تهران - الکوثر

منظور از انتظار یک سال سرکشى مداوم به آن محل در این مدّت و مراقبت جهت بازگشت شخص مورد نظر بوده، نه این که یک سال کار و زندگى خود را تعطیل کند و دائماً در آنجا بماند.
در این که آیا این اسماعیل همان اسماعیل معروف، فرزند ابراهیم (علیه السلام) است یا اسماعیل بن حزقیل از انبیاء بنى اسرائیل، محل گفتگو است. بسیارى احتمال اول را برگزیده اند، ولى در بعضى از روایات در منابع اهل بیت(علیهم السلام) تصریح به احتمال دوم شده است، و این به خاطر آن است که طبق بعضى از روایات آمده که، اسماعیل (علیه السلام) در زمان حیات پدرش ابراهیم از دنیا رفت؛ بنابراین تعبیر به رسالت در مورد او مناسب نیست؛ در حالى که قرآن در آیه بالا مى گوید: «وَ کَانَ رَسُولاً نَبِیّاً»(2) 
این که گفته اند، اسماعیل از سوى پدرش رسالتى براى هدایت قبیله جُرهم که ساکن مکه بودند داشت، این گفته نیز مناسب به نظر نمى رسد؛ زیرا ازظاهر آیات قرآن به دست مى آید که اسماعیل مذکور در این آیه رسالت الهیّه داشته است، نه رسالت از سوى ابراهیم (علیه السلام).
بعلاوه اگر منظور ازاسماعیل، فرزند حضرت ابراهیم (علیه السلام) باشد مناسب این بود که بعد از ذکر ابراهیم (علیه السلام) در آیات قبل ذکر شود، نه بعد از موسى (علیه السلام).(3)

--------------------

پی نوشت: (1). اصول کافى، جلد 2، صفحه 105 (حدیث 7).
(2). سوره مریم، آیه 54.
(3). گرد آوري از کتاب: پيام قرآن‏، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، 1386 ه. ش‏،ج7‏ ، ص 60.