به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، دولت سوریه در واقع پس از اشغال فلسطین و شکل گیری رژیم صهیونیستی در آن علاوه بر ملت فلسطین گروه های مبارز فلسطینی از جمله جنبش مقاومت اسلامی 'حماس'، جهاد اسلامی و جبهه آزادیبخش فلسطین را نیز مورد حمایت های مالی، نظامی، سیاسی و رسانه ای خود قرار داد.
گروه فلسطینی حماس در این میان پس از شکل گیری در سال 1987 میلادی (1367 شمسی) به رهبری عبدالعزیز رنتیسی و شیخ احمد یاسین مورد حمایت و پشتیبانی بی شائبه دمشق قرار گرفت و شاخه سیاسی این جنبش به رهبری خالد مشعل در سوریه اقامت گزید. رابطه حماس و دمشق همچنان پس از سالها محکم و استوار باقی ماند تا این که بحران سوریه در 24 اسفند 1389 آغاز شد.
این بحران در ابتدا شکل صنفی داشت اما با پیدایش گروه های تروریستی - تکفیری مورد حمایت مالی، نظامی و سیاسی آمریکا، انگلیس، فرانسه، عربستان، قطر و ترکیه ، این بحران به رویدادی خونبار تبدیل شد که تا کنون نیز ادامه دارد.
جنایات تروریست های تکفیری مورد حمایت جبهه غربی - عربی - صهیونیستی تا کنون موجب کشته شدن بیش از نیم میلیون سوری شده و آوارگی بیش از 12 میلیون نفر دیگر را به همراه داشته است.
برخی سران حماس پس از شکل گرفتن بحران و جنگ در سوریه به خیال یافتن هم‌پیمانان جدید و تشکیل ائتلاف‌هایی به زعم خود قوی‌تر مواضعی برخلاف دیدگاه‌های جبهه و محور مقاومت اتخاذ کردند. اما رؤیای حماس خیلی زود به یک کابوس تبدیل شد.
سران حماس یک سال پس از شکل گیری انقلاب‌ در برخی از کشورهای عربی با تحلیل اشتباه از معادله قدرت در منطقه، در روابط و مواضع خود سعی کردند با کشورهای فعال در این تحولات یعنی ترکیه، قطر و مصر متحد شوند یا به عبارت دقیق‌تر ائتلاف خود را از ایران و سوریه به سمت اخوان مسلمین حاکم در مصر و ترکیه و مورد حمایت قطر تغییر دهند.
امیر پیشین قطر و همسرش نیز در راستای تشویق حماس به جدایی از محور مقاومت با سفر به غزه هدایای ویژه‌ و کمک‌های بسیاری را به این جنبش و سران آن اختصاص دادند که بیش از پیش حماس را در این مسیر نادرست به تحرک و تکاپو وا داشت.
اوج فاصله گرفتن حماس از محور مقاومت زمانی بود که برخی سران این گروه از جمله 'موسی ابومرزوق' معاون خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس، بر ضد دولت اسد موضع‌گیری کردند.
این موضع عجیب حماس در حالی بود که سوریه طی دهه‌های گذشته همواره یکی از حامیان اصلی مقاومت لبنان و فلسطین به شمار می رفت و کمک‌های مالی و نظامی بسیاری را تقدیم مقاومت اسلامی کرد.
ماه‌های ابتدایی درگیری‌ها در سوریه و پیشروی تروریست‌های تکفیری در برخی استان‌های این کشور مقامات حماس را به اشتباه انداخته و آنان را به سوی قطر و ترکیه سوق داد.
مسئولان حماس با قرار گرفتن در برزخ میان محور مقاومت و جبهه نوظهور سلفی تکفیری با دلارهای و سوسه‌کننده قطر از یک سو سعی در حفظ روابط خود با ایران و حزب‌الله داشتند و از سوی دیگر برای سوریه خط و نشان می‌کشیدند.
سوریه تا قبل از بحران پایگاه اصلی آموزش و پشتیبانی نیروهای حماس به شمار می رفت اما سران این جنبش پس از بالاگرفتن درگیری‌ها در سوریه تصمیم به خروج از این کشور گرفتند.
حماس با این اقدام دوست و متحد قدیمی خود را تنها گذاشت که بسیاری از توفیقات خود را مدیون وی است. نیروهای آماده رزم حماس که می‌توانستند با کمک به ارتش سوریه فتنه تروریست‌ها را در نطفه خفه کنند با تصمیم سران خود میدان را برای پیشروی تروریست ها خالی کردند.
بدین ترتیب حماس با اتخاذ چنین مواضعی به تدریج از محور مقاومت دور شد و به محور به اصطلاح 'میانه‌روی'‌ متشکل از کشورهای عرب منطقه و ترکیه نزدیک شد.
حماس همچنین سعی کرد پایگاه‌های خود را از سوریه به این کشورها انتقال دهد اما هیچ ‌یک از این کشورها در صحنه عمل میزبانی نیروهای حماس را نپذیرفتند، این در حالی است که آنان سال ها میهمان دولت سوریه بودند.
پس از تحولات یاد شده، حماس به تدریج در صدد تصحیح اشتباهات خود برآمد. حماس پس از دو سال جدایی از محور مقاومت دریافت که ترکیه، مصر و قطر نیازهای مالی و نظامی اش را تامین نمی کنند و در واقع این کشورها فقط به حمایت‌های سیاسی از حماس بسنده می کردند و کمک‌های مالی آنان به حماس مقطعی و محدود بود.
حماس هر چند رویکرد اشتباه و منحرفی در پیش گرفت اما تمام پل‌های پشت سرش را خراب نکرد و هم اکنون در حال بازگشت به محور مقاومت و حامیان اصلی آن بسر می برد.
در همین رابطه محمود الزهار یکی از رهبران حماس در نوار غزه روز چهارشنبه 27 بهمن 1395 در گفت وگو با شبکه تلویزیونی المیادین بر لزوم ' ازسرگیری رابطه حماس با سوریه ' تاکید کرده و گفته بود: حماس از کمک های سوریه می تواند در حمایت از برنامه مقاومت استفاده کند.'
در همین راستا الزهار بار دیگر در روز جمعه 17 شهریور سال 1396 نیز در گفت وگو با شبکه تلویزیونی المیادین بر 'لزوم پیشبرد روابط حماس و سوریه' تاکید کرد.
همچنین یحیی سنوار رئیس وقت شاخه سیاسی جنبش حماس روز دوشنبه 6 شهریور 1396 از ' بازگشت به محور مقاومت و بازسازی روابط با سوریه به عنوان 'پایه های استراتژی جدید حماس' یاد کرد.
بدیهی است طی یک سال گذشته پس از پیروزی های به دست آمده از سوی ارتش سوریه و شکست تروریسم و تروریست ها در استان های الرقه و دیرالزور در شرق سوریه و منطقه غوطه شرقی در استان ریف دمشق و اردوگاه یرموک و منطقه حجرالاسود در جنوب پایتخت و پاکسازی حومه شمالی شهر حمص و حومه جنوبی شهر حماه تمایل مسئولان حماس برای ازسرگیری روابط با دمشق دوچندان شده است.
البته مقامات سوریه تاکنون با این تمایل رهبران حماس در خصوص ازسرگیری رابطه محافظه کارانه برخورد کرده اند و هیچ یک از رهبران حماس را در دمشق به حضور نپذیرفته اند و تاکنون هیچ یک از اعضای شاخه سیاسی جنبش حماس مستقر در بیروت مانند موسی ابومرزوق، صالح العاروری و اسامه حمدان دعوت نامه رسمی برای سفر به سوریه دریافت نکرده اند.
گزارش های خبری حکایت از آن دارد که دمشق از جنبش حماس خواسته تا در رویکرد و سیاست هایش تجدیدنظر کند و تصمیم خود مبنی بر خروج از سوریه و انتقال یافتن به قطر را مورد نقد ذاتی و علنی قرار دهد.
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس نیز در روز دوشنبه 21 خرداد 1397 در گفت‌وگو با خبرگزاری 'اسپوتنیک' روسیه، حمایت این جنش از شکل گیری بحران در سوریه را رد و تأکید کرد که همه آنچه که در این زمینه به حماس نسبت داده شده است، قابل استناد نمی باشد.
وی همچنین اظهار داشت: جنبش حماس هیچ گاه در صدد دشمنی با نظام سوریه برنیامده و این نظام از حماس در مراحل مهم و سرنوشت‌ساز حمایت کرده است.
در همین راستا 'نضال السبع ' تحلیلگر و کارشناس مسائل سیاسی سوری در گفت وگو با خبرنگار ایرنا این اظهار نظر اسماعیل هنیه را بیانگر نتایج مثبت پیروزی های نظامی دمشق دانست.
السبع گفت: اظهارات مثبت هنیه در مورد سوریه زمینه را برای سفر هیاتی از سوی حماس به دمشق را در آینده نزدیک فراهم خواهد کرد.
وی افزود: به بن بست رسیدن موضوع فلسطین و مطرح شدن طرح معامله قرن رهبران جنبش حماس را واداشت تا یک گام دیگر به سمت سوریه بردارند تا از پیامدهای این معامله بر موضوع فلسطین و سوریه در امان بمانند.
وی توضیح داد: پیام های مثبت ارسال شده از سوی رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس نشات گرفته از آن است که جنبش حماس خطرناک بودن مرحله فراروی خود را درک کرده است به ویژه پس از آنکه آمریکا سفارتش را به بیت المقدس منتقل کرد و دولت آمریکا اعلام کرد که در نظر دارد معامله قرن را به اجرا درآورد.
این تحلیلگر سوری تاکید کرد: اظهارات هنیه در مورد سوریه به وضوح نشان داد که حماس در حال بازبینی سیاست های خود است. در واقع سوریه هم اکنون در حال برداشت سیاسی از دستاوردهای تحقق یافته توسط ارتش سوریه در میدان های نبرد است.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال رهبران کرد که تا قبل از حوادث درعا در سال 2011 مردم را به برگزاری تظاهرات علیه دولت سوریه تشویق می کردند هم اکنون پیام هایی برای دمشق دال بر آمادگی برای انجام گفت وگو با دولت سوریه و گشودن صفحه جدیدی در روابط با رئیس جمهوری سوریه ارسال می کنند.
وی ادامه داد: جنبش حماس که به دنبال بهار عربی از سوریه خارج شد هم اکنون توسط رئیس دفتر سیاسی آمادگی خود را برای گفت وگو با دمشق و اصلاح روابط اعلام کرد.
السبع بیان کرد: رهبران سوریه هیچ گاه درها را بر روی هیچ یک از گروه های مقاوم فلسطینی نبستند بلکه پس از فاجعه 1948 میلادی (1327 شمسی) از پناهندگان فلسطینی استقبال کردند و جزء اولین کشورهای عربی بود که دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین را در دمشق گشود و درگیر چهار جنگ شد که یکی از نتایج آن از دست دادن جولان بود.
این تحلیلگرسوری افزود: در واقع رهبران دمشق معتقدند که هم اکنون دارند بهای مخالفت خود با درخواست کالین پاول وزیر خارجه وقت آمریکا از رئیس جمهوری سوریه را می پردازند که طی آن خواستار اخراج جنبش حماس و گروه های مقاومت از دمشق در سال 2003 شده بود.
السبع اظهار داشت: نبردها در درعا و جنوب سوریه و ادلب دیر یا زود پایان خواهد یافت اما مبارزه با اسراییل همچنان ادامه دارد به ویژه با توجه به اینکه موضوع فلسطین هنوز حل و فصل نشده است و جولان همچنان تحت اشغال بسر می برد بر همین اساس تصور می کنم که رهبران سوریه موضوع گذشته حماس را نادیده خواهند گرفت و معادلات مربوط به فلسطین را بار دیگر برای مقابله با معامله قرن آمریکا خواهند چید.
وی تصریح کرد: نزدیک شدن حماس و دمشق به یکدیگر این ایده را که درگیری در سوریه میان اهل تسنن و تشیع و یا اهل تسنن و علوی ها جریان دارد، را باطل می کند و همچنین اسراییل و مخالفان سوریه را نگران خواهد کرد که از موضوع یرموک به عنوان ابزاری بر علیه نظام سوریه استفاده می کردند.
وی افزود: نزدیک شدن حماس و دمشق به یکدیگر زمینه را برای این جنبش فراهم می کند تا نقش میانجی را میان دولت سوریه و برخی از گروه های سوری بازی کند. بر همین اساس می توان گفت که منطقه به سوی مرحله جدیدی از معادلات سیاسی رهسپار است که تنها برنده آن بشار اسد رئیس جمهوری سوریه خواهد بود.

برای عضویت در کانال سروش الکوثرفارسی کلیک کنید