تهران- الکوثر: ابوظبی دیروز (سه شنبه) میزبان 'اسیاس افورقی' رییس جمهوری اریتره و ' ابی احمد' نخست وزیر اتیوپی بود . این دو بعد از امضای توافقنامه صلح، مدال درجه یک 'شیخ زاید' امارات را به پاس تلاش های خود برای تحقق صلح در آفریقا از 'محمد بن زاید آل نهیان' ولیعهد ابوظبی دریافت کردند.
رییس جمهوری اریتره پیش از سفر به امارات، به جده رفت و با 'سلمان بن عبدالعزیز' شاه سعودی دیدار و گفت وگو کرده بود.
نخست وزیر مسلمان اتیوپی هفدهم تیرماه برای اجرایی کردن توافقنامه صلح با کشور همسایه یعنی اریتره در دیداری رسمی وارد این کشور شده بود.
هفته پیش از آن نیز یک هیات از اریتره وارد آدیس آبابا پایتخت اتیوپی شد و با مقام های این کشور در مورد روابط دوجانبه گفت و گو کرده است.
حزب حاکم اتیوپی 16 خرداد بر تلاش برای برقراری صلح با اریتره و پایان دادن به اعمال خصمانه میان دو کشور تاکید و اعلام کرد: اجرای توافق نامه صلح الجزایر را که به درگیری های مرزی دو کشور پایان می دهد، می پذیرد.
بر اساس توافق نامه الجزایر در سال 2000 میلادی، اتیوپی در چارچوب ترسیم مرزهای مشترک، اراضی مورد اختلاف میان دو کشور و از جمله شهرک 'بادم' را به اریتره می دهد. اتیوپی اکنون در این مناطق، نیروی نظامی دارد.
اختلاف های مرزی دو کشور در سال 1998 سبب بروز جنگی خونین شد که دو سال ادامه یافت و در جریان آن ده ها هزار نفر کشته شدند.
آشتی میان اتیوپی و اریتره بعد از 20 سال یکی از مهم ترین رویدادهای مربوط به حوزه قاره آفریقاست که توجه تحلیل گران را به چرایی این آشتی و احتمال دخالت منفعت طلبانه برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ، جلب کرده است. 
با توجه به اینکه عربستان و امارات همپیمان اتیوپی به شمار می روند، برخی تحلیل گران از ابتدا معتقد بودند که این دو کشور در پشت پرده توافق حضور دارند، چرا که آنها از اریتره نیز حمایت مالی می کنند و نقش فعالی در تصمیم گیری نخست وزیر این کشور برای مذاکره ایفا کرده اند.
قاره آفریقا برای عربستان و امارات اعربستان و اماراتز اهمیت به سزایی برخوردار بوده و این کشورها منافع استراتژیک خود را در این قاره همواره دنبال کرده اند. 
در بسیاری از مواقع ریاض و ابوظبی از حمایت همپیمانان آفریقایی خود در منازعه های منطقه ای سود برده اند، به عنوان مثال در خصوص قطع رابطه با ایران و قطر و یا مشارکت در تجاوز نظامی به یمن از کشورهای آفریقایی خواسته اند تا آنها را حمایت کنند. این کشورها نیز به دلیل اتکای زیاد به کمک های مالی عربستان و امارات، خواسته هایشان را اجرا می کنند.
کارشناسان معتقدند: عربستان و امارات مایل نیستند به هچ عنوان از کشورهای آفریقایی که بسیار فقیرند، غافل بمانند تا آنها به سمت محور ترکیه، قطر و یا حتی ایران کشیده شوند و به همین دلیل خود را در منازعه های این کشورها به عنوان میانجی و طرف سوم دخالت می دهند تا هم چهره ای موجه و صلح طلب از خود در میان افکار عمومی نشان دهند و هم مانع فاصله گرفتن این کشورها از محور خودخوانده آنها شوند. 
سفر بی سابقه و ابهام برانگیز ماه گذشته ولیعهد ابوظبی به اتیوپی و کمک سه میلیارد دلاری به این کشور در سایه این نگاه قابل تحلیل است.
اریتره هم طی سالهای اخیر روابط خود را با عربستان و امارات بهبود بخشیده به طوریکه گفته می شود، امارات یک پایگاه نظامی در بندر جنوبی 'عصب' در اریتره ساخته است.
امارات از این پایگاه برای حمله هوایی به یمن در چارچوب ائتلاف خود خوانده تحت رهبری عربستان استفاده می کند.
عصب یا 'آساب' نام شهری بندری در جنوب دریای سرخ در کشور اریتره است. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به خلیج عدن از اهمیت راهبردی برخوردار است.
امارات تلاش داشت با همکاری منطقه 'سومالی لند' پایگاه نظامی دیگری در شهر ساحلی 'بربره' در شاخ آفریقا برای خود ایجاد کند که فعلا با مخالفت دولت مرکزی سومالی مواجه شده و ناکام مانده است .
عربستان نیز از لحاظ مالی و سیاسی نظام حاکم اریتره را حمایت می کند . 'محمد بن سلمان' ولیعهد این کشور به تازگی یک هیات سعودی را برای دیدار با نخست وزیر اتیوپی به این کشور اعزام کرد و تنها یک روز بعد از آن کمیته اجرایی جبهه حاکم بر این کشور موضع خود را در قبال مرزها اعلام کرد.
در حال حاضر عربستان و امارات فرصتی به دست آورده اند تا این طور نشان دهند که نقش مهمی در شاخ آفریقا دارند و برای عادی سازی روابط میان اتیوپی و اریتره تلاش کرده اند، اما به نظر می رسد افزایش فعالیت های این دو کشور در اریتره و اتیوپی با منافعی که کشور قطر در این منطقه دارد، در تعارض قرار خواهد گرفت .
وزیر خارجه قطر در سفر سال 2016 خود به اتیوپی یازده قرارداد همکاری های اقتصادی با دولت سابق این کشور ( دولت هایلی ماریام دیسالین) امضا کرد و در سال 2017 هم موفق به عقد قرارداد همکاری های نظامی و امنیتی با این کشور شده است .
ناظران امور منطقه می گویند : طی یک سال اخیر که عربستان ، امارات ، بحرین و مصر روابط خود با قطر را قطع کرده اند، اختلافات آنها از خلیج فارس فراتر رفته و به قاره آفریقا رسیده است .
به نظر می رسد قطر از یک سو و عربستان و امارات از سوی دیگر تلاش دارند تا یک نظام منطقه ای جدید را سامان دهند که بر اساس آن امنیت منطقه خلیج فارس به امنیت منطقه شاخ آفریقا گره خورده و به همین بهانه جای پای خود را در قاره آفریقا محکم کنند.
پیش بینی می شود دخالت امارات و عربستان در امضای قرارداد صلح میان اتیوپی و اریتره به اختلافات آدیس آبابا با قاهره در خصوص سد 'النهضه' هم پایان دهد.
سد النهضه یا سد بزرگ هزاره، سدی است که اتیوپی در حال ساختن آن بر روی رود 'نیل ابی' در نزدیکی مرزهای این کشور با سودان است. این سد در صورت تکمیل شدن، بزرگترین سد برق آبی قاره آفریقا خواهد بود .
هزینه ساخت این سد چهار میلیارد و 700 میلیون دلار برآورد شده است.
گفته می شود، بخشی از هزینه احداث این سد توسط قطر تامین شده است .
طی سالهای اخیر مصر با بحرانهای مختلف سیاسی و اقتصادی روبرو بوده و همین مساله موجب کاهش قدرت منطقه ای آن کشور شده است. فقر شدید، بحرانهای سیاسی ناشی از سرنگونی دولتهای 'حسنی مبارک' و 'محمد مرسی' و مشکلات امنیتی به شدت مصر را دچار مشکل کرده است. در صورت کاهش شدید بازدهی رودخانه نیل مشکل شدیدتری به مشکلات پیشین اضافه می شود که بیش از پیش موجب تضعیف مصر خواهد شد. حتی در صورت عدم کاهش بازدهی رود نیل، ساخت سد بزرگی در اتیوپی و برنامه های اوگاندا برای ساخت سد عملا مشکلات امنیتی را بر سر مهمترین شاهراه حیاتی مصر ایجاد خواهد کرد.

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید

برای عضویت در کانال سروش الکوثرفارسی کلیک کنید