علامه محمدحسین طباطبایی، عالمی برجسته که راه تفسیر و اندیشه اسلامی را روشن ساخت
هرچند علامه طباطبایی در بدو ورود به شهر مقدس قم چندان معروف نبود، اما شخصیت علمی جامع و تمام‌عیارش به وی امکان داد تا به سرعت جایگاه خود را در میان حوزه‌های علمیه آن دیار بیابد؛ این در حالی بود که با دشواری‌ها و غربت آغازِ مسیر خود مواجه بود. ایشان فقیه اصولی، مفسری حکیم و استادی متفکر و دقیق‌النظر بود. بلافاصله پس از ورود، تدریس فلسفه، تفسیر و اصول فقه را آغاز کرد و با جذابیت علمی و اخلاقی خود توانست جمعی از جوانان نخبه و علاقه‌مند را گرد خود جمع نماید.
بیشتر بدانید:
درس‌هایی از نهضت امام حسین (ع) برای مبارزه با ظلم و ستم| أنوار الإباء
دو عامل اصلی جاودانگی شهدای امت از نگاه سید محمد الشوکی| أنوار الإباء
آن بزرگوار جامعیت نادر و بی‌نظیری در معارف دینی داشت و در خلق و خوی خود نیز نمونه‌ای از تواضع، مهربانی و پاسخگویی صادقانه بود؛ به گونه‌ای که هیچ سؤال و پرسشی را بدون توجه نمی‌گذاشت و اگر پاسخ سؤالی را نمی‌دانست، با صداقت کامل می‌گفت: «نمی‌دانم». در عرصه تألیف نیز طباطبایی مجموعه‌ای عظیم و گران‌بها از آثار فقهی، فلسفی، اعتقادی، تاریخی، عرفانی، قرآنی و فرهنگی را به ارمغان آورد که بیش از ۳۵ جلد کتاب را شامل می‌شود و حتی در دانش ریاضیات نیز آثار مستقلی ارائه داد.
اگرچه نام ایشان بیشتر با تفسیر ارزشمند «المیزان» گره خورده است، اما آثار فاخر دیگری همچون «الشیعة فی الاسلام»، «معرفة القرآن» و «المنهج الواقعي» نیز از تأثیرگذارترین کتاب‌های معاصر در حوزه اندیشه اسلامی به شمار می‌آیند. علامه طباطبایی خدمتی شایان به مکتب تشیع و جامعه علمی کرد، اما شهرت گسترده تفسیر «المیزان» باعث شده تا بسیاری تصور کنند این اثر تنها یا مهم‌ترین دستاورد وی است، در حالی که وی مدرسه‌ای فکری و فرهنگی بی‌نظیر را بنا کرد.
علاوه بر فعالیت‌های علمی، طباطبایی در زمانه‌ای که نگرش محافظه‌کارانه‌ای در بعضی حوزه‌های علمیه نسبت به نوشتن مقالات عمومی و نشر اندیشه‌های جدید وجود داشت، بدون واهمه و مرزبندی، در راستای روشن‌گری و آگاهی‌بخشی اجتماعی قلم زد. لقب «علامه» که گاهی به‌صورت مجازی یا به فارغ از معیارهای دقیق به برخی افراد داده می‌شود، بدون شک برای محمدحسین طباطبایی به‌حق و سزاوارانه به کار رفته است. اگر بخواهیم فهرستی از عالمانی برتر و شایسته این رتبه تهیه کنیم، نام ایشان در صدر آن قرار دارد.