سفر "امانوئل ماکرون" رئیس جمهور فرانسه که به دعوت رئیس جمهور ایران به تهران آینده نزدیک صورت خواهد پذیرفت، می تواند فصل جدیدی از روابط بین تهران و پاریس باشد. این سفر در حالی روی خواهد داد که برای نخستین بار از سال 1976 میلادی به این سو یکی از رؤسای جمهور فرانسه به ایران خواهد آمد. از طرف دیگر انتخاب تهران به عنوان اولین مقصد سفر مکرون در مقام رییس جمهور فرانسه به منطقه، بر اهمیت این سفر و محتوای آن افزوده است. سفری که انتظار می رود با توجه به شرایط و تحولات جاری در منطقه با محوریت موضوعات بین المللی، افزایش همکاری های اقتصادی و مسائل منطقه نسبت صورت گیرد.

تأکید بر استقلال اروپا در مسائل بین المللی

اتحادیه اروپا از زمان شکل گیری در تلاش بوده تا در قبال مسائل بین الملل موضعی واحد و مستقل از آمریکا اتخاذ نماید. فرانسه نیز در این مورد استثنا نیست. مواضع تند این روزهای ترامپ، در زمینه هایی چون بحران سوریه، بحران پناهندگان، تغییرات در ناتو، تحریم های روسیه، فشار بر ایران و توافقات تغییرات آب و هوایی و بسیاری موارد دیگر از نقاط اختلافات سیاسی این روزهای امریکا و فرانسه بوده است. که با روی کار آمدن ترامپ این اختلافات تشدید شده و اروپا را بیش از پیش در معرض انتخاب راهی جدا از مسیر آمریکا قرار داده است. اگر چه این مسیر اختلافات و جدائیها عمیق به نظر نمی رسد اما سیر و روند ادامه دار رفتار و عملکرد نامتعارف و نامعقول دولت آمریکا می تواند شکاف ها را عمیق تر کند کما اینکه با مواضع اخیر مقامات فرانسه و نیز اتحادیه اروپا به روشنی از وجود اختلافاتی صحبت می شود که یک پای آن ایران می باشد. از جمله اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در عدم تایید توافق هسته ای با ایران و تهدید به خروج از آن در صورت عدم اعمال تغییرات، که انتقاد ماکرون را به دنبال داشته است. وی ضمن تاکید بر روند اجرای برجام از آمریکا خواسته است که پایبندی به این توافق بین المللی را رعایت کند. همچنین ماکرون در آخرین صحبت خود با دونالد ترامپ، شیوه و روش او در قبال ایران را مناسب ندانست. وی بارها خواستار پایبندی همه طرف ها نسبت این توافق بوده و همچنین اعتقاد دارد آزمایش های موشکی دفاعی ایران اعلام نقض برجام نیست و خواستار برداشته شدن محدودیت های بوجود آمده از زمان ایجاد این توافق می باشد لذا در سفر ماکرون به تهران یکی از مباحث جدی او بحث در این مورد می باشد.

افزایش مناسبات اقتصادی

ایران به دلیل موقعیت های ممتاز و به عنوان دومین کشور منطقه به لحاظ تولید ناخالص ملی و دارای جمعیت 80 میلیونی نسبتا جوان و تحصیل‌کرده و منابع فراوان خود و به عنوان کشوری بزرگ و مهم در منطقه غرب آسیا ، همیشه مورد توجه کشورهای صنعتی به جهت سرمایه گذاری و صدور کالا و خدمات بوده است. بر همین اساس فرانسه به خوبی می داند که می تواند نقش برجسته ای در خصوص مناسبات اقتصادی و در پی آن روابط سیاسی و همکاری های مشترک خود را با تهران تقویت کند. از آخرین آمار و میزان سرمایه گذاری فرانسه در ایران در پایان سال ۲۰۱۵ رقم ۳۴۰ میلیون یورو برآورد می شود. اما هدف فرانسه در کوتاه مدت افزایش حجم سرمایه گذاری ها در ایران به سطح یک میلیارد و ۴۰۰میلیون یورو می باشد. همچنین ارزش مبادلات دوجانبه با ایران را در سال ۲۰۱۶ میلادی ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون یورو بوده عنوان که این رقم نسبت به سال پیش از آن ۲۳۵ درصد افزایش دارد با این اوصاف می توان نتیجه گرفت که ایران پس از ۲۰۱۴ روابط گسترده ای را با فرانسه ایجاد کرده که می تواند رونق تجاری این کشور را باز گرداند. قرارداد خرید هواپیما ، قرارداد های نفتی بزرگ(توتال)و خودروسازی(پژو) از مهم ترین قرارداد های دو سال اخیر است. بنابراین دور از انتظار نیست که رئیس جمهور جدید فرانسه با نگاه اقتصادی پیشنهاد توسعه مناسبات سیاسی را خواستار شود. البته باید این را هم در نظر داشت که افزایش حجم مبادلات تجاری دو کشور مستلزم رفع موانع بانکی، مشکلات گمرکی، ترانزیتی و ارائه تسهیلات پیرامون صدور روادید تجاری است، این امر را مقامات فرانسه به خوبی می دانند که برای رفع موانع تجاری موجود باید بسترهای مناسبی برای تعامل دو کشور و توسعه همکاری‌ تجاری ـ‌ اقتصادی دو جانبه پدید آورند.

گسترش همکاری های سیاسی

افزایش ناامنی، تروریسم و بحران مهاجران با تبعات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی آن برای کشورهای اروپایی به خوبی نشان داد که چگونه بحران در خاورمیانه می تواند ثبات در اروپا را به مخاطره اندازد. لذا کشورهای اروپایی نیازمند همکاری با کشورهای با ثبات غرب آسیا مانند ایران برای مقابله موثر با تروریسم و جلوگیری از رشد آن هستند. بر همین اساس می توان اذعان کرد که بخش مهمی از سفر رییس جمهور فرانسه به ایران گفتگو در موضوعات منطقه ای غرب آسیا است. شکست داعش در عراق و سوریه و ظهور نشانه ها از نزدیک شدن به موعد پایان جنگ 6 ساله در این کشور، که عمدتاً در نتیجه مشارکت فعال مقاومت بر علیه گروه‌ تروریستی در سوریه و همچنین ثمربخشی مذاکرات صلح آستانه با محوریت ایران، روسیه و ترکیه بوده است، امروزه نقش مهم و تاثیرگذار ایران در حل مناقشات منطقه ای را به اثبات رسانده است. این که درست یک روز پس از سخنان ضد ایرانی ترامپ در جمع متحدان منطقه ای خود در ریاض، وزارت خارجه فرانسه خواستار گشودن باب مذاکرات با ایران پیرامون مسایل منطقه ای شد، خود گواهی بر وزن و جایگاه ایران در حل و فصل مسائل غرب آسیا می باشد. لذا ماکرون و هئیت همراه به این درک رسیده اند برای حل مناقشات در غرب آسیا باید با بازیگر بزرگ و تأثیرگذاری مانند ایران وارد تعامل و مذاکره شوند.

در نهایت باید گفت بهبود و گسترش روابط ايران و فرانسه قطعا می تواند به نفع دو طرف باشد.اما نکته ای که باید به آن اشاره کرد رویکرد و ثبات در آینده این روابط می باشد. آمریکا قطعا از مناسبات ما بین تهران و پاریس خشنود نخواهد شد و تمامی تلاش خود را مبنی بر تاثیر گذاری و توقف این مشارکت ها و همکاری ها بکار خواهد بست. در این میان این دولت فرانسه است که باید منافع بلند مدت ملی خود را در نظر بگیرد و با مواضع مستقل راهبرد طولانی مدت خود را با ایران را از پیش تعریف کند.