تهران- الکوثر: راضیه رنجبر خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در یادداشتی می نویسد : یازدهم اردیبهشت بود که وزیر خارجه آمریکا با انتشار یک توئیت از مبادله طلای زرد و سیاه بین ایران و ونزوئلا خبر داد. ۹ تن طلا که به گفته پمپئو از مقصد ونزوئلا بارگیری و با پرواز ماهان ایر راهی ایران شده بود.
معامله‌ای که به نوشته بلومبرگ، ارزش آن حدود پانصد میلیون دلار و ما به ازای آن نیز ارائه خدمات بازسازی پالایشگاهی و نفتی از سوی ایران پیش بینی شده بود، تهاتری پایاپای که باعث دسترسی ایران به منابع مالی تازه و دسترسی ونزوئلا به محصولات پتروشیمی در شرایط سخت تحریمی خواهد شد. تحریم‌هایی که با روی کار آمدن ترامپ و خروج از برجام و در پیش گرفتن سیاست فشار حداکثری، هم اقتصاد و هم موجودیت نظام حاکم در ایران را نشانه گرفت و هم با هدف تسهیل سقوط دولت مادورو و حمایت از خوان گوایدو رهبر مخالفان در ونزوئلا، علیه سیستم نفتی و مبادلات ارزی این کشور اعمال شد.
تحریم‌هایی که به علت نبود شرایط نگهداری و سرمایه گذاری لازم در سیستم پالایشگاهی ونزوئلا، هم این کشور را با کمبود بنزین و گازوئیل روبرو کرده و هم با محدودیت صادرات نفت، ذخایر ارزی بزرگترین کشور دارای منابع نفتی را با کاهش چشمگیری همراه کرده است، در حال حاضر بیشترین حجم ذخایر ونزوئلا به صورت طلا نگهداری می‌شود و ذخیره هفتاد تنی طلای این کشور، منبعی مهم برای تجارت و تامین مایحتاج مردم این کشور محسوب می‌شود.
حالا حرکت همزمان پنج نفتکش و حمل نزدیک به شصت میلیون گالن بنزین با پرچم ایران به سمت ونزولا، یعنی مبادله بین دو کشور تحریمی از سوی آمریکا، که همزمان مورد تحریم شدید نفتی، تجاری و بانکی قرار گرفته‌اند، حرکتی که ابتدا آمریکا را وادار به واکنش کرد.
رویترز به نقل از یک مقام ارشد دولت دونالد ترامپ، از تلاش آمریکا برای اقدام جدید علیه ایران خبر می‌دهد.
کمی بعد صحنه این رویارویی، خبر‌ها را به سمت دریای کارائیب سوق می‌دهد، آمریکا ۴ ناو جنگی نیروی دریایی به همراه هواپیمای پی ۸ پوسایدون را به دریای کارائیب اعزام می‌کند، تلاش برای تقابلی تازه که نقض تمام معاهدات بین المللی است و به سرعت با واکنش ایران و ونزوئلا روبرو می‌شود.
در ایران سفیر سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا احضار و آقای ظریف هم با ارسال نامه‌ای به «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد، تهدیدات غیرقانونی و تحریک آمیز آمریکا را نوعی دزدی دریایی و خطری بزرگ برای صلح و امنیت بین‌المللی عنوان و تاکید می‌کند هر گونه تحرکات آمریکا در ایجاد مزاحمت برای تانکر‌های حامل سوخت ایران به مقصد ونزوئلا بی پاسخ نخواهد ماند، موضوعی که کمی بعد از سوی رئیس جمهور آقای روحانی نیز با ادبیاتی هشدار آمیز تکرار می‌شود که اگر نفتکش‌های ما در هر کجا از جهان از سوی آمریکایی‌ها دچار مشکل شوند، متقابلا برای آن‌ها مشکل بوجود خواهد آمد.
اما این واکنش‌ها محدود به ایران نمی‌ماند علاوه بر قدردانی وزیر دفاع ونزوئلا از دولت و ملت ایران و پیام قدردانی رئیس جمهور این کشور و ابراز کلماتی به زبان فارسی، وزیر دفاع این کشور خبر از اسکورت نیروی دریایی و هوایی ونزوئلا به محض ورود پنج تانکر ایرانی به منطقه ویژه اقتصادی ونزوئلا خبر می‌دهد. همچنین ارتش یک رزمایشی موشکی در جزیره لا اورچیلا در دریای کارائیب برگزار می‌کند.
ساموئل مونکادا، نماینده ونزوئلا در سازمان ملل نیز در هشدار به شورای امنیت در خصوص توسل آمریکا به اقدام نظامی علیه نفتکش‌های ایرانی که حامل سوخت برای ونزوئلا هستند این اقدام آمریکا را اقدامی جنگی توصیف می‌کند.
حالا به رغم همه این تهدید‌ها و درهیاهوی رسانه ای، خبر‌ها از رسیدن اولین نفتکش ایرانی با اسکورت رسمی نیروی دریایی و هوایی ونزوئلا به سواحل این کشور حکایت دارد و چهار نفت کش دیگر نیز در راهند، اما این موفقیت در تبادل تجاری بین دو کشوری که تحت سخت‌ترین تحریم‌های آمریکا قرار دارند چه آثار و نتایجی برای آمریکا و در نتیجه شکنندگی تهدید‌های این کشور خواهد داشت؟
سئوالی که برای پاسخ به آن باید به یک سال قبل بازگشت، زمانی که نیرو‌های انگلیسی بنا به خواسته آمریکا نفتکش گریس یک، حامل نفت ایران را در تنگه جبل الطارق به بهانه حرکت به سمت سوریه، توقیف و عملا با انجام یک دزدی دریایی تلاش کردند مسیر را منحرف کنند، اما پس از یک رویارویی حقوقی و در نهایت توقیف نفتکش استینا امپرو متعلق به انگلیس به علت رعایت نکردن قوانین کشتی رانی در تنگه هرمز، ایران پاسخی قاطع به این دزدی می‌دهد و نفت کش ایرانی آزاد می‌شود، وقایعی که با تلاش‌هایی ناموفق از جمله ایجاد یک ائتلاف بین المللی برای نظارت بر رفت و آمد دریایی در خلیج فارس و همچنین اعزام ناو هواپیمابر آمریکا به منطقه و اقداماتی از جمله انفجار چند کشتی در بنادر کشور‌های عربی و حادثه برای یک نفت کش ایرانی، تا مدت‌ها آتش خشم را در منطقه بالا نگه داشت، اما قاطعیت ایران در پاسخ به این رفتارها، در نهایت طرف‌های غربی را با هرگونه عواقب احتمالی این چنینی آگاه کرده است، عواقبی که در نزدیک‌ترین آن‌ها باید به پاسخ کوبنده ایران و حمله موشکی به عین الاسد در واکنش به ترور سردار سلیمانی اشاره کرد، انتقامی سخت که ابتدا از نظر ترامپ هیچ تلفاتی نداشت، اما کم کم به بیش از یکصد سرباز با ضربه مغزی خفیف و در نهایت با انتشار سندی از گزارش پنتاگون تعداد تلفات به ۱۳۹ کشته و ۱۴۶ مجروح رسید که از سردرد چند سرباز بسیار فراتر رفته است.
پاسخ‌هایی که ایران طی دوسال خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تلاش برای اعمال قلدری در منطقه داشته است از برداشتن ۵ گام مهم هسته‌ای در کاهش تعهدات و افزایش حجم ذخایر اورانیوم غنی شده و راه اندازی مجدد سایت فردو، تا پاسخ‌هایی قاطع به هرگونه تحرکات آمریکا و متحدانش در منطقه، چه در عراق و سوریه و چه در تنگه راهبردی هرمز، این باور را تقویت کرده که مقاومت، رمز ایستادگی در مقابل رفتار‌های قلدرمآبانه و تحریم‌های آمریکاست و اینبار هرگونه تهدید علیه نفتکش‌های ایرانی، تهدیدی جدی برای تمام کشتی‌های تجاری و نظامی در خلیج فارس خواهد بود
ضمن اینکه بر اساس حقوق بین الملل، تنها قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل می‌تواند مانعی جدی برای تبادل تجاری بین دو کشور شود و هرگونه مزاحمت آمریکا برای نفتکش‌های ایرانی اقدامی بر خلاف حقوق بین الملل خواهد بود موضوعی که وزارت خارجه روسیه نیز بر آن تاکید و سخنگوی وزارت خارجه این کشور خطاب به همتایان آمریکایی این سئوال را مطرح می‌کند که چگونه چنین اقداماتی، از جمله با توجه به تعهدات بین المللی ایالات متحده در این زمینه، می‌تواند بر امنیت حمل و نقل دریایی در منطقه تأثیر مثبت بگذارد؟
حالا رسیدن اولین نفتکش ایرانی به سواحل ونزوئلا به رغم روشن بودن سامانه شناسایی خودکار دریایی و برافراشته بودن پرچم مقدس ایران، به خوبی بیانگر تبلور قدرت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران و حاوی پیام مهم سیاسی در به چالش کشیدن تحریم‌های آمریکا است پیامی که می‌گوید هرگونه حرکت اشتباه از سوی دزدان دریایی، با پاسخی سخت این بار هم از سوی ایران و هم ونزوئلا همراه خواهد بود و دامنه تنش نیز دیگر محدود به خلیج فارس و خاورمیانه نخواهد ماند، موضوعی که قطعا محکی مهم برای خطرپذیری رئیس جمهور آمریکا در آخرین ماه‌های منتهی به انتخابات خواهد بود و تاثیری مهم در سرنوشت سیاسی او خواهد داشت. سرنوشتی که از هم اکنون نیز با توجه به آمار بالای تلفات ناشی از کرونا، بارقه چندانی از امید برای او باقی نگذاشته است.