تهران- الکوثر: مسجد قبا در روستایی به همین نام در ۶ کیلومتری مدینه قرار گرفته است که امروزه این مسجد و روستای مذکور جزو شهر مدینه به شمار می‌آید. علت نامگذاری مسجد به این نام را ساخته شدن مسجد در کنار روستای قبا ذکر کرده‌اند، که خود روستا هم به خاطر دارا بودن چاه معروفی به همین نام، قبا نامیده شده است.

ورود پیامبر(ص) به قبا و ساخت مسجد

مسجد قبا اولین مسجد ساخته شده در جهان اسلام است که در فرصت چند روزه اقامت پیامبر (ص) خارج از شهر مدینه بعد از هجرت از مکه ،در قریه ایی به همین نام تاسیس شد. حضرت محمد (ص) پس از رسیدن به قبا، چند روزی را در آنجا بسر بردند تا آن که امیر مؤمنان، علی (ع) و برخی دیگر از اعضای خانواده اش به ایشان پیوستند، آنگاه همگی راهی یثرب شدند.

در چهار روزی که رسول خدا (ص) در قبا بود، مسجدی در این ناحیه به دستور ایشان و به پیشنهاد عمار یاسر و با تقاضای ساکنان محل بنا شد.بنا فرمود که طی آن تنها دیواری از سنگهای حره بر گرد آن کشیده شد. البته تا زمان توسعه ولید مسجد سقف نداشت یا اگر هم داشت از همان شاخه های خرما بود. مسجد قبا یکی از مهمترین و زیباترین مساجدی است که در محدوده فعلی مدینه قرار دارد، چرا که با توسعه شهر، قبا نیز در محدوده مدینه قرار گرفته است.

در سال 1406 هجری قمری بنای مسجد قبا بازسازی شد. کتیبه ای سنگی که مربوط به این بازسازی است در بیرون مسجد نصب شده است. منطقه قبا در فاصله شش کیلومتری جنوب مسجد النبی (ص) واقع است و از نقاط خوش آب و هوا و از مناطق زراعی و پرآب اطراف مدینه به شمار می آید. به همین دلیل نخلستان های زیادی در قبا وجود داشته و دارد. مردم این منطقه، که به نام طایفه بنو عمرو بن عوف شناخته می شدند، به دلیل واقع شدن قبا در جنوب شهر مدینه و در واقع سر راه مکه به مدینه، نخستین میزبان پیامبر و مهاجرین در وقت هجرت بودند.

پیش از آمدن رسول خدا (ص)، شماری از مهاجران که از مکه به مدینه آمدند، به طور موقت در قبا ساکن شدند. پس از آن که رسول خدا (ص) به قبا آمدند، چند روزی در آنجا توقف کرده و آن گاه که خانواده آن حضرت، همراه علی بن ابی طالب (علیه السلام) به ایشان پیوستند، به سوی محل اصلی یثرب، یعنی جایی که امروزه مسجد النبی (ص) قرار دارد، راهی شدند.

پیامبر(ص) در سال اول هجری، پیش از ورود به مدینه به درخواست مردم ساکن در محله یا منطقه قبا، دستور ساخت این مسجد را صادر کرد. ورود آن حضرت به قبا را دوشنبه، دوازدهم یا چهاردهم ربیع الاول نوشته‌ و آورده‌اند که او در مدت اقامت یک هفته‌ای خود در قبا مسجدی را با همکاری مسلمانان بنا کرد. در برخی منابع آمده که ساخت این مسجد به پیشنهاد عمار یاسر بوده و برخی نوشته‌اند که عمار در ساخت این مسجد نقش اول را داشته و بدین رو، او نخستین فرد در اسلام است که مسجد ساخته است.

فضایل

رسول خدا(ص) فرمود: هرکس در خانه خود وضو بگیرد و سپس به مسجد قبا آید و در آن نماز بخواند پاداش یک عمره خواهد داشت.

مسجد قبا در نزد حضرت رسول(ص) دارای اهمیت و ارزش خاصی بود. به‌گونه‌ای که در روایتی آمده: حضرت بعد از سکونت در مدینه، هر هفته روزهای شنبه به صورت پیاده یا سواره برای اقامه نماز به مسجد قبا می‌آمدند.

مسجد قبا در قرآن

براساس نظر بسیاری از مفسران مراد از مسجدی که در آیه ۱۰۸ توبه که آنجا را برای اقامه نماز، سزاوارتر می‌داند، همان مسجد قبا است:

لَا تَقُمْ فِیهِ أَبَدًا لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَی التَّقْوَیٰ مِنْ أَوَّلِ یوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یحِبُّونَ أَن یتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ یحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ﴿۱۰۸﴾ (هرگز در آن جا نایست، چرا که مسجدی که از روز نخستین بر پایه تقوا بنا شده، سزاوارتر است که در آن [به نماز] ایستی. [و] در آن، مردانی‌اند که دوست دارند خود را پاک سازند، و خدا کسانی را که خواهان پاکی‌اند دوست می‌دارد.)[ توبه–۱۰۸]

آیه مذکور برای مسجد قبا دو ویژگی مهم بیان می‌کند، یکی سزاوارتر بودن اقامه نماز در این مسجد و دیگری وجود مردانی که دوستدار طهارت و پاکی هستند.

همچنین بخوانید:

شجره، یکی از زیباترین مساجد مدینه
سرنوشت غم‌انگیز مسجد حضرت زهرا (س) در مدینه
مسجد صورتی، نماد عشق مسلمانان فیلیپینی به اسلام
نگاهی به تاریخچه مسجد جامع قم
مثل این مسجد را در هیچ جای دیگر دنیا نمی بینید!
مسجد لرزاده؛ اثری ماندگار از عهد قاجار
مسجد «حاج شیخ علی»؛ مسجدی کوچک از دوره قاجار
قدیمی‌ترین درب کعبه کجاست؟
ناگفته‌هایی از سرگذشت قدیمی‌ترین سنگ مرقد امام رضا (ع)
آشنایی با قدیمی ترین مسجد ایران
پيامبران خفته در ايران

آخرین اخبار جهان و منطقه را در الکوثر فارسی پیگیری کنید
جدیدترین خبرها  را در کانال تلگرامی الکوثرفارسی بخوانید: (کلیک کنید)
اینستاگرام instagram.com/alkawthar.tv
از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید
آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان
صفحه ادعیه و زیارات  الکوثر فارسی
از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید
صفحه آشپزی غذاهای عربی الکوثر فارسی