تهران- الکوثر:   اول ذیقعده 1439 مصادف با ولادت حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) است که به همین مناسبت در شماره های گوناگون مطالبی را تقدیم حضور علاقمندان به خاندان عصمت و طهارت خواهیم کرد.

نگاهي به فضائل حضرت معصومه (س)

ازآنجا كه شناخت، پايه دين است و اظهار عقيده و انجام كارهاي نيك از روي شناخت، به عقيده و اعمال ارزش چندان برابر مي دهد و از آنجا كه اميرمؤمنان علي(ع) به كميل فرمود:

"ما مِنْ حَرَكَهٍ اِلا وَ اَنْتَ مُحْتاجٌ فِيها اِلي مَعْرِفَهٍ/ هيچ حركتي نيست مگر اينكه تو به شناخت خير و شر آن نيازمند هستي.

و حضرت رضا(ع) در مورد پاداش زيارت مرقد مطهر حضرت معصومه(ع) فرمود:

"مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِها فَلَهُ الْجَنَهُ/ كسي كه او را در حالي كه حقش را شناخته، زيارت كند، براي او بهشت است.

و در فرازي از زيارتنامه حضرت معصومه(ع) كه از حضرت رضا(ع) نقل شده مي خوانيم:

"وَ اَنْ لايَسْلُبَنا مَعْرِفَتَكُمْ اِنَهُ وَلِيُ قَدِيرٌ/ از خدا مي خواهيم كه معرفت به شأن شما را از ما سلب نكند، او سرپرست توانا است."

نتيجه مي گيريم كه قبل از هر چيز بايد امامان(ع) و شخصيت هاي بزرگي چون حضرت معصومه(ع) را شناخت و درك پاداش و درجات ارزش، بستگي به شناخت آنها دارد، از اين رو در اينجا نظر شما را به 10 نمونه از فضايل حضرت فاطمه معصومه(ع) كه موجب شناخت بيشتر است، جلب مي كنيم:

1ـ دختر روح و جسم پيامبر(ص)

در زيارتنامه اي كه در شأن حضرت معصومه(ع) از حضرت رضا(ع) نقل شده، حضرت معصومه(ع) به عنوان:

دختر رسول خدا(ص)، دختر فاطمه و خديجه(ع)، دختر اميرمؤمنان علي(ع)، دختر حسن و حسين(ع)، دختر ولي خدا(امام كاظم(ع))، خواهر ولي خدا(امام رضا(ع))، و عمه ولي خدا(امام جواد(ع)) خوانده شده است.

اين تعبيرات، تنها بيانگر شرافت خانوادگي نيست، بلكه علاوه بر آن، بيانگر آن است كه حضرت معصومه(ع) از نظر معنوي و مقامات عالي ملكوتي، به راستي فرزند روح و جسم پيامبر(ص) وحضرت زهرا و خديجه كبري(ع) و امام معصوم(ع) است.

2ـ مقام عصمت و طهارت حضرت معصومه(س)

روايت شده: حضرت رضا(ع) فرمود:

"مَنْ زارَ الْمَعْصُومَهَ بِقُمْ كَمَنْ زارَني؛

كسي كه معصومه(ع) را در قم زيارت كند، مانند آن است كه مرا زيارت كرده است.

گرچه شواهد و قراين در مورد مقام عصمت حضرت معصومه(ع) بسيار است، ولي سخن فوق از امام معصوم حضرت رضا(ع) صراحت دارد كه حضرت معصومه(ع) داراي مقام عصمت بوده است، ضمناً اين سخن بيانگر آن است كه: اين لقب را حضرت رضا(ع) به حضرت معصومه(ع) داده است، وگرنه نام حضرت معصومه(ع) فاطمه كبري است از سوي ديگر، به فرموده حضرت رضا(ع) پاداش زيارت حضرت معصومه(ع) همانند پاداش زيارت حضرت رضا(ع) است.

يكي از قرايني كه بيانگر مقام عصمت حضرت معصومه(ع) است، اين كه(چنان كه خاطر نشان شد) دو نفر نقاب دار از عالم غيب آمدند و جنازه آن حضرت را به خاك سپردند.

با توجه به اين كه: ما معتقديم، معصوم را بايد معصوم دفن كند، به احتمال قوي، آن دو نفر، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) بوده اند.

پاسخ به يك سؤال: در اينجا اين سؤال مطرح مي شود كه مگر غير از پيامبران و چهارده معصوم، معصوم ديگري نيز داريم؟

پاسخ: مقام عصمت كه عالي ترين مقام معنوي و پاكي است، درجاتي دارد، در وهله اول به دو گونه است: 1ـ معصوم از خطا 2ـ معصوم از گناه، حضرت معصومه(ع) همانند حضرت زينب(ع) در يكي از درجات عصمتند، گرچه در درجات چهارده معصوم(ع) نباشند، زيرا چهارده معصوم(ع) علاوه بر عصمت از گناه عصمت از خطا نيز دارند.

به هر حال وجود ذيجود حضرت معصومه(ع) كه بانويي بسيار ارجمند، و گلي باشكوه از گلستان نبوت و امامت است، همچون روحي در پيكر سرزمين قم است، او با نورانيت معنوي خود، سرزمين قم را رونقي ديگر بخشيده است، و قدم مباركش در قم، هزاران چندان بر عظمت قم افزوده است. او سلاله پاك از خزائن امامت و ولايت، وگوهري گرانقدر و تابناك از صدف ملك امكان است كه روز به روز و ساعت به ساعت بر شكوه و شرافت قم، مي افزايد، به گفته شيخ زكي باغبان در قصيده معروف خود:

قم گشته از شرافت معصومه با صفا                 چون روضه بهشت برين گشته پر ضيا

شاهان به درگهش همه آورده التجا                 بي شك كه مي رود به بهشت از ره عطا

آري حضرت رضا(ع) به ما ياد داده كه در زيارت او چنين بخوانيم:

"يا فاطِمَهُ اِشْفَعي لِي فِي الْجَنَهِ، فَاِنَ لَكِ عِنْدَاللهِ شأناً مِنَ الشَأنِ؛

اي فاطمه معصومه! در مورد رفتن به بهشت، مرا شفاعت كن، چرا كه در پيشگاه خداوند، داراي مقام و منزلتي بس ارجمند هستي.

3ـ پيشگويي امام صادق(ع) از حضرت معصومه(س) قبل از ولادتش

از اموري كه به روشني بيانگر عظمت مخصوص مقام حضرت معصومه(ع) است، اين كه امام صادق(ع) قبل از ولادت او، حتي قبل از ولادت پدر او، از او ياد كرده است، اين موضوع بيانگر آن است كه اين بانوي خاندان نبوت، از امتيازات و ويژگي هاي عميق و ارجمندي برخوردار بوده است، و در سطح بالايي از شخصيت و ارزش هاي انساني و ملكوتي قرار داشته است، به عنوان مثال:

1ـ يكي از شيعيان به محضر امام صادق(ع) آمد، ديد آن حضرت در كنار گهواره كودكي، با آ‌ن كودك گفتگو مي كند، تعجب كرد و گفت: آيا با كودك نوزاد سخن مي گويي؟

امام صادق(ع) فرمود: اگر تو هم مايل هستي نزد اين كودك بيا و با او گفتگو كن.

او مي گويد: كنار گهواره آن كودك نوزاد رفتم، سلام كودكم، جواب سلام مرا داد، به من فرمود: نامي كه براي دختر تازه متولد شده ات برگزيده اي عوض كن، زيرا خداوند آن نام را دشمن دارد.(با توجه به اين كه او چند روز قبل از او داراي دختر شده بود نامش حْميرا گذاشته بود.)

آن شخص مي گويد: سخن گفتن نوزاد، و اطلاع او از اخبار پنهان، و نهي ا زمنكر او، مرا بيشتر به تعجب واداشت، بهت زده شدم، امام صادق(ع) به من فرمود: تعجب نكن، اين كودك فرزندم موسي است خداوند از او دختري به من عنايت كند كه نامش فاطمه است، او در سرزمين قم به خاك سپرده مي شود، و هر كس(مرقد) او را در قم زيارت كند، بهشت بر او واجب است.

2ـ نيز امام صادق(ع) قبل از ولادت حضرت معصومه(ع) در ضمن گفتاري در شأن او فرمود:

"وَسَتُدفَنُ فِيها اِمْرَأَهٌ مِنْ اَوْلادِي تُسَمي فاطِمَهُ، فَمَنْ زارَها وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَهُ؛

و به زودي در قم بانويي از فرزندان من به نام فاطمه دفن شود، پس هر كس او را زيارت كند، بهشت براي او واجب مي گردد."

در ذيل اين روايت آمده؛ امام صادق(ع) اين سخن را قبل از ولادت امام كاظم(ع) فرمود.

با توجه به اينكه امام كاظم(ع) در سال 128 هـ . ق چشم به جهان گشوده است، و تولد حضرت معصومه(ع) در سال 173 رخ داده، نتيجه مي گيريم كه امام صادق(ع) اين سخن را 45 سال قبل از تولد حضرت معصومه(ع) فرموده است.

اين پيش گويي امام صادق(ع)، در سخن ديگري نيز آمده كه فرمود:

"در قم بانويي از فرزندانم رحلت مي كند كه به شفاعت او همه شيعيانم وارد بهشت مي گردند.

اين پيش گويي ها دلالت ضمني و در عين حال عميق و آشكار بر عظمت جلال و مقام رفيع حضرت معصومه(ع) دارند، و در ضمن دعوت شيعيان به توجه بيشتر به مقام اين بانو، و آرمان هاي مقدس او است.

اين مطلب نيز به نوبه خود حاكي از فضايل مخصوص حضرت معصومه(ع) و مقام ارجمند و ممتاز او است.

4ـ پدرش به فدايش

يكي از فضايل حضرت زهرا(س) اين است كه پيامبر(ص) در موارد متعدد، در شأن او فرمود:

"فَداها اَبْوها؛ پدرش به فدايش باد.

اين تعبير بيانگر اوج مقام ارجمند حضرت زهرا(ع) است كه پيامبر اكرم(ص) در شأن او گفته است.

در مورد حضرت معصومه(ع) نيز نظير اين مطلب از پدرش امام كاظم(ع) روايت شده، در اين راستا به ماجراي جالب زير توجه كنيد:

مرحوم آيت الله مستنبط(داماد اول آيت الله العظمي سيد ابوالقاسم خويي) از كتاب كشف اللثالي كه نسخه خطي آن در كتابخانه شوشتري هاي نجف اشرف موجود است، و تأليف دانشمند محقق صالح بن عرندس دانشمند قرن نهم هجري مي باشد، چنين نقل مي كند:

عصر امام كاظم(ع) بود، روزي جمعي از شيعيان براي دريافت پاسخ از سؤال هاي خود، به مدينه وارد شدند تا به محضر امام كاظم(ع) برسند، آن حضرت در مسافرت بود، نظر به اينكه آنها ناگزير به مراجعت بودند، پرسش هاي خود را نوشتند و به افراد خانواده امام كاظم(ع) تحويل دادند تا در سفر بعد، به آن نائل شوند، مدتي بعد هنگام خداحافظي، ديدند حضرت معصومه(ع) پاسخ پرسش هاي آنها را نوشته و آماده كرده است، آنها شادمان شدند و آن پاسخ ها را دريافت كردند و به سوي وطن رهسپار شدند، در مسير راه به امام كاظم(ع) برخورد نمودند، و ماجرا را به عرض آن حضرت رساندند، امام كاظم(ع) آن نوشته را از آنها طلبيد و مطالعه كرد، پاسخ هاي حضرت معصومه(ع) را درست يافت، سه بار فرمود:

"فَداها اَبْوها؛ پدرش به فدايش باد."

با اينكه حضرت معصومه(ع) در آن هنگام خردسال بود، اين ماجراي جالب نيز، ما را به عظمت ويژه حضرت معصومه(ع) از نظر علم و معرفت آشنا مي كند، ‌و در جاي خود بي نظير و استثنايي است.

5ـ عالمه و محدثه و حجت امين امامان(ع)

سيره حضرت معصومه(ع) در تاريخ گم شده است، علت آن، خفقان شديد آن عصر، و ترس از نگارش زندگي اهلبيت(ع) بوده است، در عين حال مي توان بعضي از مطالب را از آنچه به جا مانده شرح داد.

از ويژگي هاي حضرت معصومه(ع) اين بود كه به علوم اسلام و آل محمد(ص) آگاهي داشت، و آن را براي ديگران و آيندگان، نقل مي كرد، و از راويان و محدثان به شمار مي آمد، چنان كه روايت نقل بيانگر اين مطلب است از اين رو امام كاظم(ع) فرمود:"پدرش به فدايش باد"، در حدي كه وجود شريفش حجت و امين پدرش امام كاظم(ع) بود، چنان كه در فرازي از زيارتنامه غير معروفه او آمده:

"اَلسَلامُ عَلَيْكِ يا فاطِمَهُ بِنْتَ مُوسَي بْنِ جَعْفَرٍ و حُجَتِهِ وَاَمِينِهِ؛

سلام بر تو اي فاطمه دختر موسي بن جعفر(ع)، و حجت و امين موسي بن جعفر.

بنابراين حضرت معصومه(ع) حجت و امانت دار پدرش امام كاظم(ع) بود،‌كه در اين صورت، حجت و امين خدا و حجت و نشانه اسلام و حافظ امانت الهي بود.

گرچه روايات آن حضرت به دست ما نرسيده، ولي اندكي از آن روايات را كه دست ما رسيده در اينجا مي آوريم:

1ـ در كتاب ارزشمند الغدير، به نقل از كتب متعدد اهل تسنن، حديث غدير و حديث"مُنْزِلت" از آن بانوي بزرگوار نقل شده است، به اين ترتيب:

"… حَدَثَتْنا فاطِمَهُ وَ زَيْنَبُ وَاُمُ كُلْثُومٍ بَناتُ مُوسي بنِ جَعْفِرٍ، قُلْنَ حَدَثَتْنا فاطِمَهُ بِنْتُ جَعْفَرِ بْنِ‌ مُحَمَدِ الصادِقِ، حَدَثَتْنِي فاطِمَهُ بِنْتُ مُحَمَدِ بنِ عَلِيِ، حَدَثَتْنِي فاطِمَهُ بِنْتِ عَلِيَ بنِ الْحُسيْنِ، حَدَثَتْنِي فاطِمَهُ وَ سَكِينَهُ اِبْنَتا الْحُسَينِ بنِ عَلِيِ، عَنْ اُمِ كُلْثُومِ بِنْتِ فاطِمَهُ بِنْتِ النَبيِ، عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ رَسُولِ الله و رَضِيَ عَنْها قالَتْ:

اَنَسِيتُمْ قَولَ رَسُولِ الله(ص) يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍ"مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِيٍ مَوْلاهُ" وَقَوْلَهُ(ص):"اَنْتَ مِني بِمَنْزِلَهِ هارُونَ مِنْ مُوسي(ع)؛

دختران امام كاظم(ع) فاطمه(معصومه) و زينب و ام كلثوم گفتند: روايت كرد ما را فاطمه دختر امام صادق(ع)، او گفت: روايت كرد مرا فاطمه دختر امام باقر(ع)، و او گفت: روايت كرد مرا فاطمه دختر امام سجاد، و او گفت: روايت كردند مرا فاطمه و سكينه دختران امام حسين(ع) و آنها گفتند، روايت كرد ما را اُم كلثوم دختر فاطمه زهرا(ع) دختر پيامبر(ص)، و او از مادرش فاطمه زهرا دختر گرامي پيامبر(ص) روايت كرده كه آن بانوي در برابر غاصبين خلافت علي(ع) فرمود:

آيا فراموش كرديد سخن رسول خدا(ص) در روز عيد غدير خُم را كه فرمود: هر كس كه من مولا و رهبر او هستم، پس علي(ع) مولا و رهبر اوست؟ و نيز به علي(ع) فرمود: نسبت تو به من همانند نسبت هارون به موسي(ع) است.

2ـ حضرت معصومه(ع) به همان سند روايت بالا، از حضرت زهرا(ع) نقل مي كند كه فرمود: از رسول خدا(ص) شنيدم فرمود: هنگامي كه به معراج رفتم، وارد بهشت شدم، در آنجا قصري از در سفيد ميان خالي ديدم، كه درِ آن قصر، به د‎‎ُر و ياقوت آراسته شده بود، و بر آن در، پرده اي آويخته بود، سرم را به سوي آن بلند كردم، ديدم بر روي آن در چنين نوشته شده است:

"لا اِلهَ اِلاَ اللهُ، مُحَمَداً رسُولُ اللهِ، عَلِيٌ وَلِيُ القَوْمِ؛

خدايي جز خداي يكتا نيست، محمد رسول خداست، علي رهبر قوم است.

و به آن پرده نگاه كردم ديدم در آن چنين نوشته شده است:

"بَخٍ بَخٍ مَنْ مِثْلُ شِيعَهِ عَلِيٍ؟

به به! چه كسي همانند شيعه علي(ع)(داراي مقامات عالي) است؟"

وارد آن قصر شدم، در ميان آن، قصري از عقيق سرخ ميان خالي ديدم، داراي دري از نقره، آراسته به زبرجد سبز بود، و بر آن در، پرده اي آويخته بود، سرم را بلند كردم، ديدم بر روي آن در چنين نوشته شده:

"مُحَمَدٌ رَسُولُ اللهِ، عَلِيٌ وَصِيُ الْمُصْطَفي؛

محمد رسول خدا است، علي وصي مصطفي است."

سپس در آن پرده ديدم چنين نوشته بود:

"بِشِرْ شِيعهَ عَلِيٍ بِطيبِ الْمَوْلَد؛

شيعه علي(ع) را مژده بده كه پاكزاد است."

در ميان آن قصر رفتم، ديدم قصري ديگري از زمرد سبز ميان خالي است كه زيباتر از آن نديده بودم، داراي دري از ياقوت سرخ، آراسته به دْر بود، پرده اي بر آن آويخته بود، سرم را بلند كردم و ديدم روي آن پرده چنين نوشته شده است:

"شِيعَهُ عَلِيٍ هُمُ الْفائِزُونَ؛

شيعيان علي(ع) كساني هستند كه رستگار مي باشند."

به جبرئيل گفتم: حبيبم جبرئيل، اين قصر از آن كيست؟ گفت: اين قصر از آن پسر عمو و وصي تو علي بن ابيطالب(ع) است، همه مردم در روز قيامت پابرهنه و عريان محشور مي شوند جز شيعيان علي(ع)، در آن روز مردم به نام هاي مادرانشان خوانده شوند،‌جز شيعه علي(ع) كه به نام هاي پدرانشان خوانده مي شوند، گفتم: اي حبيبم جبرئيل! منظور از اين سخن چيست؟ گفت:

"لِاَنَهُمْ اَحَبُوا عَلِياً فَطابَ مَولِدَهُمْ؛

زيرا شيعيان، علي(ع) را دوست داشتند از اين رو پاكزاد شدند.

3ـ حضرت معصومه(ع) با چند واسطه از صفيه عمه رسول خدا نقل مي كند: وقتي كه امام حسين(ع) چشم به جهان گشود، رسول خدا(ص) به من فرمود: اي عمه! فرزندم را نزد من بياور، عرض كردم: هنوز او را پاكيزه نكرده ام، فرمود: اي عمه! آيا تو مي خواهي او را پاكيزه كني؟ همانا خداوند متعال او را پاك و پاكيزه نموده است.(200)

4ـ حضرت معصومه وقتي كه در ساوه بيمار شد، فرمود: مرا به قم ببريد، زيرا از پدرم شنيدم كه فرمود:"قم مركز شيعيان ما مي باشد.

5ـ در كتاب اللؤلؤالثَمينه في الآثار المنعنه المرويه(كه در سال 1306 هـ . ق در مصر چاپ شده) چنين روايت شده:

"...عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ مُوسَي بْنِ جَعْفَرٍ، عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ الصادِقِ جَعْفَرِِ بْنِ مُحَمَدٍ، عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ الْباقِرِ مُحَمَدِ بْنِ عَلِيٍ، عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ السَجادِ عَلِيِ بْنِ الْحُسَيْنِ زَينِ الْعابِدينَ، عَنْ فاطِمَهَ بِنْتِ رَسُولِ اللهِ(ص)، قالَتْ قالَ رَسُولُ اللهِ: اَلا مَنْ ماتَ عَلي حُبِ آلِ مُحَمَدٍ ماتَ شَهِيداً؛

فاطمه(معصومه) دختر امام كاظم، و او از فاطمه دختر امام صادق، و او از فاطمه دختر امام باقر، و او از فاطمه دختر امام سجاد، و او از فاطمه دختر امام حسين، و او از زينب دختر علي، و او از فاطمه زهرا دختر رسول خدا(ص) روايت كرد كه رسول خدا(ص) فرمود: آگاه باشيد كسي كه با حجت آل محمد(ص) از دنيا رفت، شهيد از رفته است.

توجه به مضمون اين پنج روايت بيانگر آن است كه حضرت معصومه(ع) با پيام هاي خود حقانيت تشيع را ابلاغ مي كند، و نسبت به شيعيان علي(ع) ابراز علاقه مي نمايد، و پاداش هاي آنها را بيان مي كند تا آنها در راستاي آرمان هاي مقدس تشيع، استوار باشند.

6ـ حرم حضرت معصومه(س) تجلي گاه مرقد حضرت زهرا(س)

مرجع عظيم الشأن مرحوم آيت الله العظمي نجفي مرعشي(ره) فرمود: پدرم مرحوم آيت الله علامه سيد محمود مرعشي(ره) كه در نجف اشرف مي زيست، بسيار علاقمند بود كه به طريقي، محل قبر شريف جده اش حضرت زهرا(س) را بيابد، براي اين مقصود، ختم مجربي (يعني يكي از دعاهايي كه استجابت آن به تجربه رسيده كه با تكرار آن با حضور قلب و خلوص و شرايط ديگر، موجب رسيدن به مقصود است) انتخاب نمود، چهل شب به آن مداومت كرد، تا شايد از طريقي به محل مرقد شريف حضرت زهرا(س) آگاه گردد.

شب چهلم بعد از انجام ختم و توسل فراوان، به بستر خواب رفت، در عالم خواب به محضر امام باقر(ع) (يا امام صادق(ع)) رسيد، امام به او فرمود: "عَلَيْكَ بِكَريمَهِ اَهْلِ الْبَيْتِ؛ به دامن كريمه اهل بيت(ع) چنگ بزن."

ايشان تصور كرد منظور امام(ع) از اين جمله، حضرت زهرا(س) است، عرض كرد:"آري قربانت گردم، من نيز ختم را براي همين گرفتم كه محل شريف قبر آن حضرت را دقيق تر بدانم و زيارتش كنم."

امام(ع) فرمود:"منظور من قبر شريف حضرت معصومه(ع) در قم است." سپس افزود: به خاطر مصالحي، خداوند اراده نموده كه قبر حضرت زهرا(ع) براي هميشه براي همگان مخفي باشد، از اين رو قبر حضرت معصومه(ع) را تجليگاه قبر شريف حضرت زهرا(ع) قرار داده است، اگر قرار بود قبر حضرت آشكار باشد همان شكوه و عظمت مرقد حضرت زهرا(ع) را خداوند براي قبر حضرت معصومه(ع) قرار داده است.

مرحوم آيه الله سيد محمود مرعشي، وقتي كه از خواب برخاست، تصمیم گرفت كه به قصد زيارت حضرت معصومه(ع) به قم مهاجرات كند. او بي درنگ با همه اعضاي خانواده اش از نجف اشرف، عازم قم شد و به زيارت مرقد مطهر حضرت معصومه(س) پرداخت.

آن مرحوم، سرانجام به نجف بازگشت و در سال 1338 هـ . ق در آنجا در گذشت، ولي فرزند برومندش آيه الله العظمي سيد شهاب الدين نجفي مرعشي به قم آمد و در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه(ع) مي زيست تا اينكه پس از 66 سال درس و بحث و خدمات فقهي، فرهنگي، سياسي و اجتماعي بسيار، در هشتم صفر سال 1411 هـ . ق(مطابق با 17 شهريور 1369 شمسي) در سن 96 سالگي در قم به ملكوت اعلي پيوست، مرقد شريفش در جنب كتابخانه عظيم و بي نظيرش، در قم در خيابان آيه الله مرعشي(اِرُم سابق) قرار گرفته است.

اين فراز عجيب و استثنايي نيز بيانگر ورق ديگري از مقام با عظمت حضرت معصومه(ع) است كه گويي آينه تمام نماي وجود مبارك جده اش حضرت زهرا(ع) است، كه مرقدش در اين رؤياي صادقانه همچون مرقد حضرت زهرا(ع) داراي همان شكوه و جلال معنوي شده است.

با توجه به اينكه مرجع تقليد اين رؤيا را از پدر مجتهدش نقل مي كند، و خواب ديدن امام معصوم(ع)، دليل بر صدق آن خواب است.

7ـ زيارتنامه مخصوص

يكي از شواهد عظمت استثنايي حضرت مصعومه(ع)، زيارتنامه اي است كه به خصوص، حضرت رضا(ع) در شأن او صادر فرموده است، زيرا بعد از فاطمه زهرا(ع) تنها زيارتي كه از امام معصوم(ع) براي او نقل شده زيارت حضرت مصعومه(ع) است، حضرت زينب(ع) با آن همه مقام و منزلت زيارت مخصوص ـ نقل شده ـ از معصوم ندارد و همچنين بانوان ارجمند ديگر از خاندان عصمت طهارت.

علامه مجلسي(ره) از بعضي از كتب زيارات، از علي بن ابراهيم، و او از پدرش، و او از سعد اشعري قمي نقل مي كند كه گفت در محضر امام رضا(ع) بودم، به من فرمود:"اي سعد از براي ما در نزد شما(در قم) قبري وجود دارد: سعد عرض كرد: قربانت گردم آيا مقصود شما قبر فاطمه دختر موسي بن جعفر(ع) است؟ امام رضا(ع) فرمود:

"نَعَمْ مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِها فَلَهُ الْجَنَهٌ؛آري كسي كه با معرفت به شأن او، او را زيارت كند، بهشت براي او است."

سپس حضرت رضا(ع) چگونگي زيارت مرقد مطهر حضرت مصعومه(ع) را براي سعد، چنين بيان كرد، وقتي كنار قبرش رفتي در نزد بالاي سر آن حضرت رو به قبله بايست و 34 مرتبه اللهُ اكبر‎‎‎‎‏‏ُ و 33 بار سْبًحانُ اللهِ و 33 بار الحمدللهِ بگو، آنگاه بگو:

اَلسُلامْ علي آدم صفوة الله. تا آخر زيارت

از ويژگي هاي اين زيارت اين است كه مطابق دستور حضرت رضا(ع) در آغاز آن 34 بار تكبير و 33 بار تسبيح و 33 بار حمد گفته مي شود، چنين دستوري در مورد زيارت هاي ديگر ديده نشده.

آري اين سرآغاز توحيدي، براي آن است كه زائر هنگام زيارت آنخاتون ارجمند دو سرا، با توجه و حضور قلب، و توحيد و تنزيه و شكر خدا وارد گردد، و بااين حالت ملكوتي با حضرت مصعومه(ع) ارتباط برقرار نمايد، كه چنين حالتي، عالي ترين حال بنده خدا در برابر عظمت مقام اولياي خدا است تا با روحي پاك و قلبي صاف و دور از شوائب و آلودگي ها به زيارت بپردازد و نتيجه خوب بگيرد.

8ـ القاب پيام آور

در مورد حضرت مصعومه(س) دو زيارتنامه نقل شده، يكي همان زيارتنامه معروف است، كه علامه مجلسي آن را از حضرت رضا(ع) نقل نموده است.

ديگري زيارتنامه اي است كه صاحب كتاب انوار المشعشعين(شيخ محمد علي بن حسين كاتوزيان، در همين كتاب، جلد 1، چاپ سنگي) نقل كرده است، در فرازي از اين زيارتنامه، خطاب به حضرت مصعومه(ع) چنين مي خوانيم:

اَلسَلامُ عَلَيْكِ اَيَتُهَا الطاهِرَهُ الْحَمِيدَهُ الْبَرَهُ الرِشِيدَهُ، التَقِيَهُ النَقِيَهُ الرَضِيَهُ الْمَرْضِيَهُ؛

سلام بر تو اي پاك سرشت و پاك روش، اي ستوده، اي نيكوكار، اي بانوي رشد يافته و پاك و پاكيزه، اي بانوي شايسته و پسنديده.

در اين فراز به هشت لقب از القاب حضرت مصعومه(ع) تصريح شده كه هر كدام پيام آور يكي از ابعاد ارزش هاي والاي زندگي درخشان او است.

هر يك از اين القاب و صفات كافي است كه ما را به مقام هاي عالي و درجات ممتاز معنوي او رهمنون گردد، شخصيتي كه همه ابعاد روش و منش و فكر و ذكر و عمل او بر اساس پاكي، صداقت، شايستگي، تفكر و رشد ديني و عرفاني، و مورد پسند خدا و رسول و امامان(ع) پي ريزي شده، و در اين راستا قرار گرفته است، و به طور خلاصه، اين صفات بيانگر مقام عصمت و طهارت ذاتي و اكتسابي او است، كه هر كدام، چون آينه نشان دهنده جمال و كمال او مي باشند.

9ـ شفاعت وسيع حضرت معصومه(س)

در ذيل روايتي كه قبلاً در مورد پيش گويي امام صادق(ع) از تولد حضرت مصعومه(ع) و وفات او در قم ذكر شده است:

"...وَاِسْمُها فاطِمَهُ بِنْتُ مُوسي، تَدْخُلُ بِشَفاعَتِها شِيعَتُنا الْجَنَهَ بِاَجْمَعِهمْ؛

نام او فاطمه دختر موسي(ع) است كه با شفاعت او، همه شيعيان ما وارد بهشت مي گردند.

اين روايت حاكي از عظمت مقام فوق العاده حضرت مصعومه(ع) است، كه شفاعت او شامل همه شيعيان خواهد شد. اين مطلب نيز شاهد گويايي بر فضايلي استثنايي حضرت مصعومه(ع) است.

يكي از علماي دولت آباد اصفهان، حضرت آيت الله حاج شيخ محمد ناصري دولت آبادي، از پدرش مرحوم آيت الله شيخ محمد باقر ناصري(وفات يافته) سال 1407 هـ .ق) نقل مي كند: در سال 1295 هجري قمري، در اطراف قم، قحطي و خشكسالي شد، مردم به ستوه آمدند،‌در ميان آن ها چهل نفر از افراد متدين، انتخاب شده و به قم آمدند و در حرم حضرت مصعومه(ع) به بست نشستند، تا شايد با عنايات و دعاي آن بزرگوار، خداوند باران بفرستد.

پس از سه شبانه روز، در شب سوم يكي از آنان، مرحوم‌ آيه الله العظمي ميرزاي قمي(وفات يافته سال 1231 هـ .ق)(را در خواب مي بيند، ميرزا مي پرسد: شما چرا در اينجا به بست نشسته ايد؟

او عرض مي كند: مدتي است در منطقه ما بر اثر نيامدن باران، خشكسالي و قحطي به وجود آمده است، براي رفع خطر، به اينجا پناه آورديم. ميرزاي قمي مي فرمايد: براي همين، در اينجا جمع شده ايد؟ اين كه چيزي نيست اين مقدار از دست ما نيز ساخته است، در چنين نيازها به ما مراجعه كنيد، ولي اگر شفاعت همه جهان را خواستيد، دست توسل به طرف اين شفيعه روز جزا(حضرت مصعومه) دراز كنيد.

10ـ پاداش عظيمت زيارت مرقد حضرت مصعومه(س)

در مورد پاداش زيارت مرقد حضرت مصعومه(ع) روايات متعددي از امام معصوم(ع) نقل شده كه نظر شما را به هشت روايت زير، كه هر كدام پيام ويژه اي از عظمت مقام حضرت مصعومه(ع) مي دهد، جلب مي كنيم:

1ـ امام صادق(ع) در ضمن گفتاري فرمود:

"...مَنْ زارَها وَ جبت لَهُ الْجَنَه؛ كسي كه او را زيارت كند، بهشت بر او واجب مي گردد.

2ـ نيز فرمود:

"اِنَ زيارتَها تَعْدِلُ الْجَنَهَ؛ همانا زيارت او برابر كسب بهشت است.

3ـ سعد بن سعد اشعري مي گويد: در مورد پاداش زيارت قبر حضرت مصعومه(ع) از امام رضا(ع) پرسيدم، فرمود:

"مَنْ زارَها فَلَهُ الْجَنَهُ؛ كسي كه او را زيارت كند، پاداش او بهشت است.

4ـ در مورد ديگر فرمود:

"مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِها فَلَهُ الْجَنَهُ؛ كسي كه او را از روي معرفت به شأن و مقامش، زيارت كند، پاداش او بهشت است.

5ـ نيز فرمود:

"مَنْ زارَ الْمَعْصُومَهَ بِقُمْ كَمَنْ زارَني؛ كسي كه معصومه(ع) را در قم زيارت كند، مانند آن است كه مرا زيارت كرده است.

6ـ يكي از شيعيان به زيارت مرقد منور حضرت رضا(ع) رفت و پس از زيارت، عازم كربلا شد، و از مسير همدان به سوي كربلا رفت، در بين راه در عالم خواب، حضرت رضا(ع) را ديد، آن حضرت به او فرمود:"چه مي شد كه اگر از قم عبور مي كردي و قبر خواهرم را زيارت مي كردي؟

7ـ مولي حيدر خوانساري مي نويسد: روايت شده، امام رضا(ع) فرمود: هر كس نتواند به زيارت من بيايد، برادرم را در ري(يعني امام زاده حمزه را كه در كنار مرقد حضرت عبدالعظيم(ع) قرار گرفته است) يا خواهرم(حضرت معصومه(ع)) را در قم زيارت كند، به همان ثواب زيارت من مي رسد.

شرح كوتاه

گرچه همه اين احاديث، با زبان گويا، بيانگر اوج عظمت مقام حضرت معصومه(ع) است، ولي نكاتي در اين روايات هست كه در اينجا اشاره مي شود:

مانند: وجوب بهشت، معادل بهشت، ‌مالك شده بهشت كه از كلمه"لَهْ" فهميده مي شود، و برابر بودن زيارت او با زيارت حضرت رضا(ع) و بازخواست حضرت رضا(ع) از شيعه اي كه به زيارت مرقد منور حضرت معصومه(ع) نرفته است.

زيارت حضرت معصومه(ع) را تنها يك امام، سفارش نكرده است، بلكه سه امام(امام صادق، امام رضا و امام جواد(ع)) سفارش نموده اند، و جالب اينكه امام صادق(ع) اين سفارش را قبل تولد حضرت معصومه(ع) بلكه قبل از تولد پدر حضرت معصومه(ع) امام كاظم(ع) نموده است.

نكته جالب ديگر، روايت پنجم است كه در آن، پاداش زيارت قبر شريف حضرت معصومه(ع)، برابر پاداش زيارت حضرت رضا(ع)، امام معصوم قرار داده شده است، زيد شحام از امام صادق(ع) پرسيد: پاداش كسي كه يكي از شما را زيارت مي كند چيست؟ آن حضرت در پاسخ فرمود:

"كمن زار رُسْولَ اللهِ؛ مانند كسي است رسول خدا(ص) را زيارت نموده است.

حضرت رضا(ع) فرمود:

"اَلا فَمَنْ زارَنِي وَ هُوَ عَلي غُسلٍ، خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ كَيَوْمٍ وَلَدَتْهُ اُمُهُ؛ آگاه باشيد، كسي كه مرا در حالي كه غسل زيارت كرده زيارت كند، به گونه اي از گناه بيرون آيد و پاك مي شود كه هنگام تولد از مادرش از گناه پاك بود."

از صفحات دین و زندگی و ندای نور الکوثر فارسی دیدن کنید

آموزش سوره های قرآن ویژه کودکان

برای عضویت در کانال سروش الکوثرفارسی کلیک کنید