ساختار و ابعاد رقابت در ششمین انتخابات پارلمانی عراق
ششمین انتخابات پارلمانی عراق (۱۱ نوامبر)، با ۳۲۹ کرسی و حضور بیش از ۳۷ ائتلاف، ۳۸ حزب و ۸۰ نامزد مستقل، نشان‌دهنده پراکندگی شدید میدان رقابت است. با وجود این تعدد، متن به درستی اشاره می‌کند که رقابت اصلی همچنان در چارچوب فرقه‌ای و میان ائتلاف‌های سنتی سه جریان شیعه، سنی و کُرد باقی مانده است. حضور ائتلاف‌های نوظهور مانند «توسعه و سازندگی» متعلق به نخست‌وزیر محمد شیاع السودانی در میان شیعیان و رقابت جدی میان تقدم، سیاده و عزم در میان اهل سنت، ساختار سنتی قدرت را به چالش می‌کشد، هرچند که جریان صدر با تحریم اعلام‌شده، سایه‌ای غیرمستقیم بر نتایج می‌اندازد که می‌تواند به نفع ائتلاف السودانی تمام شود.
چالش‌های فرایندی: هزینه، صلاحیت نامزدها و خرید آرا
این دوره از انتخابات به عنوان پرهزینه‌ترین دوره پس از ۲۰۰۳ توصیف شده است، جایی که قیمت هر کرسی بیش از ۵ میلیارد دینار برآورد می‌شود. این هزینه هنگفت، در کنار رد صلاحیت ۸۳۷ نامزد، نشان‌دهنده سطح بالای سرمایه‌گذاری سیاسی است. مهم‌تر از آن، گزارش‌ها از داغ بودن بازار خرید و فروش آرا (با مبالغی بین ۲۵ تا ۱۵۰ هزار دینار) حاکی از بحران اعتماد عمومی و تضعیف مشروعیت صندوق رأی است. کاهش مشارکت مردمی در ادوار گذشته (رسیدن به ۴۱ درصد در ۲۰۲۱) تأکید می‌کند که نارضایتی عمومی از فساد و ضعف دولت، می‌تواند این دوره را نیز با کاهش مشارکت مواجه سازد.
بیشتر بدانید
حزب‌الله قاطعانه هرگونه مذاکره صلح با دشمن صهیونیستی را رد کرد| مع المراسلین
دکتر مهدی عزیزی: سخنان رهبر انقلاب بازتاب ثبات ایران در حمایت از مقاومت| قضیة ساخنة
اهمیت محوری انتخابات در تشکیل ساختار دولت و تقسیم قدرت سنتی
اهمیت حیاتی این انتخابات نه تنها در انتخاب نمایندگان، بلکه در توانایی آن‌ها برای تشکیل ساختار حاکمیتی پس از آن است. ترکیب مجلس آینده مستقیماً بر انتخاب رئیس‌جمهور (نیاز به ۲۱۰ رأی) و معرفی نخست‌وزیر تأثیر می‌گذارد. متن بر قانون نانوشته تقسیم پست‌های کلیدی تأکید دارد: نخست‌وزیری برای شیعیان، ریاست‌جمهوری برای کُردها و ریاست مجلس برای اهل سنت. چالش اصلی، تشکیل فراکسیون اکثریت ظرف ۱۵ روز پس از تأیید نتایج است؛ فرآیندی که در گذشته (مانند سال ۲۰۱۰) تا ۱۰ ماه به طول انجامیده و نشان‌دهنده پتانسیل بالای کشمکش‌های سیاسی پس از رأی‌گیری است.
تأثیر بازیگران خارجی و بُعد منطقه‌ای انتخابات
این دوره بیش از ادوار گذشته توجه بازیگران خارجی را به خود جلب کرده است، که این امر ناشی از شرایط پیچیده ژئوپلیتیک منطقه غرب آسیا است. کشورهایی مانند ایران، عربستان، ترکیه، رژیم صهیونیستی و به ویژه آمریکا، هر یک دارای منافع حیاتی در نتیجه انتخابات هستند. با توجه به تلاش‌های آمریکا برای کاستن از نفوذ محور مقاومت، این انتخابات به عرصه جدیدی برای سرمایه‌گذاری سیاسی و رقابت منطقه‌ای تبدیل شده است که ممکن است رقابت ملی را تحت‌الشعاع قرار دهد و مسیر دولت آینده را به سمت تأمین مالی و حمایت خارجی سوق دهد.
تقابل دو جریان اصلی و سرنوشت نخست‌وزیری السودانی
انتخابات پیش‌رو به عنوان نقطه‌عطفی در تقابل میان «جریان‌های ملی و حامی مقاومت» که بر حاکمیت و خروج نیروهای خارجی تأکید دارند، و «جریان‌های غرب‌گرا» که خواهان حفظ روابط با غرب هستند، دیده می‌شود. در خصوص آینده سیاسی السودانی، اگرچه او شانس اصلی برای تمدید دوره نخست‌وزیری خود است، اما پایان دوره نمایندگان گذشته و عدم اطمینان از حمایت قوی‌تر، سرنوشت او را نیز مانند سلف‌هایش در هاله‌ای از ابهام قرار می‌دهد. دوره پس از انتخابات، که مستلزم توافق بر سر سه پست کلیدی است، تعیین‌کننده‌ترین فاز برای ثبات یا تداوم چالش‌های سیاسی در عراق خواهد بود.