داود احمدزاده، کارشناس مسائل ترکیه می نویسد : از آن پس ما شاهد شکل گرفتن نشست‌های آستانه قزاقستان با هدف حل و فصل سیاسی بحران سوریه بودیم. اما به رغم تمام تحولات مثبتی که در مواضع ترکیه نسبت به سوریه می‌بینیم، شاهد هستیم که آنکارا همچنان به دنبال سوریه بدون بشار اسد است و می‌خواهد دولتی به‌غیر از دولت اسد در سوریه روی کار بیاید. این مساله، نقطه کلیدی و محوری اختلافات میان روسیه و ایران با ترکیه است و این سه کشور هنوز نتوانسته‌اند این مشکل و معضل کلیدی را در گفتگوهای سیاسی آستانه به نتیجه مشخصی برسانند. باوجودیکه زوال داعش در منطقه از چندی پیش از عراق آغاز شد و در سوریه نیز این گروه تکفیری در حال نابودی است، باید به این نکته اشاره کرد که برخی از گروه‌های تکفیری-سلفی به نوعی همچنان از سوی ترکیه حمایت می‌شوند؛ و در راس آن ها، ارتباطات پیدا و نهانی میان برخی از گروه‌های وابسته به القاعده نظیر جندی الشام و جبهه‌النصره با ترکیه وجود دارد. این گروه‌ها از نظر ایران و روسیه، همچنان یک گروه تروریستی هستند، اما ترکیه این گروه‌ها را به عنوان یک گروه معارض و میانه‌رو می‌داند و با آنها ارتباطاتی دارد.
درواقع از نظر ترکیه حضور کردهای سوری که مقامات ترکیه، آنها را شاخه‌ای از پ.ک.ک می‌دانند که یک گروه تروریستی است، برای امنیت این کشور مشکل‌ساز و خطرآفرین است. در نتیجه تمام تلاش‌های سیاسی ترکیه برای محکوم کردن کردها و عدم حمایت آمریکا و برخی دولت‌های اروپایی از این گروه به نتیجه مشخصی نرسیده است. به این ترتیب ترکیه در روزهای اخیر و بعد از تهدیدهایی مبنی بر اینکه به هیچ وجه اجازه حضور گروه‌های کردی را در مرزهای جنوبی خود نمی‌دهد، به عفرین در شمال سوریه حمله‌ور شد و از طریق ارتش آزاد که از متحدین این کشور محسوب می‌شود تلاش دارد تا ضمن پاکسازی این گروه‌های کرد که از نظر ترکیه تروریستی به‌شمار می‌روند، یک منطقه امن و نفوذ در سوریه برای خود ایجاد کند.
در رابطه با چشم‌انداز و آینده این اقدام ترکیه یعنی حمله نظامی به شمال سوریه چندین سناریو مطرح است؛ نخست آنکه برخی از ناظران بر این باورند که حمله ترکیه به منطقه عفرین با هماهنگی آمریکا و حتی چراغ سبز روسیه انجام شده است؛ به زعم آنها، عقب‌نشینی نیروهای روسی از این منطقه و واگذاری این مناطق برای تداوم حملات ترکیه از یک سو و عدم واکنش جدی واشنگتن به این حملات از سوی دیگر بیانگر آن است که شاید آمریکایی‌ها مایل هستند که از کردها که زمانی متحد آنها به شمار می‌رفتند به عنوان یک عنصر ابزاری استفاده کنند و به همین خاطر در مقابل تهاجم گسترده ترکیه هیچ حمایتی از این گروه انجام ندهند.
سناریوی دیگر اینکه ممکن است این تهاجم کوتاه‌مدت باشد و با میانجیگری روسیه و فشارهای دیپلماتیک ایران به آنکارا، بعد از یک هفته و پس از آنکه ترکیه برخی از پایگاه‌های کردها را از طریق حملات هوایی بمباران کرد، این مطنقه را تخلیه کند. سناریوی بعدی نیز بر این اساس است که ترک‌ها بخواهند با تداوم حملات نظامی و اشغال برخی مناطق مرزی، منطقه نفوذی برای خود ایجاد کند؛ ممکن است این سناریو در آینده هزینه‌های نظامی و امنیتی ترکیه را افزایش دهد. به این مفهوم که داخل ترکیه حداقل 20 یا 25 درصد از جمعیت ترکیه را کردها شامل می‌شوند. به خصوص گروه پ.ک.ک و دیگر پیکارجویان وابسته به کردها در داخل ترکیه از نفوذ زیادی برخوردار هستند. حتی برخی از گروه‌های مخالف رجب طیب اردوغان نیز با سناریوی تهاجم گسترده و ماندن در خاک ترکیه موافقت نکردند. لذا ادامه حملات و آسیب رساندن به مردم عادی علاوه بر آنکه ممکن است در خود منطقه به ایجاد آشوب بیانجامد و مداخله کشورهای دیگر را به همراه داشته باشد، احتمال دارد در داخل ترکیه نیز به ایجاد ناامنی‌هایی منجر شود. همچنانکه، در قسمت شرق ترکیه، پیش تر چنین حوادث تلخی را شاهد بوده‌ایم. و در نهایت، گزینه دیگری که محتمل‌تر به نظر می‌رسد این است که ترکیه از طریق میانجیگری و گفتگوهای سیاسی به نوعی به کاهش تنش و عقب‌نشینی کامل از این منطقه و بازگشت به میز مذاکرات آستانه تن بدهد.
منبع: شورای راهبردی روابط خارجی
برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید
کانال تلگرامی الکوثرفارسی اینجا
شنبه 7 بهمن 1396 - 13:8:7