شوشتر یکی از کهنترین شهرهای ایران و استان خوزستان است که سابقه آن به دوران باستان بازمیگردد. این شهر بر روی دشت حاصلخیز کنار رود کارون و شاخههای آن شکل گرفته و از نظر موقعیت جغرافیایی همواره محلی استراتژیک برای سکونت، کشاورزی و تجارت بوده است. وجود رودخانهها و منابع آب کافی، شوشتر را به مرکزی مهم برای کشاورزی و دامپروری تبدیل کرده و توسعه اقتصادی منطقه را تسهیل کرده است.
تاریخچه شوشتر با دوران هخامنشیان و ساسانیان گره خورده و در طول قرنها، شهر با ساختار شهری منظم، پلها، آسیابها و سدهای تاریخی مانند سد شوشتر، به نمادی از مهندسی آب و هنر معماری ایرانی تبدیل شد. این سازهها نه تنها کارکرد اقتصادی داشتند، بلکه فرهنگی و اجتماعی مردم منطقه را نیز شکل میدادند و شوشتر را به شهری پیشرفته و پویا در آن دوران تبدیل کرده بودند.
شوشتر به دلیل معماری و باغهای تاریخی خود نیز شناخته شده است. باغ خان، با طراحی سنتی و فضای سبز گسترده، یکی از نمونههای برجسته باغهای ایرانی در این شهر است و سالها محل سکونت و تفریح خاندانهای محلی بوده است. همچنین پلها و آسیابهای تاریخی شوشتر، که بر اساس مهندسی آب ساخته شدهاند، هر ساله گردشگران داخلی و خارجی را جذب میکنند و نشاندهنده پیوند عمیق مردم با رودخانه و منابع طبیعی است.
از نظر مذهبی و علمی، شوشتر محل زندگی و فعالیت گروههای مختلف مذهبی بوده و مساجد و زیارتگاههای تاریخی آن بیانگر اهمیت دینی شهر در طول تاریخ هستند. یکی از شخصیتهای برجسته علمی و دینی این شهر، علامه محمدتقی شوشتری بود. ایشان در شوشتر متولد شد و سالها در این شهر به آموزش، پژوهش و هدایت مذهبی مردم پرداخت. علامه شوشتری در فقه، اصول، علوم عقلی و تفسیر قرآن صاحب نظر بود و شاگردان بسیاری تربیت کرد. حضور او در شوشتر، علاوه بر اهمیت علمی، نقش اجتماعی و دینی نیز داشت و پیوند میان دانش، اخلاق و زندگی روزمره مردم را تقویت کرد. آثار و رسالههای او هنوز مرجع مهمی برای پژوهشگران و طلاب دینی به شمار میآید.
شوشتر، با تاریخچه کهن، مهندسی پیشرفته در مدیریت آب، نقش استراتژیک در کشاورزی، جاهای دیدنی تاریخی و اهمیت دینی و علمی، نمونهای زنده از همزیستی انسان با طبیعت، علم و فرهنگ در خوزستان است. این شهر همچنان میراثی گرانبها از دانش، مهندسی، هنر و زندگی اجتماعی مردم منطقه به شمار میرود و توجه پژوهشگران و گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب میکند.