انشراح ؛ سوره ای برای تسلی خاطر پیامبر(ص)

یک شنبه 7 آذر 1400 - 10:25:8
انشراح ؛ سوره ای برای تسلی خاطر پیامبر(ص)

سوره شرح یا انشراح یا اَلَم نَشرَح نود و چهارمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن است که در جزء سی‌ام قرآن جای دارد. هر سه نامِ سوره، از آیه اول آن گرفته شده است که از شرح صدر (گشایش سینه) پیامبر(ص) سخن می‌گوید.

تهران- الکوثرسوره انشراح از نعمت‌های خداوند به رسولش سخن می‌گوید و پیامبر(ص) را تسلی می‌دهد. از آیات مشهور این سوره، آیه ۵ است که وعده می‌دهد در کنار دشواری، آسانی است. این آیه را از جمله ضرب المثل‌های قرآنی برشمرده‌اند و در اشعار فارسی نیز بازتاب داشته است. بر اساس نظر مشهور فقهای شیعه، در نماز واجب بعد از سوره حمد نمی‌توان سوره انشراح را به تنهایی خواند، بلکه باید آن را همراه سوره ضحی قرائت کرد. در فضیلت تلاوت سوره شرح از پیامبر(ص) روایت شده هر كس سوره انشراح را قرائت کند، مانند كسی است كه پیامبر(ص) را دیدار كرده است.

علت نامگذاری

نام این سوره، شرح یا انشراح یا اَلَم نَشرَح است که هر سه از آیه اول گرفته شده‌اند. سبب این نامگذاری این است که در آیه اول از شرح‌ صدر (گشایش سینه) پیامبر(ص) به نور ایمان، سخن گفته شده است.

ترتیب و محل نزول

سوره شرح جزو سوره‌های مکی و در ترتیب نزول، دوازدهمین سوره‌ای است که بر پیامبر(ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مُصحَف، نود و چهارمین سوره است و در جزء سی‌ام قرآن جای دارد.

تعداد آیات و ترتیب

سوره شرح ۸ آیه، ۲۷ کلمه و ۱۰۲ حرف دارد. این سوره به لحاظ حجمی جزو سوره‌های مُفصَّلات (دارای آیات کوتاه) است.

محتوا

در سوره شرح، خداوند برای تسلی خاطر پیامبر(ص)، نعمت‌های خود را از انشراح دل، سبک‌کردن بار و پرآوازه‌کردن نام پیامبر است، یادآور می‌شود و می‌گوید بی‌گمان در کنار دشواری، آسانی خواهد بود. همان‌طور که در سوره ضحی، خداوند نعمت‌ها و الطافش به رسول خدا را برشمرده است، این سوره نیز الطاف و عنایات دیگر الهی را که شامل رسول خداست و مهم‌ترین آنها شرح‌صدر است بیان می‌کند. در واقع، سوره انشراح در دنباله و ادامه سوره ضحی آمده است.

آیات مشهور

«فإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا ﴿٥﴾ إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا»﴿۶﴾

ترجمه: پس [بدان كه‌] با دشوارى، آسانى است. آرى، با دشوارى، آسانى است.

در تفسیر این آیه آمده است محتوای این آیه اختصاص به پیامبر(ص) و زمان آن حضرت ندارد، بلکه به صورت قاعده‌ای کلی است که به انسان‌های مؤمن نوید آسانی و گشایش می‌دهد. نکته‌ای که در این آیه وجود دارد این است که قرآن می‌گوید در همان زمان که سختی وجود دارد، آسانی هم هست، نه آنکه آسانی بعد از سختی بیاید.این آیه جزو ضرب المثل‌های قرآنی به شمار رفته است. اشعاری در فارسی وجود دارد که از این آیه استفاده کرده‌اند یا از آن اقتباس شده‌اند

قرائت در نماز

در احکام شرعی آمده است، نمی‌توان در نماز واجب بعد از حمد، فقط سوره انشراح را خواند و این سوره کفایت نمی‌کند،، بلکه باید آن را همراه با سوره ضحی خواند. به گفته فاضل نراقی، نظر مشهور فقیهان، قرائت این دو سوره با هم است.

فضیلت و خواص

در فضیلت این سوره از پیامبر(ص) نقل شده است: هر كس سوره انشراح را قرائت کند، مانند كسی است كه مرا دیدار كرده است.همچنین ازامام صادق(ع) روایت شده است هر كس سوره انشراح را در شب و روز زیاد قرائت كند، هیچ چیزی از اجزای بدن او و اطراف او نیست مگر اینكه در روز قیامت به سود او شهادت می‌دهند. در روایتی دیگر از پیامبر(ص) آمده است هر كس این سوره را بخواند، خداوند به او یقین و عافیت می‌دهد.

تلاوت فراوان این سوره در هر روز و شب مستحب شمرده شده، و قرائت آن در رکعت دوم نمازی که برای رفع گرفتاری خوانده می‌شود توصیه شده است. همچنین خواصی برای این سوره نقل شده است، از جمله: شفای درد سینه، آسانی وضع حمل (زایمان)، رفع ترس و حفاظت در مسافرت دریایی

متن و ترجمه سوره
بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ
أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ ﴿١﴾ وَوَضَعْنَا عَنكَ وِزْرَكَ ﴿٢﴾ الَّذِي أَنقَضَ ظَهْرَكَ ﴿٣﴾ وَرَفَعْنَا لَكَ ذِكْرَكَ ﴿٤﴾ فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا ﴿٥﴾ إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا ﴿٦﴾ فَإِذَا فَرَغْتَ فَانصَبْ ﴿٧﴾ وَإِلَىٰ رَبِّكَ فَارْغَب ﴿٨﴾


به نام خداوند رحمتگر مهربان
آيا براى تو سينه‌ات را نگشاده‌ايم؟ (۱) و بار گرانت را از [دوش‌] تو برنداشتيم؟ (۲) [بارى‌] كه [گويى‌] پشت تو را شكست. (۳) و نامت را براى تو بلند گردانيديم. (۴) پس [بدان كه‌] با دشوارى، آسانى است. (۵) آرى، با دشوارى، آسانى است. (۶) پس چون فراغت يافتى، به طاعت دركوش؛ (۷) و با اشتياق، به سوى پروردگارت روى آور. (۸)


همچنین بخوانید:

تَکاثُر؛ سوره ای که به چشم و همچشمی اشاره می کند
تکویر؛ سوره ای که به کُوِّرَت مشهور است
سوره زلزال؛ سوره ای که آن را یکچهارم قرآن می خوانند
سوره تین، سوره ای برای تبیین مسئله قیامت و پاداش اُخرَوی
سوره بینه ، سوره ای که مؤمنان را به بهشت بشارت میدهد
توحید؛ سوره ای که انسان را از شرک رها می کند
روایت عوامل سعادت و شقاوت در سوره اعلی
روایت سوره انشقاق از شکافته شدن آسمان به هنگام آغاز قیامت
نجم؛ سوره ای که قاری آن دربین مردم محبوب است
سوره دهر به کدام واقعه اشاره دارد؟
سوره ای که درباره متکبران و ثروتمندان است


آخرین اخبار جهان و منطقه را در الکوثر فارسی پیگیری کنید
جدیدترین خبرها  را در کانال تلگرامی الکوثرفارسی بخوانید: (کلیک کنید)
اینستاگرام
instagram.com/alkawthar.tv
از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید
آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان
صفحه ادعیه و زیارات  الکوثر فارسی
از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید
صفحه
آشپزی غذاهای عربی الکوثر فارسی


یک شنبه 7 آذر 1400 - 9:2:35