مولفه‌های کلیدی استراتژی امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ؛ از انحصارگرایی تا تقابل‌جویی

شنبه 25 آذر 1396 - 19:13:46
مولفه‌های کلیدی استراتژی امنیت ملی آمریکا در دوران ترامپ؛ از انحصارگرایی تا تقابل‌جویی

تهران - الکوثر: می‌توان رویکرد استراتژی جدید امنیت ملی آمریکا را به طور کلی اینگونه خلاصه کرد که ایالات متحده در دوران ترامپ رسما به یک دوره مداخله‌گرایی غیرمسئولانه وارد شده است که در آن رفاه آمریکایی باید محافظت شود، نه بزرگ شود و اقتصادهای خارجی به عنوان رقبا، و نه شرکا دیده می‌شوند. 

به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی دولت آمریکا، 12 دسامبر در کنار همتای بریتانیایی خود مهمترین ابعاد دکترین جدید امنیت ملی این کشور را اعلام کرد که شامل چهار اصل: حفاظت از مردم آمریکا، پیشرفت رفاه آمریکا، حفظ صلح از طریق قدرت و گسترش نفوذ آمریکا می‌باشد. ترامپ قرار است طی روزهای آینده (18 دسامبر- 27 آذر) سند استراتژی امنیت ملی آمریکا را اعلام کند. عملکرد غیرمعمول ترامپ در عرصه داخلی و سیاست خارجی آمریکا اهمیت اعلام راهبرد امنیت ملی این کشور شامل منافع، تهدیدات و منابع تهدید و راه‌ و روش‌های پیشگیری و مقابله با تهدیدات را دوچندان کرده بود.

بر اساس اعلام مک مستر در این سند راهبردی روسیه و چین و سپس کره شمالی و ایران مهمترین تهدیدات برای منافع ملی آمریکا و جایگاه این کشور در رهبری جهانی هستند. وی روسیه را متهم کرد که "جنگ نسل جدید" را علیه آمریکا به راه انداخته است و در این زمینه به ارزیابی جامعه اطلاعاتی ایالات متحده مبنی بر تلاش مسکو برای نفوذ در انتخابات ریاست جمهوری 2016 و تقسیم جوامع در کل جهان با فعالیت‌های بسیار پیچیده سایبری اشاره کرد.

مشاور امنیت ملی ایالات متحده همچنین از چین برای آنچه که او "تجاوز اقتصادی" نامید، انتقاد کرد. مك مستر گفت: "[چین] نظم اقتصادی مبتنی بر قوانین را به چالش می کشد كه موجب شده تا صدها میلیون نفر در سراسر جهان در فقر زندگی کنند. در عین حال، مک مستر از پکن خواست تا در موضوع بحران اتمی کره شمالی کار بیشتری انجام دهد، در حالی که این هشدار ممکن است "آخرین و بهترین فرصت برای جلوگیری از درگیری نظامی" باشد.

در مورد ایران، مک مستر وعده داد که استراتژی جدید ایالات متحده به دنبال مقابله با تهران در سوریه و سراسر خاورمیانه است، در حالیکه همچنان تمام راه‌های مربوط به دستیابی ایران به سلاح هسته ای را مسدود می‌کند.

«اول امریکا»، رویکردی در مسیر انزوا

یکی از مهمترین شعارهای انتخاباتی و به عبارتی اساس برنامه‌های ترامپ برای دوران ریاست‌جمهوری تأکید بر اولویت دادن به آمریکا بود. وی معتقد است «چیزی به اسم سرود ملی جهانی، واحد پول جهانی یا پرچم جهانی وجود ندارد» و عنوان داشته «این ایالات متحده امریکاست که من نمایندگی می کنم، من جهان را نمایندگی نمی کنم». لذا در مقام مقایسه با سندهای امنیت ملی روسای جمهور پیشین آمریکا مانند استراتژی 2015 دولت اوباما که موضوعاتی مانند چندجانبه‌ گرایی، جزئیات اپیدمی، قدرت هوشمند و تغییرات آب و هوایی را مورد توجه قرار داده و یا در مقایسه با استراتژی امنیت ملی دولت بوش که ایالات متحده را متعهد به حمایت از باز کردن جوامع و حمایت از ایجاد دموکراسی و حقوق بشر می‌کرد، خطوط اصلی رویکرد ترامپ در سند اعلام شده کناره‌گیری آمریکا از موضوعات مرتبط با امنیت جهانی، گسترش صلح، ترویج دموکراسی برای دیگر کشورها و در مقابل تأکید بر پیشبرد رفاه، امنیت مردم آمریکا و گسترش نفوذ واشنگتن در جهان است. از این رو می‌توان رویکرد استراتژی جدید امنیت ملی آمریکا را به طور کلی اینگونه خلاصه کرد که ایالات متحده در دوران ترامپ رسما به یک دوره مداخله‌گرایی غیرمسئولانه وارد شده است که در آن رفاه آمریکایی باید محافظت شود، نه بزرگ شود و اقتصادهای خارجی به عنوان رقبا، و نه شرکا دیده می‌شوند. در این برداشت، کنش بین المللی ایالات متحده امریکا صرفاً معطوف به مناطق و موضوع هایی است که در آنها منافع این کشور به طور مستقیم در میان باشد و تأمین این منافع، کمتر از طریق نهادها، رژیم ها، سازوکارها و روندهای چندجانبه بین المللی؛ و بیشتر از مسیر توافق های موازنه ای با تک تک قدرت های بزرگ (یعنی موازنه های سیال و شکننده قرن نوزدهمی روی حوزه های خاص موضوعی و جغرافیایی مورد علاقه) دنبال خواهد شد و در این چارچوب نظم بین الملل نیز حاصل همین توافق‌ها و موازنه‌ها تصور می شود. بنابراین امریکا تحت رهبری دونالد ترامپ به نظر می رسد قصد بیشتری برای حفظ میراث گذشته نسبت به ایجاد فرصت های همکاری با دیگران در آینده دارد. اروپا به عنوان متحد اصلی آمریکا نیز به مخالفت با سیاست‌های یکجانبه‌گرایانه ترامپ در موضوعاتی مانند خروج از توافق‌نامه‌ آب و هوایی پاریس، موضوع توافق هسته‌ای باایران، اعلام انتقال سفارت به بیت‌المقدس و ... روی آورده است که انزوای جهانی آمریکا را تشدید خواهد کرد. بنابراین باید گفت ترامپ خود مهمترین مانع برای گسترش نفوذ جهانی آمریکا است.

تقابل‌جویی برای حفظ موقعیت

اعلام اصول کلی راهبرد امنیت ملی آمریکا یک بار دیگر نگرانی مقامات کاخ سفید را از موقعیت متزلزل آمریکا به عنوان ابرقدرت و رهبر جهان پس از سقوط شوروی و فروپاشی نظم دوقطبی را اثبات کرد. واقعیت آن است که همزمان با کاهش نقش و تأثیرگذاری آمریکا در جهت‌بخشی به موضوعات و مسائل عمده بین‌الملی در طول سالیان اخیر، جهان شاهد سربرآوردن قدرت‌های نوظهوری مانند چین، روسیه و اروپای متحد به عنوان رقبای آمریکا بوده است که در این میان چین به دلیل در پیش گرفتن روند شتابان توسعه و رشد اقتصادی و افزایش قدرت نظامی، بیش از سایرین هژمونی آمریکا بر نظام بین الملل را به چالش طلبیده است. بر این اساس مک مستر با اشاره به مسکو و پکن گفت: " در سال های اخیر به طرق مختلف، فضای رقابتی زیادی را خالی کردیم و فرصت هایی برای این قدرت های رویزیونیستی(تجدیدنظرطلب) ایجاد کردیم". اشاره مك مستر را مي‌توان مشخصا متوجه اقدام اوباما در خارج كردن نظاميان آمريكايي از عراق و افغانستان و از سوي ديگر عدم برآورده كردن انتظارات شركاي منطقه اي آمريكا براي ايفاي نقش مستقيم واشنگتن در بحران هايي نظير سوريه و اوكراين دانست كه عملا به گسترش قدرت و نفوذ روسيه در خاورميانه و شرق اروپا انجاميده است.

انتقاد از عدم رویارویی جدی با چين در حوزه اقتصادی و توسعه‌گرایی پکن در آسياي شرقي و تهديد متحدين آمريكا در اين منطقه و همچنین امضا توافق هسته اي با ايران و عدم برخورد كافي و مورد انتظار اسرائيل و عربستان سعودي با تهران در دوران اوباما را می توان بخش‌های دیگر فرصت‌های از دست رفته‌ای دانست که مک‌ مستر به آنها اشاره می‌کند.


برای عضویت در کانال تلگرامی الکوثرفارسی اینجا کلیک کنید


شنبه 25 آذر 1396 - 19:13:43

دسته بندی :