در سال ۲۰۲۵، اسرائیل با حمایت کابینه راست‌گرای خود طرح شهرک‌سازی موسوم به «E۱» را مجدداً احیا کرده است. این پروژه که چندین سال به دلیل فشارهای بین‌المللی متوقف شده بود، اکنون در سایه ضعف واکنش‌های کشورهای جهان و نهادهای بین‌المللی بار دیگر در دستور کار اسرائیل قرار گرفته است. اجرای این طرح نشان دهنده عزم جدی تل‌آویو برای گسترش شهرک‌سازی‌ها و تثبیت کنترل بر مناطق استراتژیک شرق قدس است.
بیشتر بدانید:
پاسخ ایران به اقدام غیرقانونی اروپا در بازگشت تحریم‌ها| قضیة ساخنة
مقاومت لبنان، مانع اصلی تحقق طرح اسرائیل بزرگ در منطقه| مع المراسلین
برنامه E۱ به گونه‌ای طراحی شده است که سه مجموعه اصلی شهرک‌سازی معالیه ادومیم در شرق، جفعات زئیف در شمال و جوش عتصیون در جنوب را به قدس متصل کند. تحقق این اتصال باعث قطع ارتباط جغرافیایی بین دو شهر فلسطینی رام‌الله در شمال و بیت‌لحم در جنوب می‌شود که پیامدهای جدی در موثر بودن وحدت جغرافیایی و سیاسی فلسطینی‌ها خواهد داشت. این رویه محدود کردن و تضعیف پیوندهای بین مناطقی که به عنوان پایتخت‌های فلسطینی مطرح هستند، تلاش اسرائیل برای به دست آوردن کنترل کامل بر منطقه را نمایان می‌کند.
تجربه تاریخی نشان داده است که طرح E۱ پیش‌تر در چند دوره مختلف به دلیل فشارهای جامعه جهانی، همچون پس از مذاکرات اسلو در سال ۱۹۹۲، متوقف شده است. مذاکرات اسلو که یک توافق‌نامه تاریخی بین اسرائیل و سازمان آزادی‌بخش فلسطین به شمار می‌رود، احیای این پروژه را مانعی برای حصول صلح می‌دانست. اکنون با توجه به بازگشت این طرح، نگرانی‌ها درباره تأثیر منفی آن بر روند صلح و ثبات منطقه مجدداً افزایش یافته است.
مسئولان اسرائیلی پیش‌تر اعلام کرده‌اند که احیای طرح E۱ پاسخی عملیاتی به تلاش کشورهای اروپایی و غیراروپایی برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل است. کشورهایی مانند انگلیس، فرانسه و استرالیا از جمله حامیان این اقدام بوده‌اند. بنابراین، این پروژه نه تنها یک اقدام توسعه‌ای شهری است بلکه به مثابه ابزاری سیاسی در مقابله با پیشرفت‌های دیپلماتیک فلسطینی‌ها قلمداد می‌شود که پیامدهای آن می‌تواند منطقه را بیش از پیش متشنج سازد.