تهران- الکوثر،  جبیره در لغت به معنی دستبند و یا چوب های شکسته بندی می باشد و در اصطلاح فقه به معنای هر آن چیزی که جهت مداوا بر روی جای زخم، سوختگی، دمل و یا شکستگی قرار داده می شود(همانند پارچه، چسب، کچ، پنبه، دارو یا چوب شکسته بندی). بنابراین به هنگام وضو اگر صورت، دست ها و یا محل مسح سر یا پاها جبیره داشته باشد، لازم است وضو جبیره گرفته شود.

احکام وضو جبیره

در منابع فقه، از منظر فقه های شیعه و اهل سنت برای گرفتن وضوی جبیره احکامی بیان شده است که در این مطلب می توانید با احکام وضو جبیره از دیدگاه آیت الله العظمی آقای سید علی حسینی سیستانی از مراجع عالی قدر می باشند، آشنا شوید.

مسئله ۳۲۳ـ چنانچه در یکی از جاهای وضو زخم یا دمل یا شکستگی به وجود آید، در صورتی که روی زخم باز است و  رسیدن آب به آن ضرری ندارد، باید به طور معمول وضو گرفته شود.

مسئله ۳۲۴ـ چنانچه زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دست‌ها ایجاد شود و روی آن باز باشد و اگر آب ریختن روی آن ضرر داشته باشد، باید پیرامون زخم یا دمل را به‌ طوری که در وضو گفته شد، از بالا به پائین بشوید، و در صورتی که کشیدن دست تر بر آن ضرر ندارد بهتر است دست تر بر آن بکشد، و سپس پارچه پاکی روی آن بگذارد و دست تر را روی پارچه نیز بکشد و اما در شکستگی باید تیمم بنماید.

مسئله ۳۲۵ـ چنانچه زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها باشد و روی آن باز است، در صورتی که نتواند آن را مسح نماید به این معنی که زخم مثلاً تمام محل مسح را گرفته باشد، یا آن که از مسح جاهای سالم نیز متمکن نباشد، در این حالت باید تیمّم نماید، و بنا بر احتیاط مستحب وضو نیز گرفته و پارچه پاکی روی آن بگذارد، و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند.

مسئله ۳۲۶ـ چنانچه روی دمل یا زخم یا شکستگی بسته باشد، اگر باز کردن آن بدون مشقت ممکن است و ریختن آب هم برای آن ضرری ندارد، باید آن را باز کند و وضو بگیرد، چه زخم و مانند آن در صورت و دست‌ها باشد، یا جلوی سر و روی پاها باشد.

مسئله ۳۲۷ـ چنانچه زخم یا دمل یا شکستگی که بسته است در صورت یا دست‌ها به وجود آید، در صورتی که باز کردن و آب ریختن روی آن ضرر دارد، باید مقداری را که ممکن است از اطراف شسته و بنا بر احتیاط واجب روی جبیره را مسح نماید.

مطالب پیشنهادی

قرآن لقب «أَخْسَرِینَ أَعْمالاً» را به چه کسانی داده است؟

آداب استخاره با قرآن

نماز حاجات چگونه خوانده می شود؟

چه زمانی خواندن سجده سهو بر ما واجب می شود؟

با انواع احکام نماز جماعت آشنا شوید

آنچه باید درباره سجده سهو بدانید

کدام سوره قرآن باعث معجزه در زندگی می‌شود؟

مسئله ۳۲۸ـ چنانچه نتوان روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته شده پاک باشد و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرری هم ندارد، لازم است آب را به روی زخم از بالا به پائین برساند، و اگر زخم یا چیزی که روی آن گذاشته شده نجس باشد، در صورتی که آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم ممکن باشد باید آن را آب بکشد، و موقع وضو آب را به زخم برساند، و در صورتی که آب برای زخم ضرری ندارد اما آب کشیدن آن ممکن نیست، یا باز کردن زخم موجب مشقت یا ضرر است باید تیمم نماید.

مسئله ۳۲۹ـ چنانچه جبیره تمام بعضی از اعضای وضو را فرا گرفته است، وضوی جبیره ای کافی می باشد، ولی اگر تمام اعضای وضو را یا بیشتر آن گرفته باشد بنا بر احتیاط باید تیمم نماید و وضوی جبیره را نیز بگیرد.

مسئله ۳۳۰ـ نیازی نیست جبیره از جنس چیزهایی باشد که نماز در او جایز است، بلکه اگر از حریر یا از اجزاء حیوانی که خوردن گوشت آن جایز نیست بوده باشد، مسح بر آن جایز می باشد.

مسئله ۳۳۱ـ شخصی که در کف دست و انگشت‌ها جبیره دارد و در موقع وضو، دست تر روی آن کشیده است، سر و پا را با همان رطوبت مسح کند.

مسئله ۳۳۲ـ چنانچه جبیره تمام پهنای روی پا را گرفته ولی مقداری از طرف انگشتان و مقداری از طرف بالای پا باز باشد، باید جاهایی از روی پا را که باز است، و جایی که جبیره می باشد روی جبیره را مسح کند.

مسئله ۳۳۳ـ چنانچه در صورت یا دست‌ها چند جبیره باشد، باید بین آنها را بشوید، و اگر جبیره‌ها در سر یا روی پاها باشد، باید بین آنها را مسح کند، و در جاهایی که جبیره است باید به دستور جبیره عمل کند.

مسئله ۳۳۴ـ چنانچه جبیره بیشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن بدون مشقت ممکن نیست باید تیمم کند، مگر این که جبیره در مواضع تیمم باشد که در این حالت لازم است بین وضو و تیمم جمع نماید. و در هر دو صورت اگر برداشتن جبیره بدون مشقت ممکن باشد باید جبیره را بردارد، پس در صورتی که زخم در صورت و دست‌ها است اطراف آن را بشوید، و اگر در سر یا روی پاها است اطراف آن را مسح کند و برای جای زخم به دستور جبیره عمل کند.

مسئله ۳۳۵ـ چنانچه در جای وضو زخم و جراحت و شکستگی وجود ندارد، اما به جهت دیگری ریختن آب بر روی محل وضو ضرر دارد، باید تیمم نماید.

مسئله ۳۳۶ـ چنانچه جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی‌تواند آن را آب بکشد، لازم است تیمم کند، اما چنانچه آب برای آن ضرر دارد باید به دستور جبیره عمل نماید.

مسئله ۳۳۷ـ چنانچه در جای وضو یا غسل چیزی چسبیده است که برداشتن آن ممکن نیست، یا به‌ قدری مشقت دارد که نمی شود تحمّل کرد، وظیفه‌اش تیمم است مگر آنکه آن چیز در مواضع تیمم باشد که در این حالت باید بین وضو و تیمم جمع کند، و اگر آن چیزی که چسبیده دوا است حکم جبیره را دارد.

مسئله ۳۳۸ـ در غیر غسل میت از سایر اغسال، غسل جبیره ای مثل وضوی جبیره ای است، ولی باید بنا بر احتیاط لازم آن را ترتیبی بجا آورند، و چنانچه در بدن زخم یا دمل باشد مکلف مخیر است بین غسل و تیمم، و در صورتی که غسل را اختیار کند و روی زخم باز باشد احتیاط مستحب آن است که پارچه پاکی روی زخم یا دمل باز گذاشته و روی پارچه را مسح نماید ولی اگر در بدن شکستگی وجود دارد باید غسل نماید، و احتیاطاً روی جبیره را هم مسح کند، و چنانچه مسح روی جبیره ممکن نباشد یا این که محل شکسته باز باشد باید تیمم نماید.

مسئله ۳۳۹ـ شخصی که وظیفه او تیمم می باشد، چنانچه در بعضی از جاهای تیمم او زخم یا دمل یا شکستگی باشد، باید به دستور وضوی جبیره ای، تیمم جبیره ای کند.

مسئله ۳۴۰ـ شخصی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند، در صورتی که بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف نمی‏ شود، می‌تواند در اول وقت نماز بخواند، ولی اگر امید دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، بهتر آن است که صبر کند، اگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد، در صورتی که اوّل وقت نماز را خواند و تا آخر وقت عذرش برطرف شد، احتیاط مستحب آن است که وضو بگیرد یا غسل نماید و نماز را اعاده کند.

مسئله ۳۴۱ـ چنانچه پانسمان بر ظاهر چشم باشد و بیمارى درون چشم است باید تیمم نماید.

مسئله ۳۴۲ـ کسی که نمی ‏داند وظیفه‌اش تیمم است یا وضوی جبیره‌ای، بنا بر احتیاط واجب باید هر دو را بجا آورد.

مسئله ۳۴ ـ نمازهایی را که انسان با وضوی جبیره‌ای خوانده صحیح است و می‌تواند با آن وضو نمازهای بعدی را نیز بجا آورد.

از این که در این بخش با احکام وضو جبیره با ما همراه شدید، بی نهایت سپاسگزاریم. همچنین برای آشنایی با دیگر مطالب  در زمینه های مختلف می توانید به قسمت دین و زندگی و معارف مراجعه نمایید.

از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید

آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان