مقاله «اخلاق مبتنی بر طبیعت در اندیشه علامه طباطبایی» نوشته امیر دیوانی و رحیم دهقان، در نسخه چاپی خود به بررسی امکان نسبت دادن تقریری از نظریه اخلاقی قانون طبیعی به علامه طباطبایی می‌پردازد. نویسندگان با مطالعه مبانی اخلاقی و فلسفی علامه، به این نتیجه رسیده‌اند که ایشان از مدافعان تقریر مستقلی از نظریه اخلاق مبتنی بر طبیعت است. در این پژوهش، تلاش شده تا با اتکا به آثار فلسفی و تفسیری علامه، ساختار نظام اخلاقی‌ای تبیین شود که ریشه در طبیعت انسان و هدایت عمومی و تکوینی او دارد.
علامه طباطبایی در تحلیل خود از نظام اخلاقی انسان، در چهار گام اساسی، چارچوبی مبتنی بر طبیعت ارائه می‌دهد. در گام نخست به تحلیل نیازهای طبیعی بشر می‌پردازد؛ در گام دوم، برای پاسخ به این نیازها، مولفه‌هایی چون امیال و استعدادهای درونی را با چهارچوبی تکوینی مشخص می‌کند تا زمینه را برای اخلاقی مبتنی بر فطرت و طبیعت انسان فراهم سازد. در گام سوم، برای این امیال و تمایلات، ساحتی معین می‌کند تا ارتباط آنها در مراتب مختلف هستی جهت‌مند و هماهنگ شود. در گام چهارم نیز از عاملی سخن می‌گوید که بر مسیر امیال نظارت دارد و آنها را در راستای غایتی مشخص هدایت می‌کند، به گونه‌ای که نظام اخلاقی انسان از درون طبیعت او سامان می‌یابد.
هدف اصلی این مقاله، تحلیل نظری و نظام‌مند این دیدگاه در اندیشه علامه است. اطلاعات این تحقیق از طریق مطالعه کتابخانه‌ای گردآوری شده و داده‌پردازی آن با روش تحلیلی و استنادی انجام گرفته است؛ به این معنا که پژوهشگران با مراجعه به آثار تفسیری، فلسفی و اخلاقی علامه طباطبایی، ضمن استنطاق و تحلیل مبانی نظری او، به تبیینی تازه از رابطه میان تکوین، فطرت و اخلاق دست یافته‌اند که می‌تواند افق تازه‌ای در فهم اخلاق طبیعی در سنت فلسفی اسلامی بگشاید.
جهت دسترسی به منبع کامل، لطفاً اینجا کلیک نمایید.