تهران-الکوثر: عبدالباری عطوان ، تحلیلگر و سردبیر روزنامه رای الیوم در مقاله ای نوشت: مجموعه تحولات میدانی و سیاسی سوریه موجب شد دولت بشار اسد و متحدانش به دست برتر تبدیل شوند و در این میان همزمان با آغاز شمارش معکوس جنگ در این کشور مخالفان سوری چاره ای جز تجدید نظر در دیدگاههای خود ندارند.

به گزارش الکوثر، عطوان در عین حال تاکید کرد هرچند جنگ سوریه به پایان خود نزدیک می شود اما خطراتی نیز وجود دارد که مهم ترین آن نبود یک راه حل سیاسی برای مرحله بعد از جنگ است. 

وی نوشته است : به هر حال صحنه تحولات سوریه در شرایط کنونی  دو نکته اصلی و قابل تامل دارد که اگر در صدد ارزیابی تحولات آینده این کشورو تاثیر آن بر امنیت و ثبات آن هستیم، باید در مورد این دو نکته دقت کنیم.

الرقه و دیرالزور صحنه شکست قریب الوقوع داعش

این دو نکته اصلی تحولات سوریه عبارتند از:

اول: اظهارات چند روز پیش  استفان دیمستورا نماینده سازمان ملل در سوریه در گفت وگو با شبکه بی.بی.سی و تاکید بر اینکه  داعش در الرقه و دیرالزور تا چند هفته دیگر شکست را تجربه خواهد کرد و این به معنی پایان جنگ سوریه است اما مرحله پس از پایان جنگ هنوز پرخطر است زیرا راه حل سیاسی برای این مرحله ارائه نشده است.

دوم: بیانیه روز شنبه حزب الله که در آن حمله آمریکا به اتوبوس های حامل عناصر داعش و خانواده هایشان را اقدامی منافقانه و حاکی از معیارهای دوگانه آمریکا برشمرد.

تاکید حزب الله بر پایبندی به توافق قلمون

عطوان می گوید:  این بیانیه علاوه بر اینکه نشان داد اظهارات آمریکا مبنی بر مبارزه با تروریسم دروغ آمریکایی است بیانگر موضع منطقی و عقلانی حزب الله است زیرا این حزب در آن تاکید کرد در کنار مسولان سوری به توافق قلمون پایبند است. حزب الله همچنین در بیانیه خود یادآور شد که آمریکا پیش از این به بیش از یک هزار داعشی اجازه داد از تلعفر به مناطق کُردنشین در شمال منتقل شوند.

شمارش معکوس پایان جنگ در سوریه

وی افزوده است : در این میان باید اظهارات دیمستورا را کاملا جدی گرفت زیرا او بهتر از هرشخص دیگری از رونده سوریه و جزییات آن اطلاع دارد و تاکید او بر نزدیک شدن روزهای پایانی جنگ در سوریه جای هیچ بحث و تردیدی ندارد زیرا فقط سه مناطق شامل دیرالزور، رقه و ادلب در سوریه باقی مانده است که در کنترل ارتش سوریه قرار ندارد. این در حالی است که نیروهای ارتش سوریه در حال پیشروی به سمت دیرالروز هستند و نیروهای دموکراتیک که اغلب کُرد بوده و تحت پشتیبانی آمریکا قرار دارند وارد رقه شده اند و در مورد  ادلب نیز گفت وگوهایی در مورد چگونگی تسلط بر آن و  جلوگیری از وقوع کشتار در آنجا در جریان است.

راه حل سیاسی ضامن ثبات سوریه

به نوشته این تحلیلگر مشهور عرب، با این توضیحات راه حل سیاسی که دیمستورا از نبود آن برای حل و فصل بحران سوریه خبر داده است، عامل اساسی ثبات و اسقرار این کشور خواهد بود و تشکیل دولت فراگیر در سوریه و برگزاری انتخابات سراسری را به دنبال خواهد داشت به گونه ای که پرونده جنگ بسته شود.

وی یادآور شد که به حاشیه راندن بخش بزرگی از مردم عراق موجب شد القاعده پس از شکست در سال 2008 و 2009 با قدرت بیشتری به عراق بازگردد واین وضعیت ممکن است در سوریه و نیز عراق بار دیگر تکرار شود.

اختلاف و شکاف بین مخالفان سوری

عطوان می گوید در این میان مسئولان سوری در فواصل زمانی مختلف از آمادگی برای اصلاحات سیاسی فراگیر در کشور و گفت وگو در خصوص راه حل سیاسی سخن می گویند اما تاکید دارند شریکی که طرف مقابل آنان باشد وجود ندارد و اگر حضور داشته باشد نیز دچار دسته بندی شده است که شاهد آن نیز ناکامی تمام تلاش ها برای یکپارچه کردن مخالفان سوری از جمله هیئت عالی و هیئت هماهنگی مخالفان است.

در همین ارتباط می توان یادآور شد، ریاض حجاب هماهنگ کننده هیئت عالی گفت وگوهای مخالفان به تنهایی در واشنگتن اظهاراتی دارد که بیانگر مواضع تند و افراطی او است از جمله اینکه تاکید دارد هیچ گونه نقش بشار اسد در دوره انتقالی را نمی پذیرد.

این موضع با اظهارات عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان مبنی براینکه هیئت مخالفان سوری باید بقای بشار اسد را پذیرفته و دیدگاهای جدیدی را ارائه کند، در تعارض است.

مخالفان سوری باید در افکار خود تجدید نظر کنند

سردبیر رای الیوم درپایان نوشته است : معلوم نیست آیا بیماری ریاض حجاب که موجب شد ریاض را به مقصد واشنگتن ترک کند، یک بیماری واقعی است یا خیر اما آنچه تردیدی در آن نیست اینکه مخالفان سوریه برای تعامل با تحولات و تغییرات میدانی این کشور و شمارش معکوس برای پایان جنگ ، نیازمند افکار جدیدی هستند.

در این میان دو فرصت برای نمود یافتن این دیدگاه‌ها وجود دارد:

اول: نشست آستانه که نیمه ماه جاری میلادی برگزار خواهد شد و در آن هیئتی از گروههای مخالف سوریه و نیز هیئت رسمی دولت این کشور حضور خواهند د اشت.

دوم: نشست ژنو که احتمالا نیمه ماه اکتبر آینده برگزار شود.

آنچه مخالفان نظامی و سیاسی سوریه باید بپذیرند همانطور که نماینده سازمان ملل به آن اشاره داشت، این است که دولت سوریه و متحدانش در دو سطح میدانی و سیاسی به دست برتر تبدیل شده اند و به دلیل تغییر موازنه قدرت آنچه روزهای نخست بحران یعنی شش سال پیش مطرح بود اکنون دیگر تغییر کرده است.

منبع: تسنیم