خروج آمریکا از سوریه و چالش های منطقه به روایت فایننشال تایمز

پنج شنبه 27 دی 1397 - 21:8:17
خروج آمریکا از سوریه و چالش های منطقه به روایت فایننشال تایمز

آمریکا از سوریه می رود اما دو چالش بزرگ میان ترکیه با کردها و اسرائیل با جمهوری اسلامی ایران در این میدان نبرد لاینحل باقی می ماند.

تهران- الکوثر:  'دیوید گاردنر' ستون نویس فایننشال تایمز در این گزارش نوشت: ' دونالد ترامپ' تهدید کرده است که اگر با خروج آمریکا از سوریه؛ ترکیه به مبارزان کرد حمله کند؛ اقتصاد ترکیه را ویران خواهد کرد. 
همزمان با این هشدار رئیس جمهور آمریکا، 'مایک پمپئو' وزیر خارجه اش ، راهی خاورمیانه شد تا به متحدان واشنگتن بگوید که با آنها کار خواهد کرد تا به کمک هم ' همه پوتین پوشان ایران را از خاک سوریه بیرون کنند'. 
ترامپ می گوید که ماموریت انجام شد. کار 'داعش' به پایان رسید و خلافت خودخوانده اش در مرزهای سوریه و عراق از بین رفته است. 
آیا می توان با تجزیه تحلیل این دو تن ( ترامپ و پمپئو ) که یکی رجزخوانی و دیگری جهالت عمدی بشمار می آید، به یک ارزیابی کلی و معناداری رسید ؟ 
با قاطعیت می توان گفت که دولت ترامپ دارد مشتعل ترین منطقه جهان را مستعد انفجار می کند. 
آمریکا در قرن حاضر؛ پیش از این هم مرتکب اشتباهات مصیبت باری شده است. تهاجم نظامی دولت ' جورج بوش' به عراق در سال 2003 و عدم پاسخگویی دولت 'باراک اوباما' به حمله شیمیایی سوریه در سال 2013 که اوباما آن را 'خط قرمز' خواند از نمونه این خطاهاست. 
حالا این بار نوبت ترامپ است که یک وضعیت بشدت کریه را به موضوعی خطرناکتر از همیشه تبدیل کند. او پیش از این هم با پاره کردن توافق هسته ای ایران؛ یک مصیبت بزرگ به بار آورده است. 
این توافق،حاصل مذاکراتی طولانی و توانفرسا بود و به سهم خود یک پیروزی دیپلماتیک بشمار می آمد که آلترناتیو آن؛ جنگ بود و گسترش سلاحهای کشتار جمعی. 
اما ترامپ آمد و توافق را باطل کرد. جهاد سنی مذهب به رهبری سعودی را علیه ایران شیعه مذهب تشویق کرد. جنگ های نیابتی مذهبی را که زخم عمیقش همیشه بر پیکر منطقه باقیست و مبداء آن تهاجم نظامی به عراق بود را بسط داد. 
تهاجم نظامی به عراق؛ به نوبه خود مبداء پیدایش یک سری تحولات بس مهم در منطقه شد؛ که مهمترین آن، افتادن عراق که تجربه زندگی کردن زیر ستم یک حکومت استبدادی سنی مذهب را داشت؛ در مدار تهران بود. 
یکی از اشتباهات خطرناک ترامپ؛ حمایت علنی اش از اهداف اسرائیل در مناقشه با فلسطینیان به خصوص در مورد مسئله 'بیت المقدس' بود که شهری است مقدس نزد پیروان همه ادیان اعم از اسلام؛ مسیحیت و یهودیت. 
ظاهرا تیم ترامپ از درک این واقعیت عاجز بود که این حمایت چه مانع محکمی بر سر راه نزدیکی اعراب با اسرائیل می تراشد. 
شاید فقط متحدان ترامپ نظیر ' محمد بن سلمان' ولیعهد عربستان؛ این طور فکر نمی کنند. بن سلمان خودش در ماجرای ترور وحشیانه ' جمال خاشقچی' بی آبرو شده است. 
حق با اینها نیست
آمریکا می رود و یک خلاء بزرگ ایجاد می کند. روسیه؛ ترکیه و ایران دلتنگ امپراطوری های باستان و گذشته خود هستند و در رویای احیاء آن، پرشور ترین مشتاقان پرکردن این خلاء بشمار می آیند. 
این فرض که آمریکا و یا حتی روسیه و ترکیه چنانچه تشخیص بدهند به نفعشان است می توانند سوریه را از وجود نیروهای ایران پاک کنند؛ نظریه ای است خنده آور. 
منطقه در حال حاضر سه گرفتاری بزرگ دارد که اگر آمریکا میدان را خالی کند؛ مشکلات ببشتر خواهد شد که به ترتیب زیر است : 
اول آنکه؛ تهاجم نظامی آمریکا به عراق و همچنین پشتیبانی او از ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس در اجیر کردن شورشیان، تمام آن ظرفیتی را که آمریکا برای کاربرد قدرت نظامی اش در شکل دهی رویدادهای منطقه داشت، از بین برد. 
این اقدام آمریکا؛ زمینه را برای پرورش جهادگری سنی مذهب در منطقه نیز مهیا کرد. 
دوم اینکه؛ جنگ سوریه به زعم برخی پایتخت ها رو به اتمام است اما برخی چالش های تلخ آن کماکان باقیست و رو به خارج شدن از کنترل است. 
ترکیه در مرزهایش با دو کشور سوریه و عراق در سال 2014 شاهد خیزش داعش بود و همیشه تمام هم و غمش فقط این بوده است که جلوی رشد و نمو احساسات تجزیه طلبانه کردها به عنوان یک موجودیت مستقل را بگیرد. برخورد تند ترکیه با کردها، فی نفسه شورشگری کرد در مرزهای جنوب شرق ترکیه را تشجیع کرد. 
ترکیه دو بار به درون مرزهای شمالغربی سوریه نفوذ کرد تا کردها را در آنجا هدف قرار بدهد. آنکارا اینک در نظر دارد با خروج آمریکا؛ شبه نظامیان کرد را در شمالشرق سوریه نشانه برود. 
ائتلافی به رهبری کردها که موثرترین نیروی همکار آمریکا در جنگ با داعش است، کنترل بیش از یک چهارم خاک سوریه را در شمال و شرق در اختیار دارد. 
کردها که اینک آمریکا می خواهد ترکشان کند و برود؛ در فکر آنند که به دامن رژیم اسد پناه ببرند. 
اسرائیل نیز در حاشیه حضور دارد و همچنان به جنگ هوایی اش ادامه می دهد و تا به حال بیش از 200 بار به اهداف ایران و حزب الله در سوریه حمله کرده است. 
تل اویو ادعا می کند که تنها نیروی پرتوان است که می تواند جمهوری اسلامی را از سوریه خارج کند. و مدتها است که تهدید می کند جنگ را به داخل خاک لبنان خواهد کشاند. 
عقب نشینی آمریکا، شجاعت بیشتری به اسرائیل برای اجرای منویاتش خواهد داد. 
سوم آنکه؛ داعش اگرچه تقریبا همه مناطق تحت تصرفش را از دست داده، اما همچنان یک تهدید نیرومند است. 
صریح ترین ارزیابی ها از اوضاع و احوال کنونی داعش این است که این گروه تروریستی امروز تعداد سربازانی که در خدمت دارد بین 10 تا 20 برابر بیشتر از شمار نیروهایی است که 10 سال پیش در عراق سر به شورش برآورده بودند و آمریکا با طرح 'افزایش نیرو' و قبائل سنی مذهب، به جنگ همه آنها رفته بود. 
با منهدم شدن همه سنگرهای داعش، دولت اسد ، اینک با قدرت تمام در مقام انتقامجویی بر خواهد آمد و تمام نیروهای مخالف را قلع و قمع خواهد کرد. 
از این گذشته؛ رژیم سوریه نیز در مقام کینه توزی؛ ظاهرا در نظر دارد به هیچ پناهجوی عرب سنی مذهب اجازه بازگشت به خاک میهن را ندهد. 
تمام این رویدادها؛ مزرعه حاصلخیزی می سازد که برای رشد و پرورش جهادگری رادیکال؛ بسیار مناسب است. 
ترکیه که در سوریه دغدغه ای ندارد جز چالش با کردها، ظاهرا کنترل مرزهایش با مرزهای شمالشرق سوریه را به 'هیئت تحریر الشام' باخته است. این گروه از گروه های وابسته به 'القاعده ' است که مبارزان تحت حمایت آنکارا را از 'ادلب' خارج ساخته است. 
ترکیه و روسیه از پاییز گذشته ، ادلب را 'منطقه جنگ ممنوع' معین کرده اند و بطور مشترک نقش پلیس منطقه را ایفا می کنند. 
ترامپ شاید فکر می کند می تواند اعلام پیروزی کند و برود. اما همه چیز آنجا شهادت می دهد که افراط گرایی سنی مذهب می تواند مجددا طغیان کند. و این جریان مرز هم نمی شناسد. منبع ایرنا


پنج شنبه 27 دی 1397 - 21:7:56