نازعات؛ سوره ای که به واقعه دحوالارض اشاره می کند

شنبه 27 آذر 1400 - 11:12:35
نازعات؛ سوره ای که به واقعه دحوالارض اشاره می کند

سوره نازعات هفتاد و نهمین سوره و از سوره‌های مَکّی قرآن است که در جزء سی‌ام قرار دارد. این سوره را به دلیل اینکه با سوگند خداوند به نازعات آغاز می‌شود، «نازعات» نامیده‌اند.

تهران- الکوثرسوره نازعات به توصیف قیامت و مناظر هولناک آن و سرنوشت نیکوکاران و بدکاران در آن روز می‌پردازد و به داستان حضرت موسی(ع) و سرنوشت فرعون اشاره می‌کند. در آخر هم بر این مطلب تأکید می‌کند که کسی از زمان وقوع قیامت خبر ندارد. در سوره نازعات همچنین به دَحْوُ الارض (گسترش زمین) اشاره شده است.
در روایات آمده است مکانی که زمین از آنجا گسترش یافت، زمین مکه یا کعبه بود. درباره فضیلت تلاوت این سوره، از پیامبر(ص) نقل شده هر كس سوره نازعات را قرائت کند، نگه داشتن و حسابرسی او در قیامت، به اندازه یک نماز واجب طول می‌کشد.

سوره نازعات با صدای عبدالباسط

آموزش سوره نازعات برای کودکان
 

علت نامگذاری سوره
این سوره را به این مناسبت «‌نازعات‌» می‌نامند که با سوگند خداوند به نازعات آغاز می‌شود. نازعات یعنی فرشتگانی که جان‌ها را می‌گیرند.

ترتیب و محل نزول

سوره نازعات جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، هشتاد و یکمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، هفتاد و نهمین سوره است و در آغاز جزء ۳۰ قرآن جای دارد.

تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها

سوره نازعات ۴۶ آیه، ۱۳۳ کلمه و ۵۵۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی، جزو سوره‌های مفصلات (دارای آیات کوتاه) قرآن است و از جمله سوره‌هایی است که با سوگند آغاز می‌شوند و شامل پنج سوگند پیاپی است.

محتوا

بنابر تفسیر نمونه محتوای سوره در شش بخش خلاصه می‌شود:

تأکید بر تحقق روز قیامت، با سوگندهای متعدد؛

اشاره به مناظر هول‌انگیز و وحشتناک قیامت؛

اشاره کوتاه و گذرا به داستان حضرت موسی(ع) و سرنوشت فرعون که هم مایه تسلی خاطر پیامبر و مؤمنان است و هم هشدار به مشرکان و هم اشاره‌ای است به اینکه انکار معاد انسان را به چه گناهانی آلوده می‌کند؛

بیان نمونه‌های از نشانه‌های قدرت خداوند در آسمان و زمین که خود دلیلی است برای امکان معاد و حیات بعد از مرگ؛

شرح قسمتی دیگر از حوادث قیامت و سرنوشت طغیان‌گران و پاداش نیکوکاران؛

تأکید بر اینکه هیچ کس از زمان وقوع قیامت باخبر نیست، ولی همین اندازه مسلّم است که نزدیک است.

گستراندن زمین (دَحْوُ الارض)

در آیه سی‌ام سوره نازعات به گستراندن زمین (دَحْوُ الارض) اشاره شده است. مراد از گستراندن زمین بیرون آمدن خشکی‌های زمین از زیر آب است. بنابر برخی روایات و منابع کهن اسلامی، زمین در ابتدا زیر آب بود؛ سپس خشکی‌ها از آب سر برآوردند. در برخی احادیث و کتاب‌های تاریخی نیز آمده نخستین جایی که از زمین سر برآورد، زمین مکه یا کعبه بود. به گزارش روایات و کتاب‎های فقهی، تاریخ دحو الارض روز ۲۵ ذی‌القعده و روزه آن روز، مستحب است.

آیات مشهور

«فَأَمَّا مَن طَغَى وَ ءَاثَرَ الحَْيَوةَ الدُّنْيَا فَإِنَّ الجَْحِيمَ هِىَ الْمَأْوَى‏ وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ» (آیه ۳۷ـ۴۱)

ترجمه: و اما كسى كه طغيان و سركشى كرده و زندگى دنيا را [بر زندگى ابد و جاويد آخرت‏] ترجيح داده، پس بی‌ترديد جايگاهش دوزخ است‏ و اما کسى که از مقام و منزلت پروردگارش ترسيده و نفس را از هوا و هوس بازداشته است، پس بی‌ترديد جايگاهش بهشت است.

در این آیات، اوصاف و سرنوشت دوزخیان و بهشتیان بیان شده است. در تفسیر این آیات آمده است ترجیح دنیا بر آخرت و پیروی از هوای نفس، از آثار سرکشی در مقابل خداوند است و مقابله با هوای نفس از آثار ترس از مقام و منزلت خداوند. همچنین گفته شده دلیل سرکشی و نافرمانی انسان در برابر خدا، خودبزرگ‌بینی انسان است و این خودبزرگ‌بینی ناشی از شناخت‌نداشتن از خداوند و جایگاه اوست. در مقابل، معرفت به خداوند، موجب ترس از مخالفت با او و سبب تسلط بر هوای نفس است. در روایات از امام صادق(ع) درباره آیه «مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ» نقل شده است: کسی که می‌داند خداوند می‌بیند و می‌شنود آنچه را که او می‌گوید و انجام می‌دهد، پس همین او را از انجام دادن کارهای زشت باز می‌دارد، همو کسی است که از مقام پروردگارش می‌ترسد.

فضیلت و خواص

در روایات، فضایل بسیار برای قرائت سوره نازعات بیان شده است، از جمله اینکه حسابرسیِ شخص تلاوت‌کننده در قیامت به اندازه یک نماز واجب طول می‌کشد تا اینکه وارد بهشت شود (یعنی زمانش کوتاه خواهد بود)، در قبر و قیامت تنها نیست و این سوره انیس او می‌گردد تا وارد بهشت شود، سیراب از دنیا می‌رود و سیراب مبعوث می‌شود و سیراب وارد بهشت می‌گردد.

متن و ترجمه سوره

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ

وَالنَّازِعَاتِ غَرْ‌قًا ﴿١﴾ وَالنَّاشِطَاتِ نَشْطًا ﴿٢﴾ وَالسَّابِحَاتِ سَبْحًا ﴿٣﴾ فَالسَّابِقَاتِ سَبْقًا ﴿٤﴾ فَالْمُدَبِّرَ‌اتِ أَمْرً‌ا ﴿٥﴾ يَوْمَ تَرْ‌جُفُ الرَّ‌اجِفَةُ ﴿٦﴾ تَتْبَعُهَا الرَّ‌ادِفَةُ ﴿٧﴾ قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ وَاجِفَةٌ ﴿٨﴾ أَبْصَارُ‌هَا خَاشِعَةٌ ﴿٩﴾ يَقُولُونَ أَإِنَّا لَمَرْ‌دُودُونَ فِي الْحَافِرَ‌ةِ ﴿١٠﴾ أَإِذَا كُنَّا عِظَامًا نَّخِرَ‌ةً ﴿١١﴾ قَالُوا تِلْكَ إِذًا كَرَّ‌ةٌ خَاسِرَ‌ةٌ ﴿١٢﴾ فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَ‌ةٌ وَاحِدَةٌ ﴿١٣﴾ فَإِذَا هُم بِالسَّاهِرَ‌ةِ ﴿١٤﴾ هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ مُوسَىٰ ﴿١٥﴾ إِذْ نَادَاهُ رَ‌بُّهُ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى ﴿١٦﴾ اذْهَبْ إِلَىٰ فِرْ‌عَوْنَ إِنَّهُ طَغَىٰ ﴿١٧﴾ فَقُلْ هَل لَّكَ إِلَىٰ أَن تَزَكَّىٰ ﴿١٨﴾ وَأَهْدِيَكَ إِلَىٰ رَ‌بِّكَ فَتَخْشَىٰ ﴿١٩﴾ فَأَرَ‌اهُ الْآيَةَ الْكُبْرَ‌ىٰ ﴿٢٠﴾ فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ ﴿٢١﴾ ثُمَّ أَدْبَرَ‌ يَسْعَىٰ ﴿٢٢﴾ فَحَشَرَ‌ فَنَادَىٰ ﴿٢٣﴾ فَقَالَ أَنَا رَ‌بُّكُمُ الْأَعْلَىٰ ﴿٢٤﴾ فَأَخَذَهُ اللَّـهُ نَكَالَ الْآخِرَ‌ةِ وَالْأُولَىٰ ﴿٢٥﴾ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَ‌ةً لِّمَن يَخْشَىٰ ﴿٢٦﴾ أَأَنتُمْ أَشَدُّ خَلْقًا أَمِ السَّمَاءُ ۚ بَنَاهَا ﴿٢٧﴾ رَ‌فَعَ سَمْكَهَا فَسَوَّاهَا ﴿٢٨﴾ وَأَغْطَشَ لَيْلَهَا وَأَخْرَ‌جَ ضُحَاهَا ﴿٢٩﴾ وَالْأَرْ‌ضَ بَعْدَ ذَٰلِكَ دَحَاهَا ﴿٣٠﴾ أَخْرَ‌جَ مِنْهَا مَاءَهَا وَمَرْ‌عَاهَا ﴿٣١﴾ وَالْجِبَالَ أَرْ‌سَاهَا ﴿٣٢﴾ مَتَاعًا لَّكُمْ وَلِأَنْعَامِكُمْ ﴿٣٣﴾ فَإِذَا جَاءَتِ الطَّامَّةُ الْكُبْرَ‌ىٰ ﴿٣٤﴾ يَوْمَ يَتَذَكَّرُ‌ الْإِنسَانُ مَا سَعَىٰ ﴿٣٥﴾ وَبُرِّ‌زَتِ الْجَحِيمُ لِمَن يَرَ‌ىٰ ﴿٣٦﴾ فَأَمَّا مَن طَغَىٰ ﴿٣٧﴾ وَآثَرَ‌ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا ﴿٣٨﴾ فَإِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأْوَىٰ ﴿٣٩﴾ وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَ‌بِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَىٰ ﴿٤٠﴾ فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِيَ الْمَأْوَىٰ ﴿٤١﴾ يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْ‌سَاهَا ﴿٤٢﴾ فِيمَ أَنتَ مِن ذِكْرَ‌اهَا ﴿٤٣﴾ إِلَىٰ رَ‌بِّكَ مُنتَهَاهَا ﴿٤٤﴾ إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرُ‌ مَن يَخْشَاهَا ﴿٤٥﴾ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَ‌وْنَهَا لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا عَشِيَّةً أَوْ ضُحَاهَا ﴿٤٦﴾

به نام خداوند رحمتگر مهربان
سوگند به فرشتگانى كه [از كافران‌] به سختى جان ستانند، (۱) و به فرشتگانى كه جان [مؤمنان‌] را به آرامى گيرند، (۲) و به فرشتگانى كه [در درياى بى‌مانند] شناكنان شناورند، (۳) پس در پيشى گرفتن [در فرمان خدا] سبقت‌گيرنده‌اند، (۴) و كار [بندگان‌] را تدبير مى‌كنند. (۵) آن روز كه لرزنده بلرزد، (۶) و از پى آن لرزه‌اى [دگر] افتد، (۷) در آن روز، دلهايى سخت هراسانند. (۸) ديدگان آنها فرو افتاده. (۹) گويند: «آيا [باز] ما به [مغاك‌] زمين برمى‌گرديم؟ (۱۰) آيا وقتى ما استخوان‌ريزه‌هاى پوسيده شديم [زندگى را از سر مى‌گيريم‌]؟» (۱۱) [و با خود] گويند: «در اين صورت، اين برگشتى زيان‌آور است.» (۱۲) و[لى‌] در حقيقت، آن [بازگشت، بسته به‌] يك فرياد است [و بس‌]. (۱۳) و بناگاه آنان در زمين هموار خواهند بود. (۱۴) آيا سرگذشت موسى بر تو آمد؟ (۱۵) آنگاه كه پروردگارش او را در وادى مقدس «طوى» ندا درداد: (۱۶) «به سوى فرعون برو كه وى سر برداشته است؛ (۱۷) و بگو: آيا سر آن دارى كه به پاكيزگى گرايى، (۱۸) و تو را به سوى پروردگارت راه نمايم تا پروا بدارى؟» (۱۹) پس معجزه بزرگ [خود] را بدو نمود. (۲۰) و[لى فرعون‌] تكذيب نمود و عصيان كرد. (۲۱) سپس پشت كرد [و] به كوشش برخاست، (۲۲) و گروهى را فراهم آورد [و] ندا درداد، (۲۳) و گفت: «پروردگار بزرگتر شما منم!» (۲۴) و خدا [هم‌] او را به كيفر دنيا و آخرت گرفتار كرد. (۲۵) در حقيقت، براى هر كس كه [از خدا] بترسد، در اين [ماجرا] عبرتى است. (۲۶) آيا آفرينش شما دشوارتر است يا آسمانى كه [او] آن را برپا كرده است؟ (۲۷) سقفش را برافراشت و آن را [به اندازه معين‌] درست كرد، (۲۸) و شبش را تيره و روزش را آشكار گردانيد، (۲۹) و پس از آن، زمين را با غلتانيدن گسترد، (۳۰) آبش و چراگاهش را از آن بيرون آورد، (۳۱) و كوهها را لنگر آن گردانيد، (۳۲) [تا وسيله‌] استفاده براى شما و دامهايتان باشد. (۳۳) پس آنگاه كه آن هنگامه بزرگ دررسد، (۳۴) [آن‌] روز است كه انسان آنچه را كه در پى آن كوشيده است به ياد آورد (۳۵) و جهنم براى هر كه بيند آشكار گردد. (۳۶) اما هر كه طغيان كرد، (۳۷) و زندگى پست دنيا را برگزيد، (۳۸) پس جايگاه او همان آتش است. (۳۹) و اما كسى كه از ايستادن در برابر پروردگارش هراسيد، و نفس خود را از هوس باز داشت... (۴۰) پس جايگاه او همان بهشت است. (۴۱) در باره رستاخيز از تو مى‌پرسند كه فرارسيدنش چه وقت است؟ (۴۲) تو را چه به گفتگو در آن. (۴۳) علم آن با پروردگار تو است. (۴۴) تو فقط كسى را كه از آن مى‌ترسد هشدار مى‌دهى. (۴۵) روزى كه آن را مى‌بينند، گويى كه آنان جز شبى يا روزى درنگ نكرده‌اند. (۴۶)

 


 همچنین بخوانید:

مسد، سوره ای با سه نام
ماعون؛ سوره ای که به زکات اشاره دارد
ایلاف ؛ سوره ای که از همبستگی قریش سخن میگوید
لیل،سوره ای که به شب قسم خورده است
قدر؛ سوره ای که به هزار بار خواندن آن توصیه شده است
سوره فیل، روایت مرغان ابابیل
فجر؛ سوره ای که به سوره امام حسین(ع) شهرت دارد
فلق، سوره ای برای در امان ماندن از شر شیطان و حسودان
عصر؛ سوره ای که به ولایت امام علی (ع) اشاره دارد
عَلَق، اولین سورهای که بر پیامبر (ص) نازل شد
غاشیه ؛ سوره ای با توصیفی از بهشت و دوزخ
عَبَس؛ سوره ای باموضوع ناسپاسی انسان در برابر نعمتهای پروردگار
ضحی ؛ سوره ای که با دو سوگند آغاز میشود
زيانكارترين مردم در كارها به روایت سوره کهف
عادیات؛ سوره ای که به جهادگران اشاره دارد
معاد به روایت سوره طارق
شمس ؛ سوره ای با یازده سوگند

انشراح ؛ سوره ای برای تسلی خاطر پیامبر(ص)
تَکاثُر؛ سوره ای که به چشم و همچشمی اشاره می کند
تکویر؛ سوره ای که به کُوِّرَت مشهور است
سوره زلزال؛ سوره ای که آن را یکچهارم قرآن می خوانند
سوره تین، سوره ای برای تبیین مسئله قیامت و پاداش اُخرَوی
سوره بینه ، سوره ای که مؤمنان را به بهشت بشارت میدهد
توحید؛ سوره ای که انسان را از شرک رها می کند
روایت عوامل سعادت و شقاوت در سوره اعلی
روایت سوره انشقاق از شکافته شدن آسمان به هنگام آغاز قیامت
نجم؛ سوره ای که قاری آن دربین مردم محبوب است
سوره دهر به کدام واقعه اشاره دارد؟
سوره ای که درباره متکبران و ثروتمندان است
در سوره توحید به کدام صفات خداوند اشاره شده است؟
فضيلت و خواص سوره ملک
معرفی مرواریدهای نهفته در سوره فلق
آثار و برکات خواندن سوره فتح

روایت نشانه های قیامت در سوره مکی انفطار
سرگذشت اصحاب اُخدود در سوره بروج
  


آخرین اخبار جهان و منطقه را در الکوثر فارسی پیگیری کنید
جدیدترین خبرها  را در کانال تلگرامی الکوثرفارسی بخوانید: (کلیک کنید)
اینستاگرام
instagram.com/alkawthar.tv
از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید
آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان
صفحه ادعیه و زیارات  الکوثر فارسی
از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید
صفحه
آشپزی غذاهای عربی الکوثر فارسی 


شنبه 27 آذر 1400 - 11:2:51