مقابلِ این سخن آنان، سوره الرحمن را نازل کرد. برخی نیز بر اساس روایتی از امام صادق(ع) معتقدند سوره الرحمن درباره اهل بیت نازل شده است.

منظور از دو دریا و لؤلؤ و مرجان

در روایات از امام صادق(ع) و امام رضا(ع) نقل شده است منظور از دو دریا در آیه «مَرَ‌جَ الْبَحْرَ‌یْنِ یَلْتَقِیَانِ؛ دو دریا را به گونه‌اى‌ روان کرد که‌ با هم برخورد کنند»، علی(ع) و فاطمه(ع) و منظور از لؤلؤ و مرجان در «یَخْرُ‌جُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْ‌جَانُ؛ از هر دو دریا مروارید و مرجان برآید» نیز امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است.این تفسیر در آثار مفسران شیعه از جمله مجمع البیان طبرسی و مفسران سنی نظیر تفسیر الدرالمنثور سیوطی آمده است.

آیات مشهور

هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (آیه۶۰)

ترجمه: مگر پاداش نیکی جز نیکی است؟

در آیات قبلی آمده است خداوند به کسانی که از مقام پروردگارشان ترس دارند، دو بهشت با نعمت‌های فراوان می‌دهد. این آیه بیان می‌کند که آن احسان خداوند به این دلیل است که آنان با ترس از خداوند، احسان کردند و پاسخ احسان، چیزی به جز احسان نیست. بر اساس روایتی از امام صادق(ع) این آیه درباره کافر و مؤمن نیکوکار و بدکار جارى مى‌شود و هر کس به دیگری نیکی کند، او باید جبران کند و راه جبران این نیست که به همان مقدار نیکی کند بلکه باید بیش از آن باشد. دلیل این کار آن است که اگر شخص دوم به همان اندازه فرد اول نیکی کند، عمل نیک فرد اول برتر است به دلیل آنکه او آغازگر نیکی بوده است؛ از این رو شخص دوم باید بیشتر از فرد اول نیکی کند تا در ارزش احسان با یکدیگر برابر شوند.

شعرای فارسی‌زبان نیز در اشعار خود به مضمون این آیه اشاره کرده‌اند همچنانکه مولوی سروده است:

سوره الرحمن از جمله سوره‌هایی است که در فرهنگ عمومی جوامع اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. این سوره نزد مسلمانان برخی از کشورها نظیر ایران کاربرد اجتماعی دارد.

در ایران در مجالس ترحیم و فاتحه‌خوانی، پیش از سخنرانی واعظان، قاریان سوره الرحمن را تلاوت می‌کنند. در برخی محافل، افراد حاضر در مراسم پس از تلاوت آیه «فَبأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ» توسط قاری، جمله «لَا بِشَیْ‏ءٍ مِنْ آلَائِکَ رَبِّ أُکَذِّبُ» را به صورت گروهی می‌خوانند. کاربرد این سوره در مجالس ختم، مخالفانی را نیز داشته است، به‌ویژه آنکه بر اساس دیدگاه این مخالفان، سوره الرحمن در ایران بیشتر یادآور مجالس ترحیم است و این با روح حاکم بر این سوره که بیانگر نعمت‌های خدا در دنیا و آخرت است همخوانی ندارد.

کاربرد سوره الرحمن در مجالس فاتحه‌خوانی موجب شده در زبان عامیانه فارسی در مورد کسی که زمان مرگش نزدیک شده بگویند: فلانی بوی الرحمانش بلند شده.

فضیلت و خواص

بر اساس برخی روایات اگر کسی سوره الرحمن را بخواند، خداوند به ضعف و ناتوانی او رحم می‌کند و موجب می‌شود آن فرد توفیق شکرگزاری نعمت‎های الهی را پیدا ‎کند. همچنین نقل شده است هر کس پس از آیه «فبای الاء ربکما تکذبان» عبارت «لابشیء من الائک رب اکذب» را بگوید، اگر در آن روز یا شب از دنیا برود شهید محسوب می شود. در نماز پس از زیارت امام رضا (ع) خواندن سوره الرحمن در رکعت دوم پس از سوره حمد توصیه شده است.

آسان شدن امور سخت، درمان درد چشم و محافظت از انسان از جمله خواصی است که برای سوره الرحمن بیان شده است.

متن و ترجمه سوره الرحمن

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِیمِ

الرَّ‌حْمَـٰنُ ﴿١﴾ عَلَّمَ الْقُرْ‌آنَ ﴿٢﴾ خَلَقَ الْإِنسَانَ ﴿٣﴾ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ ﴿٤﴾ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ‌ بِحُسْبَانٍ ﴿٥﴾ وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ‌ یَسْجُدَانِ ﴿٦﴾ وَالسَّمَاءَ رَ‌فَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ ﴿٧﴾ أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ ﴿٨﴾ وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُ‌وا الْمِیزَانَ ﴿٩﴾ وَالْأَرْ‌ضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ ﴿١٠﴾ فِیهَا فَاکِهَةٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَکْمَامِ ﴿١١﴾ وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّ‌یْحَانُ ﴿١٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٣﴾ خَلَقَ الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ‌ ﴿١٤﴾ وَخَلَقَ الْجَانَّ مِن مَّارِ‌جٍ مِّن نَّارٍ‌ ﴿١٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٦﴾رَ‌بُّ الْمَشْرِ‌قَیْنِ وَرَ‌بُّ الْمَغْرِ‌بَیْنِ ﴿١٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿١٨﴾ مَرَ‌جَ الْبَحْرَ‌یْنِ یَلْتَقِیَانِ ﴿١٩﴾ بَیْنَهُمَا بَرْ‌زَخٌ لَّا یَبْغِیَانِ ﴿٢٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢١﴾ یَخْرُ‌جُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْ‌جَانُ ﴿٢٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٣﴾ وَلَهُ الْجَوَارِ‌ الْمُنشَآتُ فِی الْبَحْرِ‌ کَالْأَعْلَامِ ﴿٢٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٥﴾ کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ ﴿٢٦﴾ وَیَبْقَىٰ وَجْهُ رَ‌بِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَ‌امِ ﴿٢٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٢٨﴾ یَسْأَلُهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۚ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ﴿٢٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٠﴾ سَنَفْرُ‌غُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلَانِ ﴿٣١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٢﴾ یَا مَعْشَرَ‌ الْجِنِّ وَالْإِنسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَن تَنفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ فَانفُذُوا ۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ ﴿٣٣﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٤﴾ یُرْ‌سَلُ عَلَیْکُمَا شُوَاظٌ مِّن نَّارٍ‌ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنتَصِرَ‌انِ ﴿٣٥﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٦﴾ فَإِذَا انشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْ‌دَةً کَالدِّهَانِ ﴿٣٧﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٣٨﴾ فَیَوْمَئِذٍ لَّا یُسْأَلُ عَن ذَنبِهِ إِنسٌ وَلَا جَانٌّ ﴿٣٩﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٠﴾ یُعْرَ‌فُ الْمُجْرِ‌مُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ ﴿٤١﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٢﴾ هَـٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِ‌مُونَ ﴿٤٣﴾ یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ ﴿٤٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٥﴾ وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ جَنَّتَانِ ﴿٤٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٧﴾ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿٤٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٤٩﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِ‌یَانِ ﴿٥٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥١﴾ فِیهِمَا مِن کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ ﴿٥٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٣﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ فُرُ‌شٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَ‌قٍ ۚ وَجَنَى الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ ﴿٥٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٥﴾ فِیهِنَّ قَاصِرَ‌اتُ الطَّرْ‌فِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٥٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٧﴾ کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْ‌جَانُ ﴿٥٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٥٩﴾ هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ ﴿٦٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦١﴾ وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ﴿٦٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٣﴾ مُدْهَامَّتَانِ ﴿٦٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٥﴾ فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ﴿٦٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٧﴾ فِیهِمَا فَاکِهَةٌ وَنَخْلٌ وَرُ‌مَّانٌ ﴿٦٨﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٦٩﴾ فِیهِنَّ خَیْرَ‌اتٌ حِسَانٌ ﴿٧٠﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧١﴾ حُورٌ‌ مَّقْصُورَ‌اتٌ فِی الْخِیَامِ ﴿٧٢﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٣﴾ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿٧٤﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٥﴾ مُتَّکِئِینَ عَلَىٰ رَ‌فْرَ‌فٍ خُضْرٍ‌ وَعَبْقَرِ‌یٍّ حِسَانٍ ﴿٧٦﴾ فَبِأَیِّ آلَاءِ رَ‌بِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿٧٧﴾ تَبَارَ‌کَ اسْمُ رَ‌بِّکَ ذِی الْجَلَالِ وَالْإِکْرَ‌امِ ﴿٧٨﴾

به نام خداوند رحمتگر مهربانِ
[خدای‌] رحمان، (۱) قرآن را یاد داد. (۲) انسان را آفرید، (۳) به او بیان آموخت. (۴) خورشید و ماه بر حسابی [روان‌]اند. (۵) و بوته و درخت چهره‌سایانند. (۶) و آسمان را برافراشت و ترازو را گذاشت، (۷) تا مبادا از اندازه درگذرید. (۸) و وزن را به انصاف برپا دارید و در سنجش مکاهید. (۹) و زمین را برای مردم نهاد. (۱۰) در آن، میوه [ها] و نخلها با خوشه‌های غلاف دار، (۱۱) و دانه‌های پوست‌دار و گیاهان خوشبوست. (۱۲) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۱۳) انسان را از گل خشکیده‌ای سفال مانند، آفرید. (۱۴) و جن را از تشعشعی از آتش خلق کرد. (۱۵) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۱۶) پروردگار دو خاور و پروردگار دو باختر. (۱۷) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۱۸) دو دریا را [به گونه‌ای‌] روان کرد [که‌] با هم برخورد کنند. (۱۹) میان آن دو، حد فاصلی است که به هم تجاوز نمی‌کنند. (۲۰) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۲۱) از هر دو [دریا] مروارید و مرجان برآید. (۲۲) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۲۳) و او راست در دریا سفینه‌های بادبان‌دار بلند همچون کوه‌ها. (۲۴) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۲۵) هر چه بر [زمین‌] است فانی‌شونده است. (۲۶) و ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی خواهد ماند. (۲۷) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۲۸) هر که در آسمانها و زمین است از او درخواست می‌کند. هر زمان، او در کاری است. (۲۹) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۳۰)‌ای جن و انس، زودا که به شما بپردازیم. (۳۱) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۳۲)‌ای گروه جنّیان و انسیان، اگر می‌توانید از کرانه‌های آسمانها و زمین به بیرون رخنه کنید، پس رخنه کنید. [ولی‌] جز با [به دست آوردن‌] تسلطی رخنه نمی‌کنید. (۳۳) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۳۴) بر سر شما شراره‌هایی از [نوع‌] تفته آهن و مس فرو فرستاده خواهد شد، و [از کسی‌] یاری نتوانید طلبید. (۳۵) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۳۶) پس آنگاه که آسمان از هم شکافد و چون چرم گلگون گردد. (۳۷) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۳۸) در آن روز، هیچ انس و جنی از گناهش پرسیده نشود. (۳۹) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۴۰) تبهکاران از سیمایشان شناخته می‌شوند و از پیشانی و پایشان بگیرند. (۴۱) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۴۲) این است همان جهنمی که تبهکاران آن را دروغ می‌خواندند. (۴۳) میان [آتش‌] و میان آب جوشان سرگردان باشند. (۴۴) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۴۵) و هر کس را که از مقام پروردگارش بترسد دو باغ است. (۴۶) پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۴۷) که دارای شاخسارانند. (۴۸) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۴۹) در آن دو [باغ‌] دو چشمه روان است. (۵۰) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۵۱) در آن دو [باغ‌] از هر میوه‌ای دو گونه است. (۵۲) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۵۳) بر بسترهایی که آستر آنها از ابریشم درشت‌بافت است، تکیه آنند و چیدن میوه [از] آن دو باغ [به آسانی‌] در دسترس است. (۵۴) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۵۵) در آن [باغها، دلبرانی‌] فروهشته‌نگاهند که دست هیچ انس و جنی پیش از ایشان به آنها نرسیده است. (۵۶) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۵۷) گویی که آنها یاقوت و مرجانند. (۵۸) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۵۹) مگر پاداش احسان جز احسان است؟ (۶۰) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۶۱) و غیر از آن دو [باغ‌]، دو باغ [دیگر نیز] هست. (۶۲) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۶۳) که از [شدّت‌] سبزی سیه‌گون می‌نماید. (۶۴) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۶۵) در آن دو [باغ‌] دو چشمه همواره جوشان است. (۶۶) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۶۷) در آن دو، میوه و خرما و انار است. (۶۸) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۶۹) در آنجا [زنانی‌] نکوخوی و نکورویند. (۷۰) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۷۱) حورانی پرده‌نشین در [دل‌] خیمه‌ها. (۷۲) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۷۳) دست هیچ انس و جنی پیش از ایشان به آنها نرسیده است. (۷۴) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۷۵) بر بالش سبز و فرش نیکو تکیه زده‌اند. (۷۶) پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید؟ (۷۷) خجسته باد نام پروردگار شکوهمند و بزرگوارت، (۷۸)

همچنین بخوانید:

ممتحنه؛ سوره ای بامحوریت مهاجران مکه
صف؛ سوره ای که به جهادگران اشاره می کند
مجادله؛ سوره ای که در تمام آیاتش کلمه «الله» آمده است
آشنایی با احکام زناشویی در سوره طلاق
مزمل ؛ سوره ای که به پیامبر(ص) دستور می‌دهد قرآن را ترتیل بخواند
مدثر؛ سوره ای که جادوگران را تهدید می کند
قیامت ؛ سوره ای که پیامبر با عجله آن را تکرار می‌کرد
قلم ، سوره ای که با حروف مقطعه و سوگند آغاز می‌شود
فضیلت تلاوت سوره جن

آخرین اخبار جهان و منطقه را در الکوثر فارسی پیگیری کنید
جدیدترین خبرها  را در کانال تلگرامی الکوثرفارسی بخوانید: (کلیک کنید)
اینستاگرام instagram.com/alkawthar.tv
از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید
آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان
صفحه ادعیه و زیارات  الکوثر فارسی
از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید
صفحه آشپزی غذاهای عربی الکوثر فارسی