تهران- الکوثر: در آیات 22 تا 24 سوره مبارکه ملک چنین آمده است:
أَفَمَنْ يَمْشِي مُكِبًّا عَلى وَجْهِهِ أَهْدى أَمَّنْ يَمْشِي سَوِيًّا عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ «22» قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا ما تَشْكُرُونَ «23» قُلْ هُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ «24»
پس آيا كسى كه به رو افتاده راه مى‌رود هدايت يافته‌تر است يا كسى كه ايستاده بر راه راست مى‌رود؟ بگو: اوست كسى كه شما را پديد آورد و براى شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها قرار داد امّا شما اندكى سپاس مى‌گذاريد. بگو: اوست كسى كه شما را در زمين بيافريد و به سوى او محشور مى‌شويد.
نکته ها
«مُكب» به معناى كسى است كه به رو افتاده باشد و «إِنْشاءً» به معناى ايجاد همراه با ابتكار و «ذرأ» به معناى آفريدن و تكثير نسل است.
در اين آيه كافر به كسى تشبيه شده است كه به رو بر زمين افتاده باشد و بخواهد افتان و خيزان حركت كند ولى مؤمن به كسى كه راست قامت راه مى‌رود، تشبيه شده است.
«سمع» مصدر است و مفرد و جمع را شامل مى‌شود و لذا نيازى به آوردن آن به صورت جمع نيست، بر خلاف «ابصار» و «افئده» كه به صورت جمع آمده‌اند.
كسى‌كه از رو به زمين افتاده، ديد ندارد، با زحمت و كند حركت مى‌كند، چون موانع راه را نمى‌بيند دست و صورتش آسيب مى‌بيند، ذليل و خوار مى‌شود، ديگران مى‌روند و او تنها مى‌ماند، ولى كسى‌كه ايستاده حركت مى‌كند، عزيز است، تند و سريع مى‌رود، موانع راه را از دور شناسايى و بررسى مى‌كند، لذا سالم مى‌ماند و ديگران نيز با او همراهند.
امام باقر عليه السلام فرمود: قلب چهار گونه است، يكى از آنها قلب وارونه است كه آن قلب مشرك است. سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «أَفَمَنْ يَمْشِي مُكِبًّا عَلى وَجْهِهِ»
خودشناسى راهى براى خداشناسى است. حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد: گوش با استخوان مى‌شنود و چشم با پيه مى‌بيند. «جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ»
با اين‌كه شكر ما در برابر نعمت‌هاى خداوند بسيار كم است، ولى خداوند نعمت هايش را از ما نمى‌گيرد. در دعاى ماه رجب مى‌خوانيم: «يا من يعطى الكثير بالقليل» اى خدائى كه در برابر عمل و شكر كم، عطاى بسيار مى‌كنى.
پیام ها
1- افراد لجوج و حق ستيز و حق گريز، به نوعى مسخ شده‌اند و به جاى حركت طبيعى مثل خزنده‌ها حركت مى‌كنند. بَلْ لَجُّوا فِي عُتُوٍّ وَ نُفُورٍ ... مُكِبًّا عَلى وَجْهِهِ
2- راه اسلام، هموار و مستقيم و داراى مقصدى روشن است و اگر امت اسلامى بر اين راه رود، راست قامت و سرافراز است. «يَمْشِي سَوِيًّا عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ»
3- خلقت انسان بسيار مهم است به گونه‌اى كه پيامبر مأمور مى‌شود مردم را به مبدأ پيدايش و نعمت هاى نهفته در آن پى در پى هشدار دهد. قُلْ هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ ... قُلْ هُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ
4- آفرينش خداوند ابتكارى است، نه شبيه سازى از روى نمونه قبلى. «أَنْشَأَكُمْ»
5- خدا همه ابزارهاى شناخت را به انسان عطا فرمود تا با او اتمام حجت كند.
(انسان‌هاى عادى تنها مى‌شنوند و مى‌بينند و عبرت مى‌گيرند امّا انسان‌هاى برتر، مطالبى را از طريق دل دريافت مى‌كنند.) «جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ الْأَفْئِدَةَ»
6- شكر خداوند، تنها با زبان نيست بلكه شكر عملى كه همان به كارگيرى صحيح نعمت‌ها است، لازم است. «قَلِيلًا ما تَشْكُرُونَ»
7- كسى‌كه در آغاز خلقت شما را در زمين و از زمين آفريد، قدرت زنده كردن دوباره شما را نيز دارد. أَنْشَأَكُمْ، ذَرَأَكُمْ ... إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
8- خداوند در دنيا انسان‌ها را در زمين پخش مى‌كند و در قيامت آنها را جمع مى‌كند. «ذَرَأَكُمْ، تُحْشَرُونَ»
منبع: تفسیر نور (محسن قرائتی)
برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید
از صفحه ندای نور الکوثر فارسی هم دیدن کنید
شنبه 23 بهمن 1400 - 16:19:56