دکتر علیرضاعرب*

در فقه اهل سنت جهاد متوجه اجانب است: رومی ها ، گرجیان ، مغول ها  و مسیحیان متحاوز خارج از مرزها و ...
اگر ابن تیمیه با شیعه رفتاری همانند کفار و مرتدین اتخاذ می کند بعلت همراهی برخی از  شیعیان در آن برهه خاص با مغول ها البته از نگاه او است. پس حتی آن نگاه متفاوت ابن تیمیه به شیعه بعلت همسویی برخی از آنها با مغول ها بوده است.

اما هنگامی که به تاریخ خاورمیانه بعد از اسلام می نگریم گرایش خشونت آمیز بسیار کمتر وجه مذهبی  داشته  و بیشتر وجه سیاسی داشته است. یعنی در سنت اسلامی خاورمیانه و در فقه سنتی اسلامی، خشونت متوجه کفار خارج سرزمین اسلامی است. (یعنی ساکنین دارالحرب و کفار حربی)

به عبارتی اکثر فقهای اسلامی، اقلیت ها و کفار داخل سرزمین اسلامی را در حمایت و پناه جامعه اسلامی می دانستند.
در خلافت عباسی عثمانی و صفوی و ...

اما خشونت های داعش تابع این قاعده نیست .
اولین قربانیان خشونت داعش خود اهل سنت هستند و سپس متوجه اقلیت ها و کفار داخل کشورهای اسلامی است.
 اکنون شاهد بوجود آمدن پدیده تکفیر حتی متوجه مسلمانان هستیم: یعنی حتی جامعه مسلمان مصر هم از نظر تکفیری ها  به دو بخش تقسیم می شود:

الف)مسلمانان معتقد و فعال

ب)بقیه اعم از مسلمانان سکولار و منفعل و اقلیت ها و ...

و دسته دوم تکفیر می شود.

باید پرسید ملاک تکفیر چیست؟

ملاک سنتی که شهادت و اذعان به اسلام است دیگر معتبر نیست .

ملاک با ما و بر ما است.

خودی و غیر خودی است.
 

یعنی ملاک چند وجهی فقهای سنتی جهان اسلام که شامل ابعاد دینی، مذهبی عرفانی ،اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و...است معتبر نیست و ملاک شفاف و قاطع ، خشک و به عبارتی "فاشیستی" است.

اکنون داعش کل شیعیان ایران و سوریه و ... را دشمن و مهدور الدم می داند و دیگر مساله صرفا سیاسی نیست.
دیگر خشونت داعش موردی و سیاسی نیست بلکه رویه عام و همه جانبه است.
 

در تاریخ خاورمیانه شاهد تبدیل اختلافات مذهبی به منازعات سیاسی هستیم  اما عمدتا فقط لایه سیاسی جامعه اسلامی متاثر می شد.

 اما اکنون داعش ایدئولوژیک رفتار میکند و تمامی لایه های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را کنترل و تصفیه  می کند.
داعش کلا در صدد تصفیه همه جانبه جامعه اسلامی از اقلیت ها و شیعیان است.

در این خصوص  صرفا لایه سیاسی مورد توجه نیست بلکه لایه های متفاوت اقتصادی، تاریخی،اجتماعی ، فرهنگی ، نظامی، امنیتی باید تصفیه و کنترل شود.
هرآنچه در جامعه اسلامی غیر خودی است باید یا تغییر کند و یا از بین برود.

این یعنی یک دیدگاه فراگیر (توتالیتر) و فاشیستی که کاملا مدرن است.

ملاک سیاه و سفید است به همین راحتی.
ملاک دینی نیست بلکه "ایدئولوژیک" است.
ملاک شباهت زیادی با ملاک های "مارکسیستی" دارد :
دنیا از دید مارکسیسم  به سرمایه دار و کارگر تقسیم می شود .
به همین راحتی جامعه به دو قطب تقسیم می شود و بعد  حکم صادر می شود.
پس با نگاهی ژرف سبک و گرایش و سیاق خشونت داعش مدرن است اما لعاب اسلامی دارد.

لذا به راحتی متوجه ایران اسلامی که قطب جهان اسلام بوده و هست می شود اما اسرائیل را فراموش می کند.
و چه راحت داعش آلت دست صهیونیسم و غرب قرار می گیرد.

*عضو کمسیون سیاسی و امور بین الملل جمعیت دفاع از ملت فلسطین

منبع: خبرگزاری قدس