تهران- الکوثر:  بن سلمان که ظاهرا پرونده اختلافات کشورش با قطر را در دست دارد، امروز برای دومین بار در سه سال گذشته راهی کویت می شود تا با امیر این کشور که ریاست دوره ای شورای همکاری خلیج فارس را هم بر عهده دارد، رایزنی کند. 
به نظر می رسد علاوه بر پرونده اختلافات با قطر، بحث در مورد مناطق نفت خیر بی طرف میان دو کشور هم موضوع مهم دیگری باشد که در جریان سفر ولیعهد عربستان به کویت مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. 

** پرونده تحریم ها
عربستان، بحرین، امارات و مصراز 5 ژوئن 2017 (15 خرداد 96) با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم، کلیه روابط خود با این کشور را قطع کردند و تمامی مرزهای زمینی ، دریایی و هوایی با قطر را هم بستند.
کشورهای تحریم کننده 13 شرط برای از سرگیری روابط با قطر تعیین کردند، اما دوحه با بیان اینکه تحریم کنندگان هیچ دلیل قانع کننده برای اثبات ادعاهای خود در اختیار ندارند، تاکید دارد که این شروط در تناقض آشکار با حق حاکمیت این کشور است .
اختلاف قطر و عربستان یک شبه پیش نیامده است. 14 مارس 2014 ( 23 اسفند 92) درست چند ماه بعد از روی کار آمدن 'شیخ تمیم بن حمد آل ثانی' جوان به عنوان امیر قطر، عربستان در صف اول دو کشور امارات و بحرین٬ سفرای خود را از دوحه فراخواند و سه کشور عربی ، قطر را به مداخله در امور داخلی خود متهم کردند .
گفته می‌شد دلیل تغییر امیر قطر ، انتشار نوار صوتی منتسب به 'حمد بن جاسم ' وزیر خارجه وقت این کشور بود که در گفت و گو با 'معمر قذافی ' رهبر سابق لیبی از 'براندازی نرم' در عربستان سخن گفته بود. ادعایی که به طور مستقل ثابت نشد.
هم‌زمان با روی کار آمدن شیخ تمیم، در مصر کودتا شد و بعضی سران گروه 'اخوان المسلمین' به قطر پناه بردند. سال‌ها بود که دوحه از این جنبش اسلامگرا حمایت سیاسی می‌کرد. عربستان، مصر ، امارات و بحرین با فراخواندن سفرای خود، قطر را تهدید کردند، اما این کشور زیر بار نرفت. با میانجی‌گری کویت در نهایت قرار شد سران اخوان‌ المسلمین به جای تحویل داده شدن به مصر، به ترکیه بروند و به این ترتیب غائله فروکش کرد.
اما بحران سازی جدید علیه قطر در سال 2017 میلادی یکی از مهم ترین مناقشات سیاسی و دیپلماتیک میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در تاریخ معاصر منطقه به شمار می رود که از جهات بسیاری توجه ناظران و پژوهشگران روابط بین الملل را جلب کرده است.
آنچه بسیاری از ناظران را غافلگیر کرد، تصمیم ناگهانی و جمعی عربستان، امارات، مصر و بحرین برای تنبیه قاطعانه و فلج کننده قطر بود. به نظر می رسد سران مربع عربی تصور می کردند که شاید از طریق یک برخورد چکشی غافلگیرکننده و ایجاد شوک ناگهانی بتوانند قطر را به زانو درآورده و سپس وادار به پذیرش درخواست های فراگیر خود کنند.
کشورهای تحریم کننده گمان کرده بودند با تحریم زمینی و هوایی، قطر را به زانو در می‌آورند، درحالی‌که بلافاصله پس از تحریم و بسته‌شدن مرزهای زمینی، قطر از طریق ترکیه و ایران احتیاجات غذایی را برآورده کرد.
طی 16 ماه گذشته اختلافات موجود بین قطر و کشورهای تحریم کننده نه تنها فروکش نکرده که هر روز بر دامنه و ابعاد آن افزوده شده است . حملات یک روز رنگ رسانه ای و شکایت های متقابل به سازمان ها و نهادهای بین المللی داشته و روز دیگر بوی تهاجم نظامی و ادعای ارضی به خود گرفته، اما آنچه همچنان ثابت باقی مانده، اصرار کشورهای تحریم کننده بر لزوم انجام خواسته های خود از سوی قطر است .
در آخرین تحول 'عادل الجبیر' وزیر خارجه عربستان چند روز پیش در نیویورک اعلام کرد : در صورتی که قطر به خواسته های چهار کشور عربی تن ندهد، ما می توانیم تا 10 الی 15 سال آینده هم صبر کنیم .
الجبیر که در جمع اعضای شورای روابط خارجی آمریکا سخن می گفت، افزود: روابط ما با قطر تا زمان تغییر رفتار این کشور بلوکه شده است. ما امیدواریم قطر تغییر کند.
وی اضافه کرد: ما صبوریم و می توانیم تا 10 الی 15 سال آینده هم صبر کنیم.
وزیر خارجه سعودی در ادامه خطاب به آمریکایی ها گفت: برای برقراری روابط دوباره با کوبای 'کاسترو' چقدر وقت صرف کردید. ما هم می توانیم همین کار را با قطر انجام دهیم. مشکلی نیست، کار خوبی خواهد بود اگر اعتراف کنند که مشکل از آنهاست و می توانند مشکل را حل کنند.
'شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح' امیر کویت از ابتدای بروز این بحران تلاش کرد، با میانجیگری به اختلافات پایان دهد و بسیار امیدوار بود که حضور رهبران در سی و هشتمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس که دسامبر گذشته در کویت برگزار شد ، نتیجه بخش باشد و اختلافات از میان برود، اما سه کشور عربستان ، امارات و بحرین سطح مشارکت خود در این نشست را کاهش دادند و عملا تلاش امیر کویت را به شکست کشاندند.
علاوه بر امیر کویت، 'دونالد ترامپ' رییس جمهوری آمریکا هم اگرچه در ابتدای بحران جانب عربستان را گرفته بود، پس از گذشت چند ماه علاقمند به حل اختلافات شورای همکاری خلیج فارس شد. او وعده نشست مشترک میان سران شورای همکاری خلیج فارس و خود را از سال گذشته اعلام داشته، اما تاکنون تاریخ این نشست سه بار به تعویق افتاده است .
منابع خبری دیروز (جمعه) از برگزاری نشست مشترک وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، اردن و مصر با ' مایک پمپئو' وزیر خارجه آمریکا در نیویورک خبر داده و گفتند که حل اختلافات میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس یکی از مسایل مطرح در این نشست بوده است .
'شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی' معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر در واکنش به این نشست، هر چند آن را مثبت و نتیجه بخش خواند، اما سخنان بعدی وی نشان داد که اختلافات همچنان باقی است .
وی با اشاره ضمنی به اختلاف این کشور با همسایگان خود در شورای همکاری خلیج فارس اعلام کرد : هر چند ممکن است حل اختلافات سال ها طول بکشد، اما اولویت ما باید حل تنش های منطقه باشد.
'ابستام آل سعد' نویسنده مشهور قطری اخیرا در مطلبی که روزنامه 'الشرق' منتشر کرد، با اشاره به وعده های ترامپ برای برگزاری نشستی با هدف حل و فصل اختلافات میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، نوشت: مشکلات داخلی و درد سرسازی که گریبان رییس جهموری آمریکا در درون راهروهای کاخ سفید را گرفته، باعث فراموشی بحران خلیج فارس شده، هر چند پیش بینی می شود که این اجلاس در صورت برگزاری هم با ناکامی و شکست مواجه شود، زیرا بحران ساخته و پرداخته ابوظبی و ایجاد نشده تا حل شود، بلکه سازندگان آن قصد دارند برای سالها ادامه داشته باشد.
به نوشته وی، محاصره کنندگان به ثروت های قطر چشم دوخته اند و تلاش داشتند که نظر ترامپ را هم به این موضوع جلب نمایند، اما رییس جمهوری آمریکا ثروتهای خود سعودی را ترجیح داده، زیرا ساز و کار دوشیدن این کشور را آسان تر از قطر دیده و این در حالی جالب تر می شود که دست سارقان در عربستان قطع می شود، اما همزمان ترامپ تمامی ثروت های این کشور را به یغما می برد .

** اختلاف بر سر منابع منطقه بی طرف 
مرزهای میان کویت و عربستان سپتامبر 1922 میلادی در نشست 'العقیر' میان حاکم 'نجد'، عراق و بریتانیا ترسیم و 'منطقه ای بی طرف' ایجاد شد که مساحت آن به 5 هزار و 770 کیلومتر مربع می رسید.
طرفین در سال 1960میلادی تصمیم گرفتند که منطقه بی طرف را تقسیم کنند. در هفتم جولای 1965 کویت و عربستان توافقی به امضا رساندند که در 25 جولای 1966 اجرایی شد تا منطقه بی طرف تقسیم شود. در 17 دسامبر 1967 قرارداد ترسیم تقسیم منطقه بی طرف امضا و در سال 1970 اجرایی شد. بعد از این دوره روابط دو کشور تنش کمتری داشته است . 
در جریان اشغال کویت در سال 90 از سوی 'صدام'، عربستان به کویت کمک زیادی کرد و این کشور مرکز عملیات علیه بعثی ها شد، اما مشکل مرزی میان دو طرف و موضوع میدان های نفتی مشترک همچنان به قوت خود باقی بود.
اختلاف بین دو کشور در سال 2014 میلادی موجب بسته شدن میدان های نفتی در منطقه بی طرف به ویژه دو میدان 'الخفجی' و 'الوفره' شد و تاکنون تمامی تلاش ها برای حل مشکل و بازگشایی این چاهها بی نتیجه مانده است . 
از میدان نفتی الخفجی روزانه بین 280 تا 300 هزار بشکه نفت خام برداشت می شد و از میدان نفتی الوفره هم 220 هزار بشکه نفت سنگین عربی تولید می شود. 
اگر چه کویتی ها دلیل بسته شدن الخفجی در اکتبر سال 2014 را به مسائل زیست محیطی و سعودی ها هم بسته شدن الفوره در می 2015 میلادی را به 'موانع عملیاتی' نسبت دادند، اما بروز اختلافات سیاسی و اقتصادی بین دو کشور بر سر نحوه استخراج نفت ، موجب تعطیلی این دو حلقه چاه در منطقه بی طرف شد. 
شرکت نفتی 'شورون' عربستان ناخرسندی خود را از مانع تراشی کویت در زمینه صدور روادید برای پرسنل خارجی خود و تعلیق اعتبار کارتهای شناسایی آنها و محدودیت تردد خودروهای شورون برای کار در حوزه های نفتی را ابراز و همین موضوع را بهانه کاهش تولیدات خود در الوفره قرار داد. 
در همان زمان روزنامه 'الشرق الاوسط' وابسته به سعودی ها در مطلبی نوشت: شرکت های اداره کننده الوفره مقررات جدیدی درباره اجباری بودن گرفتن مجوز صادر کرده اند که این به مفهوم طولانی کردن عملیات در میدان نفتی است. 
کویتی ها هم اما از تجدید معاهده میان ریاض با شرکت شورون به مدت 30 سال بدون اینکه کویتی ها را مطلع کند، ناخرسند شدند.هنگامی که سعودی ها بدون هماهنگی کویت تولید نفت از میدان های نفتی را متوقف کردند، روزنامه کویت 'الرای' نوشت: این بحران 50 سال روابط با سعودی را تحت الشعاع قرار داد. 
این رسانه کویتی تاکید کرد: بهانه هایی که سعودی ها برای توقف تولید نفت از این میدان مطرح می کنند موضوع تازه ای نیست. این عاقلانه نیست و نمی تواند در قبال آن سکوت کرد، زیرا نقض حاکمیت کویت محسوب می شود. 
روزنامه 'القبس' نیز نوشت: کویت در نتیجه تصمیم سعودی 135 هزار بشکه در روز نفت از دست می دهد و این رقم سالانه قریب چهار میلیارد دلار به کویت زیان وارد می کند.
بروز اختلاف میان دو کشور در خصوص میدان های نفتی مذکور تهدید بن سلمان وزیر دفاع عربستان را در پی داشت . 
او که در آن زمان جانشین ولیعهد بود با بالاگرفتن اختلافات، کویت را تهدید کرد و مدعی شده بود که نه تنها الخفجی بلکه اراضی آن از نظر تاریخی به سعودی ها تعلق دارد. 
وی ادعا کرد: ما کویت را از چنگال صدام نجات دادیم و کشوری که یک چهارم ریاض هم نیست، حق ندارد، مدعی شود. 
مشی میانه امیر کویت، باعث شد این سخنان تاثیر مستقیمی در روابط دو کشور بر جای نگذارد و بدین ترتیب سکوت کویت در خصوص استفاده مشترک از این میادین ادامه یافت. 
اختلافات میان کویت و عربستان تنها محدود به میادین نفتی مذکور نیست، این دو کشور در خصوص میدان گازی مشترک 'الدوره' هم اختلاف نظر دارند و برخی گزارش ها از توقف تولید در این میدان مشترک گازی حکایت دارد. 
ذخیره گازی این میدان حدود 5.5 تریلیون متر مکعب است و بیشتر آن در منطقه مشترک میان عربستان و کویت است، اما بخش کوچکی از آن مجاور ایران است. بخش ایرانی این میدان گازی 'آرش' نام دارد. 
میدان آرش در شمال خلیج فارس و در استان هرمزگان قرار دارد. این میدان در سال 1346 کشف و بهره برداری از آن در سال ١٣٩١ آغاز شد. این میدان گازی از میادین مشترک ایران، با کشورهای کویت و عربستان است . ذخیره نفت درجای این میدان نیز نزدیک به 310 میلیون بشکه برآورد می‌شود. 
بر اساس گزارش های موجود ، کویت بر تولید به شکل جداگانه اصرار دارد، اما عربستان می خواهد که تولید را خود بر عهده بگیرد و سهم کویت را بدهد. به دلیل محکم بودن استدلال کویت، عربستان به بهانه ای دیگر روی آورده و آن تعیین سهم کویت از میدان پس از ترسیم مرزها با ایران است. موضوعی که برای کویت دشوار به نظر می رسد و این کشور را در مخمصه قرار خواهد داد. 
کویت که از نظر ذخایر گازی جزو کشورهای فقیر منطقه است، مایل به بهره برداری از این میدان است و بهانه های سعودی ها را بی جا و در شرایط نامناسب می داند.