به اشتراک بگذارید

تحلیل باطن قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی ره؛ نظریه‌ای ظریف در باب معارف قرآنی

بحث ظاهر و باطن قرآن کریم یکی از مباحث تأثیرگذار در تفسیر است که سید محمد حسین طباطبایی نظریه‌ای ظریف در باب ماهیت باطن قرآن ارائه کرده‌اند؛ بر اساس مقاله محمد شریفانی و زهرا محب‌پور حقیقی، علامه معتقدند معانی و معارف قرآن دارای مراتبی هستند که بر اساس تفاوت سطح فهم مخاطبان، به عنوان ظاهر و باطن (که در طول هم اراده شده و نسبی‌اند) خوانده می‌شوند و معانی باطنی عین مدلول مطابقی لفظ در مراتب مختلف فهم‌ها هستند.

ماهیت مراتبی معارف قرآن و تفاوت سطح فهم

بحث ظاهر و باطن قرآن کریم یکی از مباحث تأثیرگذار در تفسیر به شمار می‌آید، به ویژه بعد باطنی آن که به سبب فراتر بودن از فهم عرفی، از ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. سید محمد حسین طباطبایی از جمله دانشمندانی است که در زمینه ماهیت باطن قرآن کریم نظری درخور تحلیل و تأمل ارائه کرده است. در این مقاله تلاش شده تا معناشناسی بطون قرآن و زوایای آن و همچنین ارتباط بین ظاهر و باطن از دیدگاه ایشان تبیین گردد.

نسبیت باطن و ظاهر و مدلول مطابقی بودن معانی

علامه معتقد است که معانی و معارف قرآن کریم دارای مراتبی است که بر حسب تفاوت سطح فهم مخاطبان مختلف می‌گردد؛ این معانی به نسبت ظهور و خفایی که دارند، «ظاهر» و «باطن» قرآن خوانده می‌شوند که در طول هم اراده شده و نسبی هستند. همچنین ایشان بر این باور است که معانی باطنی بر حسب مراتب مختلف فهم‌ها، مدلول مطابقی لفظ هستند، به این معنی که باطن، تفسیری صرف نیست، بلکه همان مراتب عمیق‌تر معنای لفظ قرآن است.

جهت دسترسی به منبع کامل، لطفاً اینجا کلیک نمایید.

پربازدیدترین