آسیای مرکزی و قفقاز در هفته ای که گذشت

شنبه 30 دی 1396 - 11:58:32
آسیای مرکزی و قفقاز در هفته ای که گذشت

تهران- الکوثر: نگاهی داریم به مهمترین رویدادهای کشورهای دو سوی دریای خزر در هفته ای که گذشت.

به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، مدیر سازمان بیمه اجتماعی وحقوق بازنشستگی تاجیکستان از افزایش 10.7 درصدی دستمزد متوسط شهروندان تاجیک در یکسال اخیر دراین کشور خبر داد. در ماه نوامبر سال میلادی گذشته متوسط دستمزد ماهیانه شهروندان تاجیک هزار و 174 سامانی (133 دلار) بود، در حالی که در مدت مشابه سال 2016 میلادی این شاخص در حدود 114 سامانی یعنی (13 دلار) کمتر بود. نرخ حداقل دستمزد در تاجیکستان 400 سامانی یا مقداری بیشتر از 45 دلار را تشکیل می‌دهد.

«عزیز عبدالحکیم اف» رئیس کمیته دولتی توسعه گردشگری ازبکستان از امضای قرارداد لغو رژیم روادید در چارچوب سفر «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان به «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان خبر داد. وی تأکید کرد، برای شهروندان تاجیکستان نیز گردشگری پزشکی و سفر به «سمرقند» و «بخارا» جالب خواهد بود. عبدالحکیم اف گفت: می‌توان پیش‌بینی کرد که سالانه از تاجیکستان به ازبکستان تقریبا 150 تا 200 هزار نفر به عنوان گردشگر سفر خواهند کرد.

- قائم مقام وزارت خارجه فلسطین که هفته گذشته در راس یک هیأت عالی رتبه سیاسی به «عشق‌آباد» سفر کرده بود با همتای ترکمنستانی خود دیدار و گفت‌وگو کرد. در دیدار «مازن شامیا» قائم مقام وزارت خارجه فلسطین در «عشق‌آباد» با همتای ترکمنی خود چگونگی توسعه و گسترش هر چه بیشتر مناسبت همه جانبه بین 2 کشور مورد بحث و تبادل قرار گرفت. همچنین طرفین در این دیدار مسائل پیرامون توسعه و گسترش مناسبات بین ترکمنستان و فلسطین به خصوص در زمینه تعاملات اقتصادی و تجاری و فعال سازی بیشتر همکاری‌ها بین بخش خصوصی و تجار 2 کشور را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند.

-  رئیس مجلس ترکمنستان هفته گذشته در رأس هیأت عالی رتبه پارلمانی وارد «تهران» شد.  پروانه سلحشوری» نماینده مردم «تهران»،«حسن قشقاوی» معاون پارلمانی وکنسولی وزارت  امورخارجه و «احمد  قربان‌اف» سفیر ترکمنستان در ایران از رئیس مجلس ترکمنستان و هیات همراه وی در فرودگاه «امام خمینی» استقبال کردند. حضور در سیزدهمین کنفرانس مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی و نیز مشارکت در هفتمین نشست پارلمان‌های زنان مسلمان از مهمترین اهداف سفر نوربردیوا به تهران اعلام شد. کنفرانس مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی با حضور هیأت‌های پارلمانی افتتاح روز سه شنبه گذشته 18 ژانویه آغاز شد. مجلس ترکمنستان دارای بعنوان عالی‌ترین ارگان قانونگذاری این کشور دارای 125 نماینده است و هر 5 سال یک بار انتخابات این مجلس برگزار می‌شود. آکجا  نوربردیوا رئیس کنونی مجلس ملی ترکمنستان است که از سال 2007 این سمت را بر عهده دارد.

هفته گذشته همچنین وزیر امور خارجه ترکمنستان در رأس یک هیأت سیاسی و اقتصادی برای سفر 2 روزه وارد «اسلام‌آباد» شد و با «خواجه محمد آصف» همتای پاکستانی خود دیدار کرد.

- «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان در سفر به «واشنگتن» با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا دیدار و بیش از 20 توافق‌نامه تجاری امضا کرد.

سران 2 کشور در این دیدار بر استقلال، تمامیت ارضی و همچنین نقش قزاقستان در ترویج صلح و رفاه جهانی تأکید کردند.

رؤسای جمهور قزاقستان و آمریکا آمادگی خود را برای پاسخ دادن به چالش های عمومی در آسیای مرکزی با استفاده از فرمت‌های همکاری منطقه‌ای از جمله گروه «C5+1» عنوان کردند.

سران 2 کشور همچنین در مورد تعمیق روابط در زمینه مبارزه با افراط‌گرایی خشونت آمیز و تروریسم بین المللی و حمایت از حاکمیت قانون و حقوق بشر اظهار آمادگی کردند.

ترامپ با تأکید بر ریاست قزاقستان بر شورای امنیت سازمان ملل برای سال‌های 2017-2018 تلاش‌های بین المللی این کشور را در زمینه منع گسترش سلاح هسته‌ای مثبت ارزیابی کرد.

- «نورسلطان نظربایوف» رئیس جمهور قزاقستان قانون تصویب موافقت نامه تعیین حدود مرزی با کشور ترکمنستان که پیشتر توسط مقامات و مراجع 2 کشور تائید شده بود را امضاء کرد.

به موجب قانون رئیس جمهور قزاقستان،  طول مرز مشترک بین ترکمنستان و قزاقستان 458.3 کیلومتر تعیین شده و در طول خط مرزی 330 علامت مرزی نصب شده‌ است. رئیس جمهور قزاقستان همچنین قانون درباره همکاری‌های راهبردی با کشور ترکمنستان را نیز امضاء کرد. گفتنی است که موافقتنامه تعیین حدود مرزی و نیز پیمان همکاری‌های راهبردی بین قزاقستان وترکمنستان پیشتر توسط سران ومقامات مربوطه دوکشورهمسایه امضا واز سوی پارلمان دو کشور تصویب شده بود. پیمان همکاری استراتژیک میان قزاقستان و ترکمنستان» درجریان سفر رسمی «قربانقلی بردی‌محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان به آستانه در ماه آوریل سال گذشته میلادی(2017) توسط سران دو کشور امضاء شده‌‌ بود.

- «صادق صفایف» معاون اول رئیس مجلس سنای ازبکستان در نشستی خبری در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی ضمن تاکید بر همکاری نزدیک دولت تاشکند با اصحاب رسانه گفت: در سال‌های گذشته با نمایندگان رسانه‌های گروهی به طور کافی همکاری نداشتیم و این موضوع در توسعه اقتصادی کشور اثرات منفی داشت. وی گفت: علاوه بر پارلمان ازبکستان دیگر ارگان های دولتی نیز با با مطبوعات همکاری کمی داشتند که این موضوع نیز مشکلاتی را برای کشور به ارمغان آورد. لذا صفایف تأکید کرد که امسال این کم و کسری‌ها را از بین برده و با نمایندگان رسانه‌های گروهی همکاری کنیم.

عبدالعزیز کامل‌اف» وزیر امور خارجه ازبکستان با «آنتونیوگوترش» دبیر کل سازمان ملل در «نیویورک» دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار ابعاد اولویت دار همکاری‌های متقابل ازبکستان و سازمان ملل با توجه به اجرای توافقات به دست آمده در چارچوب سفر دبیر کل این سازمان به تاشکند و دیدار وی در تاریخ 10 ژوئن سال 2017 با «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور این کشور مورد بررسی قرارگرفت. طرفین همچنین دراین دیدار درباره دستور کار نشست آینده شورای امنیت سازمان ملل، نشست «عدم گسترش سلاح‌های کشتار جمعی: تدابیر اعتماد» و دیدار وزرای امورخارجه منطقه تحت عنوان «همکاریهای منطقه‌ای در افغانستان و آسیای مرکزی، امنیت و توسعه» تبادل نظر کردند. 

- اداره مسلمانان ازبکستان با انتقاد به گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا در مورد آزادی مذهب در این کشوراعلام کرد، در سال گذشته در زمینه مذهبی تغییرات قابل ملاحظه‌ای در این جمهوری صورت گرفته است. اداره مسلمانان ازبکستان در ارتباط با این گزارش طی بیانیه‌ای اعلام کرد: مسلمانان این کشور با این گزارش مخالف هستند زیرا درسال گذشته در زمینه مذهبی تغییرات قابل ملاحظه‌ای صورت گرفته است.از جمله در این کشور مرکز تمدن اسلامی و مراکز بین المللی پژوهشی به نام «بخاری» و «امام الترمذی» ایجاد شد.

 

تحلیلی از دو رویداد مهم منطقه

«نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان در سفر به «واشنگتن» با «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا دیدار و بیش از 20 توافق‌نامه تجاری امضا کرد. سران 2 کشور بر استقلال، تمامیت ارضی و همچنین نقش قزاقستان در ترویج صلح و رفاه جهانی تأکید کردند.همچنین رؤسای جمهور قزاقستان و آمریکا آمادگی خود را برای پاسخ دادن به چالش های عمومی در آسیای مرکزی با استفاده از فرمت‌های همکاری منطقه‌ای از جمله گروه «C5+1» عنوان کردند. گفته می شود در این دیدار طرفین در زمینه حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه در افغانستان و توسعه بیشتر ارتباطات سیاسی و اقتصادی منطقه تبادل نظر کردند. دو طرف همچنین در مورد تعمیق روابط در زمینه مبارزه با افراط‌گرایی خشونت آمیز و تروریسم بین المللی و حمایت از حاکمیت قانون و حقوق بشر اظهار آمادگی کردند. امنیت منطقه‌ای، همکاری در عرصه دفاع و امنیت و نیز تقویت همکاری‌های اقتصادی از دیگر محورهای مقامات دو کشور بود .ضمن اینکه ترامپ با تأکید بر ریاست قزاقستان بر شورای امنیت سازمان ملل برای سال‌های 2017-2018 تلاش‌های بین المللی این کشور را در زمینه منع گسترش سلاح هسته‌ای مثبت ارزیابی کرد. گفته می شود موضوع گسترش سلاح هسته‌ای از جمله برنامه‌های غیر قانونی هسته‌ای و موشکی کره شمالی از دیگر موارد گفت و گوی روسای جمهوری قزاقستان و امریکا بوده است و دو طرف از افتتاح بانک اورانیوم غنی شده آژانس بین المللی انرژی اتمی در قزاقستان که بر کاهش گسترش فناوری غنی سازی هسته‌ای تمرکز کرده، استقبال کردند.

سفر رئیس جمهوری قزاقستان به امریکا اما بازتابهای گسترده ای در سطح رسانه ها و محافل سیاسی داشته است . در این خصوص "الیس اولیس" یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا با اشاره به سفر رئیس‌جمهور قزاقستان به این کشور گفت: «آستانه» در راهبرد جدید امنیتی واشنگتن نقش مهمی را ایفا می‌کند.

وی با اشاره به جایگاه قزاقستان در راهبرد ملی امنیت آمریکا که ماه گذشته از طرف «دونالد ترامپ» رئیس جمهور این کشور اعلام شد، خاطرنشان کرد: سرمایه گذاری و روابط اقتصادی 2 کشور رو به افزایش است.  اویلس با اشاره به اینکه شرکت‌های جدی مانند شرکت «شورون» و دیگر شرکت‌های بزرگ انرژی در اقتصاد قزاقستان سرمایه گذاری می‌کنند، تصریح کرد: ارزش سرمایه‌ گذاری‌های خارجی در این کشور بیش از 25 میلیارد دلار است و این آمار رو به افزایش می‌باشد. این مقام دیپلماتیک آمریکا با اشاره به اینکه آمریکا برای حمایت قزاقستان از افغانستان ارزش زیادی قائل است،گفت: واشنگتن به همکاری با قزاقستان در حوزه‌های امنیت از طریق نهادهای اجرای قانون، وزارت دادگستری و همچنین نقش و مشارکت این کشور در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی علاقه‌مند است.

در عین حال «آنوآر آیزبیکاف» مدیر انستیتوی دیپلماسی قزاقستان با اشاره به سفر «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور این کشور به آمریکا و دیدار وی با «دونالد ترامپ» اظهار داشت: کارشناس سیاسی قزاق گفت: مبارزه با گسترش سلاح هسته‌ای و امنیت افغانستان، مهمترین موضوعاتی که رئیس‌جمهور قزاقستان در سفر به واشنگتن با رئیس‌جمهور آمریکا مورد بررسی قرار خواهد داد.

وی در این باره خاطرنشان کرد: تقویت ارتباطات بین قزاقستان و آمریکا و بهبودی روابط سیاسی 2 کشور هدف اصلی این سفر است. این کارشناس سیاسی گفت اخیرا قزاقستان و آمریکا به ثبات در افغانستان توجه زیادی داشتند و در این رابطه شاید فرمت «C 5+1» به «1+C 5+1» یا « C6 +1» تغییر کند.

وی ادامه داد: با در نظر گرفتن اینکه نماینده قزاقستان در حال حاضر ریاست کمیته ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد در امور افغانستان را بر عهده دارد، طرح تغییر فرمت گفت‌وگو بین کشورهای آسیای مرکزی و آمریکا منطقی به نظر می‌رسد.

با این همه  مارس ساریف کارشناس سیاسی قرقیز معتقد است  قزاقستان باید بین روسیه و آمریکا یکی را انتخاب کند زیرا کرملین و کاخ سفید با ادامه سیاست دوطرفه «آستانه» موافق نیستند.

«ساریف» در بررسی دلائل سفر «نورسلطان نظربایف» رئیس جمهور قزاقستان گفت: قزاقستان باید بین روسیه و آمریکا یکی را انتخاب کند زیرا کرملین و کاخ سفید با ادامه سیاست دوطرفه «آستانه» موافق نیستند. وی بااشاره به روابط خوب قزاقستان با آمریکا در زمینه نظامی گفت، همچنین آستانه تصمیم به انتقال الفبای زبان قزاق به لاتین گرفته که در واقع این کار مانور ژئوپلتیکی با هدف تخریب وحدت فرهنگی در بین اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا است.

ساریف اظهار داشت: سفر نظربایف به واشنگتن در شرایطی که اموال این کشور به ارزش 22 میلیارد دلار توسط مقامات آمریکایی مسدود شده، بسیار حساس می‌باشد زیرا آستانه باید راه‌ دسترسی به اموال خود و همچنین حفظ روابط دوستانه با روسیه را پیدا کند.

وی گفت: مقابله روسیه و آمریکا به شدیدترین مرحله رسیده و مسکو نیز آماده برخورد جدی با قزاقستان در صورت دنبال کردن منافع واشنگتن است. کاشناس سیاسی قرقیزستان هشدار کرد: در چارچوب برنامه آمریکا، قزاقستان باید به عنوان کشور کلیدی در ساختار اتحادیه اقتصادی اوراسیا از درون به تخریب این سازمان بپردازد.ساریف همچنین گفت نهایتا قزاقستان مجبور به انتخاب یک طرف می‌شود زیرا مواضع مختلف روسیه و آمریکا به ایجاد بی‌ثباتی در داخل این کشور منجر می‌شود.

 

عزیز عبدالحکیم اف رئیس کمیته دولتی توسعه گردشگری ازبکستان در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی گفت: قرارداد لغو رژیم روادید را می توان در چارچوب سفر «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور ازبکستان به «دوشنبه» امضا کرد. به گفته وی این توافق در جریان سفر «عبدالله عارف‌اف» نخست وزیر ازبکستان به تاجیکستان حاصل شده است حکیم اف افزود برای شهروندان تاجیکستان نیز گردشگری پزشکی و سفر به «سمرقند» و «بخارا» جالب خواهد بود و می‌توان پیش‌بینی کرد که سالانه از تاجیکستان به ازبکستان تقریبا 150 تا 200 هزار نفر به عنوان گردشگر سفر خواهند کرد.

بموازات این توافق نتایج نظرسنجی مرکز مطالعاتی اوراسیا نشان میدهد که اکثر شهروندان تاجیکستان از بهبود روابط این کشور با ازبکستان استقبال کرده اند و فقط 14 درصد مردم تاجیک معتقدند که ازبکستان دوست تاجیکستان نیست.

مرکز مطالعات بانک اوراسیا که این نظرسنجی را در سال 2017 میلادی انجام داده و اعلام کرد که تا سال 2012 میلادی 64 درصد تاجیک‌ها ازبکستان را تهدیدی برای کشور خود می‌دانستند.

اما در حال حاضر وضعیت به کلی تغییر کرده و ازبکستان در دید اکثر مردم تاجیک دشمن نیست.

کارشناسان این مرکز معتقدند که اقدامات تاجیکستان برای کاهش خصومت نسبت به ازبکستان ممکن است برای تشنج زدایی در کشورهای شوروی سابق مانند روسیه، اوکراین، ارمنستان و آذربایجان استفاده شود.  تحقیقات افکار عمومی در تاجیکستان در ماه‌های نوامبر و دسامبر سال 2017 صورت گرفته و در آن بیش از هزار نفر شرکت کردند.

تغییر افکار عموم نسبت به ازبکستان در تاجیکستان به ویژه در سال 2016 میلادی بعد از درگذشت اسلام کریم اف رئیس جمهور سابق این کشور شروع و با آمدن «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور جدید در سال گذشته میلادی سرعت گرفت.

با این همه برخی معتقدند افزایش تهدیدات خارجی به خصوص از طرف افغانستان باعث شده است تا تاجیکستان و ازبکستان نسبت به گذشته به یکدیگر نزدیک شوند.

«فرحد ابراهیم اف» کارشناس علوم سیاسی انستیتوی اقتصاد و روابط بین‌المللی روسیه  با اشاره به تلاش‌های مقامات ازبکستان و تاجیکستان برای توسعه روابط دوجانبه اظهار داشت: مشکلات در بین «تاشکند» و «دوشنبه» قابل حل‌وفصل است و نیاز به مذاکرات فعال دولتمردان 2 کشور دارد.

وی با اشاره به مسائل مرزی 2 کشور تصریح کرد: مشکلات تعیین مرزها بین ازبکستان و تاجیکستان طی مدت زیاد یکی از سنگین‌ترین نکات در روابط دوشنبه و تاشکند بود. به گفته ابراهیم اف،  با آغاز فعالیت «شوکت میرضیایف» رئیس جمهور فعلی ازبکستان وضعیت دگرگون شد و تاشکند درک می‌کند که در شرایط ژئوپلیتیکی فعلی ادامه مقابله با همسایگان در چارچوب ملی نمی‌گنجد بنابراین ازبک‌ها به سمت عادی سازی و توسعه روابط با کشورهای منطقه حرکت می‌کند.

وی همچنین معتقد است 20 درصد مرزهای مشترک دو کشور همچنان در وضعیت تعیین نشده قرار دارد که در آینده نزدیک این مسائل به دلیل وجود علاقمندی بسیار تاشکند و دوشنبه برای توسعه روابط حل خواهد شد. از اینرو هر 2 کشور نگران تحولات اخیر در افغانستان و تهدیدات ناشی از این کشور به آسیای مرکزی هستند. به گفته ابراهیم اف  در حاشیه افزایش تهدیدات کشورهای آسیای مرکزی همکاری‌های ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان در بخش امنیت و اقتصاد رشد پیدا کرده و ادامه خواهد داشت.


برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید

کانال تلگرامی الکوثرفارسی اینجا


شنبه 30 دی 1396 - 11:49:47

دسته بندی :