در روايات معصومین و دستورات بزرگان، همواره توصيه به دعا كردن شده كه دعا در هر شرايط زماني و مكانی و روحی افراد امكان‌ پذير و مؤثر است، امّا برخی از مكان‌ها و زمان‌ها با توجه به اهميت آنها، جهت استجابت دعا تأثير خاصي دارند و خداوند برخی از زمان‌ها و مكان‌ها را نسبت به ديگر مكان‌ها و زمان‌ها فضيلت و برتری داده است؛ در ادامه به معرفی بهترین مکان‌ برای دعا کردن اشاره می کنیم.

بهترین مکان‌ ها برای دعا کردن:

مسجد:
امام صادق علیه السلام می فرمایند: پدرم هرگاه حاجتی داشت آن را در موقع ظهر (از خداوند) طلب می نمود، اول صدقه می داد، مقداری عطر استعمال می نمود، سپس به طرف مسجد می رفت و در آنجا آنچه را می خواست از خدا طلب می کرد.

مكه:
مكه از ابتدای خلقت سرزمين برگزيده خداوند بوده است. برای همين خانه خدا در آن مكان مقدس بنا شده است و خداوند به درخواست حضرت ابراهيم، مكه را شهری امن برای ساكنان آن قرار داده است. ( بقره/126) و به خاطر فضيلتی كه دارد دارایاحكام ويژه‌ای است و اين فضيلت باعث استجابت دعا میشود چنانكه امام رضا عليه السّلام در حاليكه اشاره به مكه و كوههای اطراف آن می كرد، فرمود: كسی در آن كوهها توقف نمیكند مگر اينكه دعايش مستجاب مي‌شود لاكن دعای مومن در آخرتش اجابت میشود و دعای كافر در دنيايش.

مرقد امام حسین ( علیه السلام )
دعا کردن در جوار مرقد امام حسین ( علیه السلام ) ارزش فراوانی دارد و در استجابت دعا بسیار موثر است. روایت داریم که خداوند در عوض شهادت امام حسین، شفا در خاک مرقد وی و اجابت دعا در کنار قبر او را به این بزرگوار اعطا کرده است.

مزار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم
محلی که ما در روایات داریم، «عِندَ مَزارِ النّبی(صل الله علیه و آله و سلم)» است. آنجا هم از مکان‏هایی است که در اجابت دعا مؤثر است. روایات متعددی در این رابطه هست که من بخشی از آنها را که مربوط به بحث هست، میخوانم. روایتی از امام صادق( علیه السلام ) است که: «إِذَا فَرَغْتَ مِنَ الدُّعَاءِ عِنْدَ قَبْرِ النَّبِیِّ»، هنگامی که دعایت در کنار قبر پیغمبر تمام شد، این کارها را انجام بده؛ حضرت در باب زیارت قبر پیغمبر، آدابی را بیان می‏فرماید که سمت منبر حضرت بیا و آن را مسح کن و به چشمت بکش؛ آداب مفصلی دارد؛ ولی مقصود من این است که حضرت در ادامه فرمودند: «وَ قُمْ عِنْدَهُ فَاحْمَدِ اللَّهَ وَ أَثْنِ عَلَیْهِ»؛ نزد قبر پیغمبر حمد و ثنای الهی کن؛ «وَ سَلْ حَاجَتَکَ»؛ و حاجتت را درخواست کن.

«فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ قَالَ مَا بَیْنَ مِنْبَرِی وَ بَیْتِی رَوْضَةٌ مِنْ رِیَاضِ الْجَنَّةِ». (الکافی، 4، 553) پیغمبر فرمود که ما بین منبر و خانه من، باغی از باغ‏های بهشت است. پس اینجا هم از مکان‏هایی است که در اجابت دعا، مؤثر است.

مسجد کوفه
این مسجد مکانی است که سالکان و عارفان بسیاری با عبادت در آنجا، خود را به درجات بلند عرفانی رساندند. مسجدی است که به فرموده امام صادق (علیه‌السّلام) هزار نبی و هزار وصی در آن نمازگزارده‌اند.و علمای بزرگ شیعه عملا فضیلت این مسجد و تاثیر دعا و مناجات در آن را ثابت کرده‌اند.

شرایط دعا کردن

اول : اعتراف به گناهان
دوم : شکر نعمت ها
سوم : صلوات بر محمد و آل محمد
چهارم : دعا کردن و حاجت خواستن
پنجم : صلوات بر محمد و آل محمد

نکته مهم:
تأخیر و عدم اجابت دعا، نشان كم لطفی و كم محبتی خدا نیست، بلكه گاهی بر عكس، هرچه بیشتر تأخیر شود، دلیل بر بیشتر دوست داشتن خدا است. در كلام معصومین( علیه السلام ) داریم: "وقتی كه مؤمنی دعا می كند،‌خداوند به ملائكه می فرماید: دعایش را مستجاب نمودم، ولی آن را نگه دارید و عطا نكنید كه من دوست دارم صدای این بندة مؤمن را بشنوم. بنده‌ای هم هست كه دعا می كند و خداوند می فرماید: زود حاجتش را بدهید كه آوازش را دوست ندارم".

در روایت نیز آمده است كه:«ان الله اذا احبَّ عبداً غطَّهُ فی البلاء غطّاً»خداوند وقتی بنده ای را دوست بدارد، او را با سختی ها و مشكلات مواجه می سازد. پیامبران و اولیای الهی بیش از دیگران در زندگی خود با مشكلات روبرو بوده اند.

و روزی می رسد كه اكثر ما پی خواهیم برد كه عدم اجابت برخی از دعاهایمان خود یك نعمت بزرگ و با ارزش بوده و از خداوند بابت اصرار و بی قراری ها و گله گذاری هایمان عذر خواهی خواهیم كرد.