به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، این ماه، نزد مسلمانان احترام و جایگاه ویژه‌ای دارد. از مهم‌ترین عبادت‌های این ماه، تلاوت قرآن، اِحیای شبهای قدر (شب زنده‌داری)، دعا و استغفار، افطاری‌دادن و کمک به نیازمندان است.

وجه تسمیه رمضان

کلمه «رَمَضان»، مصدر از ماده «ر‌م‌ض» به معنای شدت گرما، ریگ سوزان و سوختن پا از گرمای زمین به کار رفته است. برخی لغت‌شناسان برآن‌اند که علت نامگذاری آن ماه خاص به رمضان، شدت گرمای فصلی است که ماه در آن قرار داشته است و این نامگذاری ارتباطی با تکلیف روزه ندارد زیرا تکلیف روزه پس از اسلام بر عهده مسلمانان گذاشته شد و رمضان پیش از اسلام نیز نام این ماه بوده است.

طبق روایتی از پیامبر(ص) که در منابع غیر حدیثی آمده است، رمضان، یکی از اسماء الهی است و برای اشاره به ماه رمضان، باید از عبارت ماه رمضان استفاده شود.

ماه رمضان در قرآن

واژه رمضان یک بار در قرآن ذکر شده و تنها ماهی است که نام آن در قرآن آمده است. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِّلنَّاسِ وَبَینَاتٍ مِّنَ الْهُدَیٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْیصُمْهُ ۖ... (ترجمه: ماه رمضان [همان ماه‌] است كه در آن، قرآن فرو فرستاده شده است، [كتابی] كه مردم را راهبر، و [متضمّن‌] دلایل آشكار هدایت، و [میزان‌] تشخیص حق از باطل است. پس هر كس از شما این ماه را درک كند باید آن را روزه بدارد، و كسی كه بیمار یا در سفر است [باید به شماره آن] تعدادی از روزهای دیگر [را روزه بدارد]...)[ بقره–۱۸۵]

ماه رمضان در روایات

پیامبر اکرم(ص) در خطبه شعبانیه فضایلی را برای این ماه بر شمردند از جمله این که مردم در آن ماه به مهمانی خدا دعوت شده‌اند. شب قدر در این ماه و بهتر از هزار ماه است. احیا و نمازگزاردن در یک شب از شب‌های آن برابر با نماز هفتاد شب در ماه‌های دیگر است. ماه صبر است و پاداش صبر بهشت خداست. ماه همدردی است. ماهی است که روزی بندگان مؤمن افزون می‌شود. پاداش آنکه در این ماه مؤمنی را افطار دهد، برابر با آزاد کردن بنده است. هم چنین ایشان، این ماه را ماهی می دانند که اگر ارزش آن شناخته شود انسان آرزو می‌کند تمام سال رمضان باشد؛ طبق سخن پیامبر(ص)، ماه رمضان،ماه بسته‌شدن درهای جهنم، ماه گشوده‌شدن درهای بهشت و ماه به زنجیر کشیده شدن شیاطین است.

علاوه بر سخنان پیامبر(ص)، در روایات متعددی از معصومین(ع)، فضایل بسیاری برای این ماه نقل شده است. برخی از این اوصاف عبارت‌اند از:

ماه مغفرتی که اگر بنده‌ای در آن بخشیده نشود امیدی به آمرزش او در سایر ماه‌ها نیست

ماه نزول کتاب‌های آسمانی

ماه خدا

ماه رحمت و بخشایش الهی

ماه سوختن گناهان

ماه گشوده شدن درهای آسمان

ماه مضاعف شدن پاداش‌ها

بهار قرآن

بر اساس حدیثی از امام صادق(ع)، خوش اخلاقی در این ماه باعث ثبات قدم شخص روی پل صراط خواهد شد.

ماه نزول کتاب‌های آسمانی

بر اساس برخی روایات، قرآن کریم، انجیل، تورات، صُحُف و زبور در این ماه نازل شده‌اند.

تعیین آغاز و پایان ماه رمضان

اول ماه رمضان و اول ماه شوال هم‌چون دیگری اول ماه قمری از یکی از راه‌های زیر ثابت می‌شود:

خود شخص هلال اول ماه را ببیند.

اطمینان پیدا کردن از گفته دیگران یا سایر منابع عقل‌پسند.

شهادت دو مرد عادل که گفته آنها با اصول ستاره‌شناسی در تعارض نباشد.

سی روز از اول ماه قبل گذشته باشد.

حُکم حاکم شرع (نظر برخی مراجع تقلید)

برخی راه‌های غیر مشهور هم عبارتند از: ضخامت هلال ماه، دیدن هلال قبل از ظهر و اینکه ماه در شب سیزدهم به شکل کامل دیده شود.

اعمال ماه رمضان

ماه رمضان مهمترین ماه عبادت مسلمانان است و در روایات، اعمال و عبادت‌های مختلفی برای این ماه نقل شده است. برخی از این اعمال مشترک‌اند و برای تمام روزهای ماه رمضان توصیه شده‌اند و برخی نیز اختصاص به روزهایی خاص دارند. تلاوت قرآن، شب‌زنده‌داری، نماز‌خواندن در شب‌های این ماه، صدقه‌دادن، اعتکاف در ده روز آخر و ... از اعمال این ماه شمرده شده است.

رویدادهای مهم ماه رمضان

اعلام ولایتعهدی امام رضا (ع) (۷ رمضان ۲۵۱ق)

درگذشت حضرت خدیجه (۱۰ رمضان ۱۰بعثت)

ولادت امام حسن مجتبی(ع) (۱۵ رمضان ۳ق)

غزوه بدر (۱۷ رمضان ۲ق)

شب قدر و نزول قرآن (شب ۱۹ رمضان یا ۲۱ رمضان یا ۲۳ رمضان)

فتح مکه (۲۰ رمضان ۸ق)

شهادت امام علی(ع) (۲۱ رمضان ۴۰ق)

در روایتی نزول کتاب‌های آسمانی صحف و تورات و انجیل و نیز قرآن در ماه رمضان دانسته شده است.

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید