تهران- الکوثر: علاوه بر ناظران امور خاورمیانه، غرب به شدت نتایج نشست سه جانبه امروز میان سران ایران، روسیه و ترکیه را رصد می کند به ویژه که انتظار می رود که سرنوشت ادلب و عملیات ارتش سوریه در آن و بازپس گیری اش در این نشست مشخص شود. از نگاه ناظران امور نظامی، جزییات عملیات نظامی احتمالی ضد تروریستها در استان ادلب  مورد رایزنی روسای سه کشور ایران، ترکیه و روسیه در تهران قرار می گیرد تا توافقی درباره آن به عمل آید.

این در حالی است که پایتخت های غربی دست به اقدامات تحریک کننده سیاسی  روی آورده و به تهدید نظامی با نزدیک شدن ساعت صفر در ادلب زده اند. به ویژه که مسئولان سوری بر این عملیات اصرار دارند و آنرا اجتناب ناپذیر می دانند.

همزمان شورای امنیت نشستی به درخواست واشنگتن برگزار می کند که به احتمال زیاد خواستار عدم عملیات در ادلب خواهد شد. در واقع جز تبادل اتهامات و قرائت بیانیه های سیاسی از نشست شورای امنیت، بعید است،که دستاورد دیگری بتوان انتظار داشت.

ناظران امور دیپلماتیک و نظامی بر این باورند که با توجه به اینکه ترکیه جبهه النصره را تروریستی می داند و تاکنون نتوانسته است تحرکی انجام دهد که به انحلال جبهه النصره منجر شود از این رو امکان موافقت درباره نبرد ادلب زیاد است هر چند  که ترکیه نمی خواهد که گروههای مسلح وابسته به آن از گردونه حذف شوند و از همین رو چانه زنی خواهد کرد. ترکیه به طور حتم درباره تحولات سوریه نگران تحرکات کُردها نیز هست.

اما درباره مخالفت غرب با عملیات نظامی در ادلب هم اگر ترکیه، روسیه و ایران بر عملیات ضد جبهه النصره متمرکز شوند و موضع واحدی در این زمینه اتخاذ کنند در این صورت غربی ها جز انگشت به دهان گرفتن نمی توانند واکنش دیگری در قبال عملیات نظامی در ادلب انجام دهند.

این در حالی است که ادلب شاهد تحولات شتابزده ای چه از سوی ارتش سوریه و چه گروههای تروریستی و اوضاع غیرنظامیان در مناطق تحت گروههای تروریستی است.

به گزارش رسانه ها، سرکرده های تروریستهای در حال فرار از طریق مرز ترکیه هستند و پس از اینکه ترکیه هیئت تحریر الشام را تروریستی توصیف کرده، ادلب شاهد انفجارهای متوالی و هدف قرار گرفتن سرکرده های بارز گروههای تروریستی بوده است. بر اساس گزارش رسانه ها؛ ترکیه به گروه نورالدین زنگی چراغ سبز برای اقدام علیه جبهه النصره داده است.

این همزمان با موضع گیری اروپایی هاست که در بیانیه هشت کشور شامل  کشورهای بلژیک، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند، لهستان و سوئد آشکار شد و طی آن مراتب نگرانی عمیق خود (!) را نسبت به اقدام نظامی در شمال غربی سوریه که مدعی هستند «با پیامدهای بالقوه فاجعه بار انسانی برای غیرنظامیان همراه است» اعلام کردند.

این هشت کشور اروپایی از کشورهای روسیه، ایران و ترکیه خواستند تا از آتش بس و ترتیبات تنش زدایی که در ادلب مورد توافق قرار گرفته اند، «از جمله حفاظت از غیرنظامیان به منزله یک اولویت» حمایت کنند.

در بخشی دیگر از این بیانیه مشترک آمده است: «یک عملیات آفندی تمام عیار در ادلب جان بیش از سه میلیون غیرنظامی از جمله یک میلیون کودکی را که در این منطقه زندگی می کنند، در معرض خطر قرار می دهد».

اما نشست سه جانبه تهران از این حیث در سرنوشت ادلب تاثیرگذار است که روسیه و ایران همپیمان راهبردی دمشق هستند و ترکیه نیز بر روی گروههای مسلح در ادلب نفوذ دارد. نزدیک شدن دیدگاه های این سه کشور سرنوشت ادلب را مشخص می کند. بدون شک در نشست تهران درباره زمان عملیات، سناریوها، سقف و ابزار آن و نحوه اداره آن تصمیم سرنوشت ساز گرفته خواهد شد.

به اعتقاد برخی از تحلیلگران و ناظران امور سوریه این مذاکرات و نتایج آن در شروع ام المعارک و ساعت صفر عملیات نظامی ارتش سوریه موثر است و عملیات پس از این نشست به احتمال زیاد شروع خواهد.

 دمشق بر تسلط بر همه اراضی خود اصرار دارد و روسها نیز بر عزم خود برای رهایی از شر هیئت تحریر الشام پافشاری می کند و از ترکیه خواسته که راهکاری برای آن بیابد به ویژه که هیئت تحریر الشام مانع بزرگی در مسیر آتش بس و کاهش تنش محسوب می شود.

روسها حملات پهپادی از ادلب به پایگاه هوایی خود در حمیمیم را بر نمی تابند. مسکو اوضاع کنونی و شرایط امنیتی را با خواسته های خود در طرطوس و لاذقیه مناسب نمی بیند. از سویی ترکیه هم نگران سرازیر شدن موج آوارگان ناشی از نبرد ادلب به داخل این کشور است و از همین رو نیروهای خود در مرز با سوریه تقویت کرده است. ترکیه تاثیر سیاسی و نظامی گسترده ای بر ادلب دارد.

قدر مسلم آن است که دمشق خواهان بازگشت ادلب به آغوش دولت سوریه است و راهکار نصف و نیمه و زمانبر مشابه آنچه ترکیه به دنبال آن است مبنی بر راضی کردن هیئت تحریر الشام را مورد توجه قرار نمی دهد همانطور که مسکو نیز دیدگاه مشابه دولت سوریه را دارد و حملات هوایی شدید روسیه و سوریه به حومه ادلب نیز گواه آن است که مسکو و دمشق زیاد صبر ندارند.

کما اینکه سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه اعلام کرد: ـ«صبر ما درباره ادلب بی نهایت نیست».

دمشق و متحدانش به تهدیدات ترامپ درباره حمله به سوریه در صورت شروع عملیات ادلب نیز توجهی ندارند. به اعتقاد برخی تحلیلگران؛ سه کشور ایران، روسیه و ترکیه به این باور رسیده اند که نبرد ادلب در ترسیم مرحله حل بحران سوریه سرنوشت ساز است.

اما جدای از بحث ادلب و نحوه پاکسازی آن از لوث تروریستها و حفظ جان غیرنظامیان موضوعات دیگری مربوط به سوریه و فیصله دادن به بحران آن، بازگشت آوارگان سوری و نیز تدوین قانون اساسی جدید سوریه نیز مورد توجه است.

از سال ۲۰۱۷ هماهنگی گسترده میان مسکو و تهران به عنوان بارزترین متحدان دمشق و آنکارا به عنوان حامی معارضان درباره پرونده سوریه شروع شد که مذاکرات آستانه که با گذشت یکسال و نیم جریان دارد را رقم زده است که تصمیمات مهم نشست های آستانه در کاهش بحران نقش موثری داشته است.

اما درنشست تهران علاوه بر موضوع سوریه موضوع جنگ اقتصادی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا ضد ایران و ترکیه نیز مورد توجه قرار می گیرد تا همکاری و هماهنگی کاملی در سطح سیاسی و اقتصادی برای مقابله با تحریم ها به عمل آید.

به هر حال نشست هفتم سپتامبر تهران نشست تاریخی محسوب می شود که موضوعات مهم، اساسی و پیچیده ای در آن بررسی می شود.

از نگاه تحلیلگران عملیات نظامی در ادلب به طور حتم یکی از موضوعات مورد بررسی است. همه به دنبال دست یابی به راهکاری هستند که رضایت همه طرفها را به دنبال داشته باشد. اما به طور شک سه کشور ایران، روسیه و ترکیه بر مبارزه با تروریستها در سوریه و ادلب تاکید دارند و مواضع یکسانی دارند.

درباره واکنش غربی ها به نبرد ادلب نیز می توان گفت که به این علت است که آنها نقشی در تحولات سوریه و ادلب ندارند و از این عصبانی هستند و تحرکات آنها هم در این راستا تعریف می شود. اما نتیجه این نشست به طور حتم تاکید بر غلبه بر تروریسم و آزادسازی ادلب از لوث تروریستها خواهد بود.