بحران ثبات در دریای سرخ

دو شنبه 25 دی 1396 - 10:48:48
بحران ثبات در دریای سرخ

تهران- الکوثر: کشورهای واقع در شاخ آفریقا، درنتیجه رقابت های منطقه ای و ائتلاف های جدید با بحران های متعددی روبرو هستند و این مساله، احتمال بروز جنگ و درگیری دراین منطقه را افزایش داده است.

به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، درگزارشی به قلم «منى عبد الفتاح» نوشت موضوع ثبات سیاسی درساختار منطقه ای کشورهای مشرف بر دریای سرخ، از اواخر سال گذشته، مهم ترین مساله بوده است ، ولی اکنون با بحران در شاخ آفریقا مواجه هستیم ؛ بحرانی که ناشی از رقابت های منطقه ای است که از سال 1869 با افتتاح کانال سوئز در مصر آغاز شده است تا دریای سرخ را به دریای مدیترانه متصل کند وبه کوتاه ترین و سریع ترین گذرگاه دریایی بین شرق و غرب تبدیل شود و جای دماغه امید نیک« Cape of Good Hope» را در تجارت بین المللی بگیرد.

منطقه دریای سرخ، عرصه تنش هایی میان این کشورها و نیز عملیات دزدی دریایی در سواحل سومالی وافزایش خطرات تروریسم و پیامدهای ناشی ازجنگ یمن بوده است که این وضعیت، دخالت های بین المللی را از طریق استقرار نیرو اقتضا کرده وباعث شده است که بحران ها با منافع و راه کارهای منطقه ای وخارجی تداخل پیدا کند.

متصل شدن دریای سرخ با دریای مدیترانه و شاخ آفریقا و خلیج عدن، این مناطق را به گذرگاه های دریایی اصلی و شریان های مهمی برای تجارت جهانی تبدیل کرده اند ودرنتیجه، درگیری و تنش ، به اصلی حاکم دراین منطقه تبدیل شده است، درحالیکه امنیت و ثبات، استثناء هستند، و این مساله نشان می دهد که جنگ ها و بحران ها ریشه در ساختار سیاسی این منطقه و سابقه تاریخی آن دارد. از زمان ایجاد این ساختار منطقه ای در دهه پنجاه و شصت قرن گذشته، این منطقه ، شاهد جنگ ها و درگیری های مسلحانه و تنش های سیاسی بوده است.

تحرکات اخیر سودان با واکنش های شدید منطقه ای روبرو شده است ؛ چرا که سودان درتلاش برای ایجاد نقشه ای جدید از ائتلاف ها در منطقه و جستجو برای آشتی با این کشورها درخارج از چارچوب روابط کلاسیکی است که خارطوم را درمعرض موضع گیری های تحریک آمیز سیاسی قرار می دهد.

«عمر البشیر» رئیس جمهوری سودان به مسکو رفت و با رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه دیدار کرد ، سپس این دیدار، فرصتی برای توافق درباره ایجاد لنگرگاهی برای حفظ کشتی های نظامی و غیرنظامی فراهم کرد وتواقفنامه های همکاری نظامی و امنیتی به ویژه درزمینه تامین امنیت دریای سرخ و دفاع مشترک امضا شد.

سودان همچنین اقدامی بزرگ تر از آنچه که انتظار می رفت ، انجام داد و به استقرار نیروهای حمایت سریع « شبه نظامیان جنجوید» در مرزهای اریتره اقدام کرد و در ایالت کسلا در مجاورت اریتره حالت فوق العاده اعلام کرد وگذرگاه های مرزی این منطقه را بست.

همه این اقدامات درحالی صورت گرفت که دولت سودان اعلام کرد که این اقدامات با هدف کنترل قاچاق انسان و کالا وسلاح صورت می گیرد، این درحالیست که این مساله، جذب این تعداد زیاد نیرو را اقتضا نمی کند.

گزارش های برخی منابع حکایت از این دارد که برخی عناصر وطرف ها ، برنامه ریزی هایی را برای ضربه زدن به امنیت و ثبات سودان از طریق گذرگاه « اللفه» واقع بین اریتره و ایالت کسلا در سودان و دفتر پی گیری اریتره دراین ایالت که ماموریت های اطلاعاتی و کنسولگری انجام می دهد، انجام داده اند.

تسلسل این رویدادها، از زمان امضای توافقنامه ترسیم مرزها میان مصر و عربستان که منطقه حلایب را به مرزهای مصر اضافه کرد، قابل ارزیابی است و این موضوعی است که ریاض عملاً به آن اقرار کرد.

پس از آن که نشریه « ادیس ابابا فورشن » - که یک روزنامه مستقل اتیوپیایی است – با انتشار مطلبی اعلام کرد که درجریان سفر سامح شکری وزیر امور خارجه مصر به اتیوپی، قاهره از این کشور خواسته است که سودان را از مذاکرات سد النهضه دور کند و این مذاکرات دوجانبه و با نظارت بانک جهانی باشد، سودان ، عبدالحلیم المحمود سفیر خود در قاهره را برای رایزنی فرا خواند.

دراین شرایط که اسیاس افورقی رئیس جمهوری مصر بری چهارمین بار از زمان به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی درمصر به این کشور سفر کرده است، عماد الدین عدوی ، رئیس ستاد مشترک ارتش سودان، سفری غیرمنتظره به اتیوپی برای بررسی تحولات نظامی و امنیتی در مرزهای شرقی سودان دارد، و سودان نیز توافق نامه نیروهای یگان ویژه را در شرق آفریقا طی هماهنگی سیاسی و اطلاعاتی با کشورهای تشکیل دهنده این نیروها، امضا کرد.

درصورت وقوع هرنوع جنگی، نیروهای سودانی ، با تهدیدات اریتره و مصر در مرزهای شرقی مواجه خواهند بود و از حمایت نیروهای اتیوپی برخوردار خواهند بود.

درشرایط فعلی ، شاهد استقرار نیروها میان دو کشور هستیم که واکنشی به بحران بین سودان و مصر است، مصر دارای نیروی نظامی در مرزهای غربی در پایگاه نظامی اریتره «ساوا» و برخی از نیروهای معارض اتیوپیایی است که از حمایت نظام اریتره برخوردارند.

این چالش از یک سو برای مصر و اریتره و از سوی دیگر برای سودان و اتیوپی وجود دارد و در سایه این تحولات، نتایجی قابل توجه حاصل شده است، از جمله اینکه کشورهای منطقه، یاد نگرفته اند که کنترل این درگیری ها ، لزوماً مستلزم تلاش آگاهانه برای جلوگیری از جدایی ها و اختلافات از طریق توسل به زور است. سودان مانور دفاع ازحاکمیت کشور را به عنوان یک خواسته مردمی و برای حفظ کرسی قدرت اجرا می کند، اما این مانور، مانوری پرخطر است.

تاسف بار است که شکست در پذیرش سیاست های مبتنی بر احترام متقابل، عاملی در سوق یافتن این دو کشور به سمت نظامی گری خارجی بوده است، وی این مساله ، این ظرفیت را ایجاد می کند که درگیری های خشونت باری را ایجاد کند، نه ملت سودان و نه مصر تمایلی برای وارد شدن به این درگیری ها ندارند. نظام های سودان و مصر عادت کرده اند که با اتخاذ مواضع ضد و نقیض و دامن زدن به بحران ها ، عمر نظام های خود را طولانی کنند.

بدون شک، وقوع جنگ، برای ملت های مصر و سودان فاجعه بار خواهد بود، و کشورهایی که این دو کشور را به سمت جنگ سوق می دهند، قادر نخواهند بود که آن ها را از بحران های پی درپی نجات دهند.

آنچه درمنطقه دریای سرخ روی می دهد، ناگریز ، ساختاری جدیدی را برای منطقه تشکیل خواهد داد که حاصل ائتلاف های جدید منطقه ای و بین المللی خواهد بود.


دو شنبه 25 دی 1396 - 9:51:0

دسته بندی :