تحلیل سناریوهای پس از جنگ برای رژیم صهیونیستی: بحران‌های چندوجهی در انتظار تل‌آویو
- سناریوی اول: فروپاشی نظام سیاسی و پایان دوران نتانیاهو
سناریوی اول بر سقوط محتمل بنیامین نتانیاهو و تزلزل ساختار ائتلاف راست‌گرا متمرکز است. موافقت حماس با طرح صلح ترامپ، همان‌طور که تحلیلگران اماراتی اشاره کرده‌اند، با هوشمندی، میدان نبرد را از تقابل نظامی به جنگ داخلی در اردوگاه نتانیاهو منتقل کرده است. این وضعیت، ائتلاف حاکم را میان خواسته‌های شرکای تندرویی چون بن‌گویر و اسموتریچ و فشارهای مخالفان و معترضان داخلی گرفتار ساخته است. احتمال برگزاری انتخابات زودهنگام بین آوریل تا سپتامبر سال آینده، به دلیل نارضایتی حتی در پایگاه حزب لیکود، تقویت شده است؛ هرچند نتانیاهو تا اکتبر ۲۰۲۶ به دنبال حفظ قدرت است، اما این «ساعت شنی وارونه» نشان می‌دهد که ثبات سیاسی در بالاترین سطح خود به خطر افتاده است.
- سناریوی دوم: انفجار اجتماعی و گسست عمیق در ساختار جامعه
بحران داخلی رژیم صهیونی تنها به حوزه سیاست محدود نمی‌شود، بلکه ساختار اجتماعی را نیز درگیر مهاجرت معکوس و شکاف‌های نژادی کرده است. آمار رسمی حاکی از کسری ۸۲ هزار نفری در جمعیت ۱۰ میلیونی به دلیل مهاجرت متخصصان و افراد ناامید است که نشان‌دهنده از دست رفتن امید به آینده‌ای قابل تحمل در این کشور است. علاوه بر «فرار مغزها»، جنگ غزه تناقضات ریشه‌دار میان یهودیان شرقی (سفاردی‌ها) و یهودیان غربی (اشکنازی‌ها) را برجسته کرده است؛ سفاردی‌ها که از تبعیض نژادی و عدم نمایندگی مناسب در سطوح قدرت رنج می‌برند، خود به عاملی برای «گسست داخلی» تبدیل شده‌اند و این امر ثبات بلندمدت اجتماعی را تهدید می‌کند.
بیشتر بدانید
پيامدهاي پيروزي غزه؛ مقاومت نگران توطئه‌هاي نتانياهو براي برهم زدن توافق| مع المراسلين
پيروزي غزه فراتر از مقاومت مسلحانه؛ آتش‌بس، محصول تعامل گسترده جامعه جهاني| قضية ساخنة
- سناریوی سوم: از دست رفتن بازدارندگی ارتش و بحران عقیدتی
هفتم اکتبر به عنوان بزرگ‌ترین تحقیر نظامی رژیم صهیونیستی از زمان تأسیس، روایت رسمی برتری تکنولوژیک را در هم شکست. تحلیلگران داخلی اذعان دارند که این شکست نه تنها اطلاعاتی و عقیدتی، بلکه ناشی از فروپاشی ذهنی در رابطه میان رهبری و جامعه بود. برتری تسلیحاتی از گنبد آهنین تا جنگنده‌های مدرن نتوانست از تسلط مبارزان فلسطینی بر شهرهای مرزی و ناکارآمدی ارتش در مراحل اولیه جلوگیری کند. این بحران نظامی بازدارندگی، شکاف عمیقی در اعتماد عمومی نسبت به نهاد دفاعی که زمانی مظهر قدرت بود، ایجاد کرده و زمینه‌ساز بحران‌های آتی خواهد بود.
- سناریوی چهارم: تشدید انزوای بین‌المللی و فرسایش حمایت غرب
جنگ غزه، رژیم صهیونیستی را بیش از هر زمان دیگری در انزوای سیاسی قرار داده و حمایت بین‌المللی، حتی در میان متحدان غربی، را به طور فزاینده‌ای تهدید می‌کند. خشم افکار عمومی جهانی، که از دانشگاه‌ها و خیابان‌های اروپا و آمریکا آغاز شده، دیگر تنها محدود به جهان اسلام نیست. این گزارش‌ها تأکید دارند که کاهش تدریجی حمایت غرب، بر شهرت رهبران آتی تل‌آویو تأثیر منفی گذاشته و نسل جدیدی از سیاستمداران ممکن است در حمایت مطلق از این رژیم بازنگری کنند. انزوا، بازی را برای دیپلماسی رژیم دشوارتر کرده و این کشور را در عرصه بین‌المللی آسیب‌پذیرتر ساخته است.
- سناریوی پنجم: تهدید ثبات داخلی ناشی از فروپاشی اقتصادی
هرچند متن ارائه شده بیشتر بر ابعاد سیاسی و اجتماعی متمرکز بود، اما این بحران‌ها ناگزیر به فروپاشی اقتصادی منجر می‌شوند که خود ثبات داخلی را تهدید می‌کند. تداوم جنگ، مهاجرت معکوس نخبگان، و افزایش فشارهای بین‌المللی، همگی هزینه‌های اقتصادی هنگفتی را تحمیل می‌کنند. اگر نتانیاهو در حل و فصل این بحران‌های سیاسی و اجتماعی (سناریوهای ۱ و ۲) ناموفق باشد، تشدید رکود اقتصادی و هزینه‌های هنگفت تأمین امنیت، می‌تواند اعتراضات عمومی را تشدید کرده و نارضایتی خانواده‌های اسرا و گروه‌های محروم را به یک شورش اقتصادی-اجتماعی تمام‌عیار تبدیل کند که کل ساختار را به لرزه درآورد.