تهران- الکوثر:  خلیج فارس جزو چهار دریای مشهور است که به اعتقاد یونانیان کهن همگی از یک اقیانوس بزرگ به وسعتی معادل همه آب های جهان سرچشمه می‌گیرد و تمامی مردم در نقاط مختلف جهان این ‏پهنه آبی را با نام پارس می‌شناختند.‏ 

خلیج فارس به عنوان مهمترین گذرگاه نفتی جهان با تمدن ایران پیوندی ناگسستنی دارد و از جمله نام هایی ‏به شمار می رود که از گذشته تا کنون در اسناد، مکاتبه ها و قراردادها میان اقوام و ملت های دور و ‏نزدیک استفاده می شد.‏

حفظ نام خلیج فارس به عنوان یکی از اقدام های ملی و در رویارویی با نفوذ بیگانگان ضروری به نظر می ‏رسد تا همه دستگاه ها و نهادهای متولی در خصوص این امر فراگیر که ریشه در باورهای ملی، دینی و ‏درونی ایرانیان دارد، مشارکت فعال داشته باشند.‏

شورای عالی انقلاب فرهنگی در 1384 خورشیدی با توجه به هدف قرار گرفتن هویت فرهنگی و تاریخی ‏ملت ایران از طرف برخی کشورها به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی، 10 اردیبهشت سالروز اخراج ‏پرتغالی ها از تنگه‌ هرمز را به عنوان «روز ملی خلیج فارس» نام گذاری کرد.‏

‏«محمد عجم» نویسنده و پژوهشگر حوزه خلیج فارس و غرب آسیا و از بنیانگذاران و فعالان مرکز مطالعات خلیج فارس درباره اهمیت منطقه خلیج فارس و تاثیر این ‏تنگه بر عرصه های گوناگون گفت: اهمیت و حساسیت خلیج فارس با توجه به ابعاد اقتصادی، سیاسی، ‏تجاری و ارتباطی در پهنه گیتی بسیار حائز اهمیت است. در ادامه گفت وگوی پژوهشگر گروه اطلاع ‏رسانی ایرنا با وی را از نظر می گذرانیم. ‏

ضرورت نامگذاری روزی به نام؛ خلیج فارس
مهمترین تحریف ها درباره نام خلیج فارس در چند دهه گذشته آغاز و همچنان نیز ادامه دارد. اعراب و ‏برخی از کشورهای غربی تصور داشتند که نام خلیج فارس و خلیج (ع.ر.ب.ی؟!) هر 2 در طول تاریخ رایج بوده است اما با به راه افتادن موج اعتراضی و انتشار ‏مطالب رسانه ای برای بسیاری از پژوهشگران و دیگر مردمان روشن شد که همواره تنها نام خلیج فارس ‏و معادل های آن در همه زبان ها به طور مستمر استفاده می شده است. اعراب نیز در به کار بردن مطالب ‏خود از واژه خلیج فارس و بحر فارس استفاده می کردند. نویسندگان زیادی در جهان عرب به این نام ‏اعتراف داشتند که نام خلیج (ع.ر.ب.ی؟!) تا پیش از دوره «جمال عبدالناصر» برای این دریا به کار نرفته است. ‏ 
‏
اینکه رسانه های عربی از حدود دهه 60 میلادی به طور آشکار نام خلیج فارس را کنار گذاشتند و ‏هویت خواهی کردند یک اقدام سیاسی بود که در این زمینه برخی کشورهای غربی نیز با آنها هم ‏مسیر شدند. حتی در ترجمه برخی از مجله های معروف و روزنامه هایی همچون الاهرام که نسخه آنلاین ‏انگلیسی داشتند به گونه ای روشن از نام جعلی خلیج (ع.ر.ب.ی؟!) استفاده می شد. موسسه آمریکایی «نشنال جئوگرافی» ‏در 1383 خورشیدی در اطلس جغرافیایی خود از واژه مجعول استفاده و همچنین جزایر سه ‏گانه ایرانی را نیز با عنوان جزایر اختلافی نامگذاری کرد و همین امر سبب شد تا موجی از اعتراض ها ‏میان ایرانیان صورت پذیرد که سرانجام به عذر خواهی از طرف مدیر این موسسه و حذف نقشه ها از ‏وبسایت این اطلس انجامید. 

همچنین «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا در جریان سخنرانی خود ‏درباره توافق هسته‌ای ایران نیز از واژه خلیج ع.ر.ب.ی استفاده کرد که موج گسترده ای از اعتراض‌ها را ‏در میان شهروندان ایرانی برانگیخت و دفتر کاخ ریاست جمهوری مجبور شد تا به این موضوع واکنش ‏دهد و بگوید که این نام جعلی در متن سخنرانی نیست و منتشر نشده است. اهمیت دفاع از هویت تاریخی ‏نام خلیج فارس در کشور سبب شد تا همه مردم، مسوولان و نهادهای مربوطه به این ‏نتیجه برسند تا روزی را به نام خلیج فارس انتخاب کنند که این نام گذاری بر پایه روز اخراج پرتغالی ‏ها از خلیج فارس بود. ‏

هویت خواهی اعراب با تحریف نام خلیج فارس
ساختن تاریخ جعلی برای هویت قومی و ملی خود یکی دیگر از اهداف کشورهای عربی به شمار می ‏رود. بررسی تاریخ شکل گیری کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس بیانگر آن است که از عمر این ‏کشورها بیش از چند دهه نمی‌گذرد و مفهوم دولت ملی دارای ریشه‌های عمیق تاریخی نزد این کشورها ‏نیست. باید گفت که این کشورها از این نکته که هیچ قوم و ملتی نمی‌تواند با تحریف واقعیت‌های ‏جغرافیایی، تاریخی ملت و سرزمین دیگران برای خود هویت بسازند، غافل هستند. ‏

ضرورت ثبتِ نامِ خلیج فارس در یونسکو ‏
نام خلیج فارس به عنوان میراث معنوی در سازمان میراث فرهنگی ایران ثبت شده است و همین امر به عنوان ‏یک سوژه فرهنگی و میراث معنوی باید در یونسکو نیز مطرح شود که این موضوع با توجه به تحقیقات ‏پژوهشی و مطالعاتی صورت می پذیرد. برخی از نقشه ها و کتیبه های خلیج فارس را باید در میراث ‏معنوی جهانی ثبت کرد. محدوده جغرافیایی خلیج فارس از جایگاه فرهنگی برجسته ای برخوردار است و ‏همواره خاستگاه خدمات فرهنگی برای بشر به شمار می رود. باید عنوان کرد که خلیج فارس بستر صلح، ‏فرهیختگی و ارایه فرهنگ به دیگر نقاط محسوب می شود. ‏

 اهمیت اقتصادی منطقه خلیج فارس
امروزه اهمیت اقتصادی و راهبردی خلیج فارس به دلایل ذخایر ارزشمند نفتی، گازی و موقعیت جغرافیایی ‏خاص از نگاه ویژه ای میان ایران و دیگر کشورهای منطقه و بین المللی برخوردار است. در واقع این ‏خلیج به عنوان شاهراه اصلی و حساس سیاسی و حیاتی برای ایران و منطقه شناخته می شود و گاهی در ‏برخی از جنگ های پرتحرک در گذشته و حال نقش مهمی داشته است. خلیج فارس می تواند در ‏تحولات آینده جهان بسیار اثرگذار باشد. این خلیج به جهت وجود تنگه هرمز، ‏ارتباط با دریای عمان و اقیانوس هند و با توجه به شاخصه های اقتصادی- سیاسی و ارتباطی، راهبردی ‏ترین نقطه جهان به شمار می رود. خلیج فارس در قلب جهان اسلام قرار دارد که در این منطقه نوعی خیزش ‏و بیداری ملت های اسلامی شروع و تا کنون نیز ادامه داشته و سبب شده است تا این منطقه در کانون این ‏مباحث قرار گیرد. ‏

اهمیت خلیج فارس در گردشگری دریایی و معضل های آن
تقویت گردشگری دریای خلیج فارس می‌تواند بهترین راهکار برای توسعه اقتصاد کشور باشد. بنابراین ‏باید با تعریف دیپلماسی گردشگری توصیفی جدید از این صنعت ارایه داد. جذب گردشگر و سرمایه ‏گذاری خارجی از جمله پتانسیل هایی به شمار می روند که می تواند به تقویت این حوزه کمک کند. ‏کشورهای عربی با اهمیت دادن به صنعت گردشگری توانسته اند این مقوله را از اقتصاد نفتی خود ‏جدا کنند و با سرمایه گذاری های قابل توجه در این ارتباط به ثروت های ارزشمندی دست یابند. 

ایران با توجه به ‏اینکه دارای مناطق آزاد زیادی در این منطقه است اما کمتر به این نکته اهمیت می دهد. با توجه به اینکه ‏بسیاری از کشورهای غربی و اروپایی از نور آفتاب کمتری برخوردار هستند، برای آفتاب درمانی می ‏توانند به مناطق خاصی در جزایر اطراف خلیج فارس بیایند که این مساله می تواند در جذب گردشگر ‏سلامت و آفتاب درمانی موثر باشد. خلیج فارس امروزه به قطب توریست و گردشگری تبدیل شده اما ‏سهم ایران از گردشگری خیلی کم است. ‏نباید از برنامه ریزی کلان برای توریسم و گردشگری سلامت غفلت کرد تا اینگونه سرمایه های بزرگی ‏به اقتصاد کشور سرازیر شود. آموزش و نقش آژانس های گردشگری، برطرف کردن دغدغه های امنیتی و ‏آرامش در سطح منطقه و همچنین سلامت آب های دریایی از هرگونه آسیب های زیست محیطی از جمله ‏اولویت های دیپلماسی گردشگری در حوزه خلیج فارس شناخته می شوند که باید از توجه همگان ‏برخوردار شود.

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید‏