ولادتی از جنس نور

در دهم رجب سال ۱۹۵ هجری، در مدینه‌ی طیبه، خانه امام رضا علیه‌السلام میزبان ولادت کودکی شد که آسمان علم و بخشش را به نام خود رقم زد. کودکی که از همان آغاز، سیمای نبوت را در خود داشت و عطر امامت را در جان می‌پراکند. نامش را محمد نهادند، و این نام، در کنار لقب‌هایش چون «جواد» و «تقی»، ترجمان مهربانی و پارسایی گشت.

مادر بزرگوارش، بانویی مؤمن و فاضله از سرزمین نوبه به نام سبیکه یا «خیزران» بود؛ زنی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله سال‌ها پیش درباره او فرموده بود: «از او نسلی پدید می‌آید که بهترین مردم زمان خود خواهد بود.»

کودک هشت‌ساله و بار امامت

با شهادت پدر، امام رضا علیه‌السلام، در سال ۲۰۳ هجری، محمد تنها هشت‌ساله بود. همین مسأله موجی از تردید و حیرت در میان مردم و حتی برخی شیعیان به راه انداخت. چگونه ممکن است کودکی خردسال، بر جایگاه امامت تکیه زند؟ اما خداوند بار دیگر ثابت کرد که «ما شاء الله» در برابر «تخمین‌های بشر» پیروز است.

امام جواد علیه‌السلام با همان سن اندک، بر بلندای علم ایستاد و در مناظره‌های نفس‌گیر در برابر بزرگان فقه و کلام، چون یحیی بن اکثم، شکوه دانایی اهل‌بیت را به نمایش گذاشت. او نه تنها پاسخ‌گوی پرسش‌های پیچیده بود، بلکه چنان حکیمانه می‌سخن گفت که خصم را نیز به تحسین وا می‌داشت.

زندگی در حصار سیاست

خلیفه عباسی، مأمون، که با امام رضا علیه‌السلام نیز سیاستی دوگانه داشت، پس از شهادت آن امام، دخترش ام‌الفضل را به همسری امام جواد درآورد؛ نه از سر علاقه، که برای مهار امامت و نفوذ آن در دل‌ها. اما خورشید را نمی‌توان در حجاب نگاه داشت؛ امام جواد حتی در کاخ‌ها نیز روشنگر دل‌ها بود و با کردار و رفتار الهی‌اش، خواب را از چشم ستمکاران ربوده بود.

پس از مرگ مأمون، خلیفه جدید، معتصم عباسی، که تحمل وجود امام را نداشت، او را به بغداد فراخواند. و آن‌گاه، توطئه‌ها آغاز شد؛ زهری مرگبار در جام مظلومیت ریخته شد.

بیشتر بدانید

اعزام ۱۴ هزار زائر از فرودگاه امام (ره) در حج امسال

 شهادتی غریبانه

در اواخر ذی‌قعده سال ۲۲۰ هجری، این امام بزرگوار در غربت و مظلومیت، به شهادت رسید؛ در حالی‌که تنها ۲۵ بهار از عمر پرثمرش گذشته بود. بنا بر روایات مشهور، ام‌الفضل، همسرش، به تحریک معتصم، او را مسموم کرد.
بدن مطهرش در جوار مرقد پدر بزرگوارش، امام موسی کاظم علیه‌السلام، در کاظمین به خاک سپرده شد؛ و آن مکان، تا همیشه، مأمن دل‌های عاشق و خسته از ظلم باقی ماند.

باقیات صالحات

هرچند غروب زندگی امام جواد زود فرا رسید، اما نور او همچنان در آسمان معرفت می‌تابد. فرزند پاکش، امام علی النقی علیه‌السلام، چراغ این راه را در دست گرفت، و سیره و سنت پدر را ادامه داد.

امام جواد علیه‌السلام، ترجمان رحمت و روشنی در روزگاری تار بود؛ او به ما آموخت که سن، معیار درک حقیقت نیست و مظلومیت، پایانی بر رسالت نمی‌گذارد.

و امروز...

امروز، صدای مظلومیت امام جواد از حرمش در کاظمین شنیده می‌شود. صدایی که ما را می‌خواند به شناخت، به وفاداری، و به ایستادگی در برابر ظلم.

در زیارتش چنین آمده است:

السلام علیک یا باب المراد، یا من فتح الله به أبواب الخير...

سلام بر تو ای دروازه‌ی حاجات، ای آن‌که خداوند درهای خیر را با تو گشود...