سرنگونی غیرقابل پیش‌بینی جنگنده سوریه توسط آمریکا در روز یکشنبه ارتباط اندکی با هدف این جنگنده سوری در صحرای سوریه داشت بلکه بیش از این واکنشی به نزدیکی ارتش سوریه به نیروهای کرد تحت حمایت آمریکا در اطراف رود فرات بود.

رابرت فیسک، تحلیلگر روزنامه ایندیپندنت در گزارشی درباره اقدام اخیر آمریکا در هدف قرار دادن جنگنده سوری در نزدیکی شهرک رصافه، در استان رقه نوشت:  مقامات سوری روز به روز بر شکشان نسبت به اینکه نیروهای کرد طی ماه‌های اخیر وارد گردونه همکاری با آمریکا شده‌اند، افزوده می‌شود؛ نیروهایی که تاهمین اواخر از متحدان بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه محسوب می‌شدند.

از آن سو ارتش سوریه تلاشی برای پنهان کردن این حقیقت نکرده که ارائه تسلیحات به کردها را متوقف کرده است در حالی که بر اساس برخی گزارش‌ها دولت سوریه از سال 2012 تا همین اواخر حدو 14 هزار سلاح AK47 در  اختیار این نیروها قرار داده بود. علاوه بر این گفته می‌شود دمشق پس از دریافت گزارش‌هایی مبنی بر اینکه این نیروها میزبان هیاتی از امارات متحده عربی بوده‌اند به شدت خشمگین شده است.

هم‌زمان گزارش‌های تایید نشده‌ای از ملاقات کردها با سعودی‌ها منتشر شده است. این دیدار همان طور که می‌توان حدس زد پس از سخنرانی نه چندان دلچسب دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در ریاض صورت گرفته که طی آن به حمایت بی‌چون و چرا از پادشاهی سعودی در سیاست‌های ضدایرانی و ضدسوری پرداخت و پس از آن نیز از اقدام عربستان در منزوی کردن قطر حمایت کرد.

در میدان جنگ، ارتش سوریه در حال حاضر در حال انجام یکی از بلندپروازانه‌ترین عملیات خود از زمان آغاز جنگ بوده و شاهد پیشروی‌هایی در شمال کشور، اطراف دمشق و شرق پالمیرا است. این نیروها به صورت موازی در تلاش برای رسیدن به منطقه محاصره شده نیروهای دولتی در دیرالزور در حاشیه فرات پیش می‌روند. در حال حاضر 10 هزار سوری بیش از 4 سال است که در این منطقه محاصره شده‌اند.

ارتش سوریه اگر بتواند به این محاصره خاتمه بدهد، سوری‌ها 10 هزار سرباز دیگر خواهند داشت که برای بازپس‌گیری منطقه به کمک آن‌ها خواهند آمد. مهم‌تر اینکه با این حال ارتش سوریه گمان می‌کند که نیروهای داعش ممکن است با ورود به دیرالزور "مرکزی" دیگر برای خود در سوریه اعلام کنند.

در چنین شرایطی حمله آمریکا به جنگنده سوری بیشتر شبیه هشداری به سوری‌ها برای دور ماندن از نیروهای موسوم به سوریه دموکراتیک بوده است چرا که این دو گروه اکنون در آستانه رویارویی با یکدیگر در صحرای سوریه قرار دارند. به این ترتیب و با توجه به این هشدار می‌توان گفت که کردها رقه را خواهند گرفت. اما از آن‌جایی که ارتش سوریه بیشتر تمایل به کنترل دیرالزور دارد به نظر می‌رسد که چنین شرایطی در پی توافقی میان مسکو و واشنگتن به وقوع خواهد پیوست.

نقشه سوریه هر روز در حال تغییر است اما ارتش آن کشور هم‌چنان در مقابل داعش و شبه‌نظامیان مشابه‌اش در حال پیشروی است. آمریکا در این میانه به طرز نفرت‌انگیزی نقش ایران را بزرگنمایی می‌کند چرا که شاید بتواند به این ترتیب به کابوسی که ریاض از ایران درست کرده کمکی کرده باشد. اما موفقیت دولت اسد به روشنی برای آمریکا و کردها نگران‌کننده است.

با این تفاسیر در این بازار شام چه کسی با داعش می‌جنگد یا نمی‌جنگد؟ روسیه ادعا می‌کند که رهبر خونخوار این گروه تروریستی، ابوبکر البغدادی را از پای درآورده است. هم‌زمان مسکو می‌گوید داعشی‌ها هدف موشک‌های کروز این کشور هستند. ارتش سوریه نیز که از سوی روسیه حمایت می‌شود در حال مبارزه با داعش است و این مسئله‌ای است که من با چشمان خود شاهد آن بوده‌ام.

اما آمریکا با حمله به پایگاه هوایی دولت اسد در نزدیکی حمص، بمباران متحدان دولت این کشور در التنف و حالا ساقط کردن جنگنده‌ای متعلق به ارتش سوریه چه می‌کند؟ به نظر می‌رسد که واشنگتن اکنون بیشتر از آنکه برای نابودی داعش مشتاق باشد حمله به اسد و حامیان ایرانی‌اش در خاک سوریه را در دستور کار قرار داده است. این اقدام به نظر پیروی از سیاست‌های عربستان سعودی در منطقه است و شاید این همان چیزی است که دولت ترامپ به دنبال آن است. تا جایی هم که اکنون روشن است جنگنده‌های اسرائیلی در تمام این مدت به جای داعش نیروهای اسد، حزب‌الله و نزدیک به ایران را مورد هدف قرار داده‌اند.

در شرایط فعلی این چنین به نظر می‌رسد که ابراز خشم نسبت به استفاده از گاز شیمیایی در حملاتی که دولت اسد را عامل آن معرفی می‌کنند بسیار مهم‌تر از ابراز انزجار نسبت به داعشی است که غیرنظامیان را در اکثر مناطق خلافت خودخوانده‌اش در سوریه مورد ظلم قرار می‌دهد. اگر ما قرار است ادعای امروز آمریکایی‌ها مبنی بر تلاش برای نابودی داعش را باور کنیم، آن‌ها باید نشان دهند که به دنبال نابودی داعش هستند در حالی که تاکنون بیشتر آمادگی خود را برای حمله به نیروهای دولت اسد نشان داده‌اند که در حال جنگ با داعش هستند.

آیا واشنگتن به دنبال فروپاشی سوریه است؟ و آیا با وجود تهدید روسیه مبنی بر هدف قرار دادن جنگنده‌های آمریکایی در صورت تکرار حمله‌ای مشابه در این راه موفق می‌شود؟

منبع: ایسنا