به اشتراک بگذارید

فراتر از منفعت‌طلبی: تبیین کارکرد عقل اجتماعی در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی ره

مقاله‌ای تحلیلی با تمرکز بر اندیشه‌های علامه طباطبایی، به تبیین نقش حیاتی “عقل اجتماعی” و کارکرد بنیادین آن در تشکیل جوامع انسانی پرداخته است. این پژوهش نشان می‌دهد که نظریه “اعتباریات” و مفهوم “استخدام” توسط علامه، پایه‌های محکمی برای اصول اجتماعی ارائه می‌دهد که نه نسبی‌گراست و نه سکولار، بلکه ریشه در یک تبیین هستی‌شناسانه دارد.

فراتر از منفعت‌طلبی: تبیین کارکرد عقل اجتماعی در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی ره

بنیان اجتماعی و نظریه اعتباریات

بر اساس تحلیل مقاله، تشکیل اجتماع از منظر علامه طباطبایی نه تنها بر پایه ضرورت‌های منفعت‌طلبانه انسان برای رفع نیازهای اولیه استوار است، بلکه عقل در این حوزه، کارکردی اجتماعی و جهت‌دهنده به خود می‌گیرد. علامه با تقریر نظریه “اعتباریات” و استفاده دقیق از مفهوم “استخدام”، چارچوبی منسجم برای فهم اجتماع و قوانین حاکم بر آن ارائه کرده است. این رویکرد، اصول اجتماعی ایشان را از دام نسبیت‌گرایی افراطی و تفاسیر سکولار جدا ساخته و به آن عمق بخشیده است.

استخراج عدالت از منظر هستی‌شناسی

نکته بدیع این تحلیل، بازخوانی نظریه استخدام و اعتباریات در قالب یک نظریه “وجودشناختی” است. این بازخوانی به استخراج لایه‌های عمیق‌تر این نظریات می‌پردازد و در نهایت، ضرورت وجود عدالت و قوانین اجتماعی را به عنوان پیامد مستقیم این ساختار هستی‌شناختی اثبات می‌کند. این امر نشان می‌دهد که تفکر علامه طباطبایی در حوزه اجتماع، یک سیستم منسجم است که در آن هر جزء به دیگری وابسته است.

جهت دسترسی به منبع کامل، لطفاً اینجا کلیک نمایید.

پربازدیدترین