آغاز قیام ۱۵ خرداد؛ نقطه عطف تاریخ معاصر ایران
قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ به عنوان یکی از رویدادهای سرنوشتساز تاریخ معاصر ایران، در اعتراض به بازداشت امام خمینی(ره) و مخالفت با اصلاحات آمریکایی شاه آغاز شد. این قیام مردمی، بدون سازماندهی قبلی و تنها بر اساس ایمان و پیروی از رهبری امام شکل گرفت و به سرعت به سراسر کشور گسترش یافت. مردم با شعارهایی چون «یا مرگ یا خمینی» و «مرگ بر شاه» به خیابانها آمدند و با فداکاری و ایثارگری، نظام شاهنشاهی را به چالش کشیدند.
نقش محوری امام خمینی(ره) در هدایت نهضت
امام خمینی(ره) با رهبری منحصر به فرد و شجاعت کمنظیر خود، نقش اساسی در شکلگیری، هدایت و تداوم قیام ۱۵ خرداد ایفا کرد. سخنرانی تاریخی ایشان در عاشورای همان سال جرقه اصلی قیام را زد و پس از بازداشت، با ارسال پیامهای مخفیانه و اتخاذ مواضع قاطع، ارتباط خود را با مردم و روحانیون حفظ کرد. این رهبری قاطع، زمینهساز تبدیل یک حرکت اعتراضی به نهضتی فراگیر شد.
بیشتر بدانید:
رهبر انقلاب: امام خمینی (ره) مظهر عقلانیت و استقلال ملی؛ غنیسازی اورانیوم کلید حل مسأله هستهای و نماد قدرت ایران
تأثیر اندیشههای امام خمینی (ره) بر مسیر مقاومت لبنان پس از ارتحال ایشان
ماهیت اسلامی و مردمی قیام
یکی از ویژگیهای برجسته قیام ۱۵ خرداد، مردمی و خودجوش بودن آن و همچنین تأکید بر اسلام به عنوان محور مبارزه بود. حضور گسترده اقشار مختلف مردم و الهامگیری از آموزههای اسلامی، این قیام را از سایر حرکتهای سیاسی متمایز کرد. امام خمینی(ره) اسلام ناب محمدی(ص) را جایگزین جریانهای ملیگرا و مارکسیستی معرفی کرد و مفهوم شهادت و ایثار را به عنوان موتور محرکه نهضت تبیین نمود.
افشای ماهیت رژیم پهلوی و پیامدهای قیام
قیام ۱۵ خرداد چهره واقعی رژیم پهلوی را به عنوان حکومتی وابسته و ضداسلامی آشکار ساخت. سرکوب شدید مردم توسط نیروهای شاهنشاهی و شهادت و مجروح شدن هزاران نفر، ماهیت استبدادی و وابسته رژیم را برای افکار عمومی داخلی و جهانی روشن کرد. این واقعه موجب ایجاد خودباوری در میان نیروهای انقلابی و پایهگذاری شبکههای مبارزاتی شد که در نهایت به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید.
ماندگاری و اهمیت تاریخی قیام ۱۵ خرداد
قیام ۱۵ خرداد به عنوان نقطه عزیمت و منشأ تحولات وسیع سیاسی و اجتماعی ایران، در حافظه تاریخی ملت ایران ماندگار شد. امام خمینی(ره) این روز را به عنوان روز عزای عمومی اعلام کرد و بر اهمیت زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدای این قیام تأکید داشتند. این حرکت مردمی، سرآغاز نهضت اسلامی و پایهگذار انقلاب ۱۳۵۷ شد و پرچم آزادیخواهی و عدالتطلبی را به نسلهای بعدی سپرد.
پنج شنبه 15 خرداد 1404 - 10:44:29