شرح رهبر انقلاب بر حدیث «موکول بودن بلا به سخن»+ فیلم

پنج شنبه 31 فروردین 1402 - 12:45:30

رهبر معظم انقلاب در یکی از جلسات درس خارج فقه، به شرح حدیثی اخلاقی از حضرت محمد (ص) با موضوع «موکول بودن بلا به سخن گفتن» پرداختند که ویدئوی آن را وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب منتشر کرده است.

به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، متن بیانات معظم‌له که در این فیلم مشاهده می‌کنید به شرح زیر است:

بسم الله الرّحمن الرّحیم

و من کلام لنبی صلّی ‌الله ‌علیه ‌و آله‌ و سلّم البلاء موکل بالمنطق. منطق یعنی سخن گفتن، حرف. می‌فرماید که بلاء موکل است به حرف. حرفهای من و شما. مثل یک چیزی که معلّق کردن این را در آسمان که هر آن ممکن است نازل بشود. متوقف است به یک امری. آن امر کلام است، حرفهای من و شماست. معنای این جمله این است که بسیاری از بلاهای زندگی چه بلاهای طبیعی چه بلاهای اجتماعی مثل اختلافات، مثل فسادهای اخلاقی، مثل فسادهای سیاسی اینها همه بلاست. این بلاها موکول است و متوقف است به حرف زدن. حرف زدن ما و شما. اگر حرفی بزنیم که این حرف با موازین منطق الهی سازگار نباشد، غیبت باشد، شایعه پراکنی باشد،‌ دروغ باشد،‌ افتراء باشد، حرف بی‌جا باشد گاهی حرفی دروغ هم نیست افتراء هم نیست، غیبت هم نیست اما بی‌جاست، بی مورد است. لیس کلما لایعلم یقال. همه‌ی حرفهایی که آدم می‌داند که نباید بر زبان بیاورد در همه جا. از این قبیل حرفی گاهی این جور حرفی موجب می‌شود که یک بلائی به وجود بیاید، یک مفسده‌ای به وجود بیاید. باید مواظب حرف زدن‌مان باشیم. و من به شما عرض بکنم در این زمان در این دوره که وسایل ارتباط جمعی گسترش پیدا کرده این معنا اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند.

هر حرفی را نباید زد. هر حرفی را در هر موقعیتی نباید زد. ولو اینکه آن حرف فی نفسه دارای یک جنبه‌ی حرمتی هم نباشد، نه غیبت است نه کذب است نه چه نه چه. راست هم هست اما نباید گفت. به خصوص با این وضعی که امروز عرض کردیم در دنیای ارتباطات وجود دارد. خب دو نفر آدم می‌نشینند با هم حرف می‌زنند، اگر چنانچه این حرف بین این دو نفر باشد شاید هیچ محضوری به وجود نیاید، خب دو نفرند نشستند از یک چیزی گله مندند از یک مسأله‌ای به یک مسأله‌ای انتقاد دارند مثلاً فرض کنید خب با هم حرف می‌زنند اشکالی هم ندارد. اما امروز با این وسایل الکترونیکی و وسایل اینترنتی و غیره همین حرف دو نفره امکان این را پیدا می‌کند که در یک سطح وسیعی منتشر بشود مستمعین زیادی پیدا کند خب این خیلی مراقبت لازم دارد.

بعضی از ماها یک موقعیت اجتماعی پیدا کردیم که این موقعیت موجب شده است که حرف ما شنونده پیدا کند نه به معنای تصدیق کننده، بالاخره شنونده پیدا می کند ببینیم فلانی چه گفت، ما بی توجه به این موقعیت کنونی خودمان مثل یک طلبه معمولی حرف می زنیم که در مدرسه فیضه مثلا دو طلبه با هم صحبت می کنند شوخی می کنند و یک مطلبی را می گویند. توجه نداریم که حالا که این موقعیت را پیدا کردیم، در این جایگاه قرار گرفتیم، این همه مستمع داریم، بایستی فرق کند، کیفیت حرف زدن ما با وقتی که در مدرسه زندگی می کردیم مثل دو طلبه معمولی با هم حرف می زدیم. این نکاتی است که باید ماها توجه کنیم. گاهی عدم توجه به این مسائل مفاسد به وجود می آورد، مفاسد بزرگ گاهی تولید می کند. یک حرفی را از قول یکی نقل می کند حرفی را گاهی انسان نقل به مضمون می کند در او به دقت رعایت امانت نمی شود. حال یک وقت بین الاثنین است که خیلی هم چنانچه دقیق نبود ضرری به جایی نمی زند، اما یک وقت بین الاثنین نیست بین الآلاف است بین المئات است آن وقت اشکال ایجاد می کند.پس البلا موکل بالمنطق، به حرف زدن ما.

یک مسئله ای از ما سوال می کنند ما خیلی برایمان اتفاق می افتد این‌گونه مسائلی سوال می کنند که ظاهر مسئله، مسئله عادی است یک قدری که انسان دقت می کند، می بیند این یک مسئله فقهی محض نیست و ناظر به یک قضیه است و آن طرف زرنگی کرده و به صورت یک استفتاء معمولی آن را سوال کرده ما اگر نا‌زرنگی کنیم  و همانگونه که او خواسته جواب بدهیم زرنگی او بر نازرنگی ما خواهد چربید؛ باید بفهمیم که او چرا این سوال را می کند خب این مسئله، مسئله واضحی است. او یک اختلافی در محمکه ای یک دعوی مفصل میلیاردی فرض کنید با کسی دارد و می خواهد این نامه را بگیرد و بگوید بفرمایید این مهر و امضای فلانی اینگونه حکم کرده است در حالی که حکم به اصل مسئله فقهی است  و ربطی به او ندارد. باید مراقبت کنیم چه می‌گوییم، به کی می‌گوییم، کجا می‌گوییم چه جور می‌‌گوییم. البلاء موکل بالمنطق.


ویژه‌های الکوثر را اینجا دنبال کنید

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید


پنج شنبه 31 فروردین 1402 - 11:57:16

پربازدیدها