مسجد بی گنبد نصیرالملک، آمیزه ای شگفت‌انگیز از نور و هنر

چهار شنبه 5 دی 1403 - 16:0:0
مسجد بی گنبد نصیرالملک، آمیزه ای شگفت‌انگیز از نور و هنر

یکی از این جواهرهای بی‌بدیل شیراز، مسجد نصیرالملک است؛ مکانی که انگار نور و شیشه در آن بازی عاشقانه‌ای به راه انداخته‌اند. بیشتر ما این مسجد را با شیشه‌های رنگارنگ و رقص نوری که در دلش جریان دارد می‌شناسیم، اما شاید جالب باشد بدانید این شیشه‌های رنگی از ابتدا بخشی از مسجد نبودند.

به گزارش پایگاه شبکه الکوثر،  در دل شهری که هوایش بوی تاریخ می‌دهد و زمینش گنجینه‌ای از هنر و فرهنگ است، جایی هست که نور و هنر در آغوش هم آرام گرفته‌اند؛ «مسجد نصیرالملک»، بنایی که هر گوشه‌اش روایتی است از زیبایی و خلاقیت. این مسجد، پدیده‌ای است که حس حیرت و شگفتی را در هر بیننده‌ای برمی‌انگیزد.

بیشتــر بدانیــد:

چهارم دی ماه، روز بزرگداشت رودکی پدر شعر و ادب پارسی

شب «یلدا» در آداب و رسوم کشورهای جهان

نصیرالملک، اثری جاودانه است که هر بازدیدکننده‌ای را به تأملی عمیق در مفهوم زیبایی و معنویت وامی‌دارد. شاید شما هم مانند بسیاری، این مسجد را با شیشه‌های رنگینش بشناسید، اما کمتر کسی می‌داند که این شیشه‌های رنگارنگ از ابتدا بخشی از این بنا نبوده‌اند. این مسجد در ابتدا با نمایی ساده‌تر ساخته شد و بعدها با نصب این شیشه‌های جادویی، جان تازه‌ای گرفت.

اما داستان نصیرالملک تنها به شیشه‌هایش ختم نمی‌شود. برخلاف بسیاری از مساجد ایرانی، این بنا گنبد ندارد؛ ویژگی‌ای که شاید در نگاه اول عجیب به نظر برسد، اما همین تفاوت، راز دیگری از این اثر تاریخی را آشکار می‌کند؛ این مسجد بنایی خصوصی بوده که بیشتر برای استفاده شخصی ساخته شده است.

و از همه این‌ها که بگذریم، آنچه نصیرالملک را به یادماندنی‌تر می‌کند، شبستان تابستانه‌اش است؛ فضایی که دوازده ستون زیبا و شکوهمند آن، یادآور دوازده امام معصوم و شیشه‌های هفت‌درگاهی‌اش، رقص نور و رنگ را به اوج می‌رسانند. اینجا مکانی است که حتی سنگ‌تراشی‌هایش نیز الهامی از هنر مسجد وکیل شیراز دارند و تماشای آن‌ها حس و حال سفری معنوی به گذشته‌ای باشکوه را تداعی می‌کند.

نصیرالملک، یا همان «مسجد صورتی»، مکانی است که با هر پرتو نور، با هر کاشی صورتی و با هر ستون بلندش داستانی از هنر، تاریخ و ایمان روایت می‌کند. اگر روزی گذرتان به شیراز افتاد، از این جواهر ناب ایرانی غافل نشوید. شاید نگاهتان به جهان و زیبایی پس از دیدن آن تغییر کند.

راز شیشه‌های رنگین‌کمانی

وقتی ساخت مسجد نصیرالملک در سال ۱۲۹۳ هجری قمری به پایان رسید، خبری از این شیشه‌های رنگی نبود. چند سال بعد بود که این شیشه‌ها طراحی و اجرا شدند و تصویری ماندگار از این بنای تاریخی به جا گذاشتند.

امروز، این شیشه‌ها را می‌توان امضای نصیرالملک دانست؛ امضایی که در صبحگاهی آفتابی، ترکیبی از نور و رنگ را بر زمین و دیوارها نقاشی می‌کند.

مسجدی بدون گنبد، اما خاص و تماشایی

شاید عجیب باشد، اما نصیرالملک برخلاف بسیاری از مساجد ایرانی گنبد ندارد. این ویژگی شاید گواهی باشد بر این‌که این بنای مذهبی بیشتر کاربردی خصوصی داشته تا عمومی. اما نبود گنبد چیزی از شکوه و زیبایی آن کم نکرده است.

مسجد صورتی، نگینی در دل شیراز

یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این مسجد، کاشی‌هایش است که رنگ صورتی در آن‌ها بیشتر از هر رنگ دیگری به چشم می‌آید. این رنگ خاص، نصیرالملک را به «مسجد صورتی» معروف کرده و جلوه‌ای منحصربه‌فرد به آن بخشیده است.

شگفتی در شبستان تابستانه

و اما بخش شگفت‌انگیز مسجد، شبستان غربی یا همان شبستان تابستانه است. اگر تا به حال در زندگی چیزی دیده‌اید که هوش از سرتان برده باشد، تماشای این شبستان تجربه‌ای مشابه خواهد بود.

اینجا، دوازده ستون در دو ردیف شش‌تایی ایستاده‌اند؛ یادبودی از دوازده امام معصوم در باور شیعیان. ستون‌ها، سنگ‌تراشی‌های باشکوه و هفت درگاه شیشه‌ای که نور را به رقص درمی‌آورند، همه و همه در کنار هم شاهکاری بی‌نظیر آفریده‌اند.

الهام از مسجد وکیل

شبستان تابستانه نصیرالملک، با سنگ‌تراشی‌هایی که از مسجد وکیل شیراز الهام گرفته شده، پیوندی دیگر با میراث هنری این شهر دارد.

اگر گذرتان به شیراز افتاد...

شیراز، شهری که به هر گوشه‌اش نگاه کنید، نشانی از هنر و تاریخ دارد. اگر گذرتان به این شهر افتاد، بازدید از مسجد نصیرالملک را در اولویت بگذارید. البته یادتان نرود سری هم به مسجد وکیل بزنید؛ شاید بتوانید شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو شاهکار را از نزدیک ببینید.

نور، رنگ و آرامشی که در نصیرالملک جاری است، هدیه‌ای است از دل تاریخ به امروز. هدیه‌ای که تا زمانی که بشر زیبایی را دوست دارد، همچنان ارزشمند خواهد ماند.


ویژه‌های الکوثر را اینجا دنبال کنید.

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید.


چهار شنبه 5 دی 1403 - 9:5:50