تهران- الکوثر: از ماه ژانویه ۲۰۱۱ صدها هزار معترض در شهرهای مختلف سوریه نظیر دمشق، حمات، جبله، لاذقیه، درعا و حمص به مدت چندین ماه، در روزهای مختلف به ویژه روزهای جمعه با نام‌هایی مانند جمعه عزت، جمعه مقاومت، جمعه شهدا، جمعه مبارزه، جمعه آزادگان، جمعه آزادی، جمعه نگهبانان میهن، جمعه کودکان، جمعه عشایر، جمعه صالح العلی، جمعه عدم مشروعیت، جمعه ارحل، جمعه لا للحوار و جمعه سر فرود نمی‌آوریم جز در مقابل خدا علیه دولت بشار اسد دست به اعتراض و تظاهرات زدند و خواهان کناره گیری او از قدرت شدند. تانک‌ها و نیروهای نظامی دولت بشار اسد در شهرهای مختلف سوریه نظیر  دمشق،  درعا و حمص مستقر شدند و معترضان را سرکوب کردند. به ادعای منابع غربی بیش از ۷۲۰۰ نفر (تا تاریخ ۵ فوریه ۲۰۱۲) از معترضان سوری، توسط نیروهای نظامی و امنیتی دولت بشار اسد کشته شدند.

تجمع اعتراض آمیز مردم در حمص علیه بشار اسد

مخالفان در ۷ مارس ۲۰۱۲، از کشته شدن ۳۹ تن در سراسر سوریه خبر دادند که به گفته آنها ۲۶ تن از آنها در شهر حمص، ۶ تن در ادلب، ۳ نفر در درعا، ۲ نفر در حومه دمشق و ۲ نفر در حومه حلب کشته شدند. با ادامه خشونت‌ها در شهرهای مختلف سوریه در روز جمعه، ۹ مارس ۲۰۱۲، کمیته هماهنگی محلی که از گروه‌های مخالف دولت سوریه‌بود ، اعلام کرد که در این روز در شهرهای مختلف سوریه ۷۷ نفر کشته شده‌اند که از این تعداد، ۲۶ نفر در حمص، ۲۸ نفر در حلب، ۶ نفر در درعا، ۴ نفر در حماة، ۹ نفر در مناطق مختلف دمشق، دو نفر در لاذقیه و یک نفر در هریک از شهرهای حلب و بوکمال جان خود را از دست دادند. از سوی دیگر، هیئت عمومی انقلاب سوریه، شمار کشته شدگان در روز ۱۹ فروردین ماه ۱۳۹۱ (۷ آوریل ۲۰۱۲) به دست نیروهای دولتی این کشور در مناطق مختلف را، دستکم ۱۵۶ نفر اعلام کرد؛ که بیش از ۷۰ نفر از آنها از شهر اللطامنه در حومه حماه بودند.

اما گزارش‌های منتشره از حمص هم از گلوله‌باران توپخانه‌ای شدید مناطق دیر بعلبه، جوره الشیاح و شماری دیگر از مناطق حکایت داشت. این گلوله‌باران که تصاویری از آن بر روی شبکه اینترنت پخش شد، ده‌ها کشته و زخمی در پی داشت. خبرگزاری رویترز نیز  به نقل از فعالان سوری گزارش داد که ۱۲ تن از کشته شدگان خانواده یک افسر جدا شده از ارتش سوریه هستند. فیلم ویدیویی حاوی تصاویر این کشته شدگان در شبکه اینترنت منتشر شد. همچنین ده‌ها نفر در گلوله‌باران شهرهایی در حومه استان‌های حلب و ادب، کشته شدند. بنا بر اعلام دیده‌بان حقوق بشر سوریه، نیروهای دولتی به شهر اریحا در استان ادلب یورش برده و ده‌ها منزل را به آتش کشیدند. شهر المیادین در حومه دیرالزور نیز شاهد یورش نیروهای دولتی و دستگیری ده‌ها تن از اهالی آن بود. شبکه خبری الشام در روز ۱۹ فروردین ماه ۱۳۹۱ از حضور گسترده نیروهای امنیتی در اکثر خیابان‌ها و محله‌های منطقه القابون در دمشق پایتخت سوریه خبر داد. بنا بر این گزارش نیروهای امنیتی به شماری از منازل در نزدیکی مسجد الحسن یورش برده و جوانان حاضر در این منازل را دستگیر کردند.

همچنین هزاران نفر در شهر حلب، واقع در شمال سوریه، در ۱۸ می ۲۰۱۲ دست به تظاهرات زده‌اند. فعالان حقوق بشر در سوریه می‌گویند که این بزرگترین تظاهراتی بود که از زمان آغاز شورش‌ها در سوریه برگزار شد. این تظاهرات یک روز پس از آن صورت می‌گیرد که فعالان به منظور حمایت از دانشجویان حلب برای راهپیمایی فراخوان داده بودند. به گفته ناظران ، جو ضد دولتی در این شهر با کشته شدن چند تن از دانشجویان به دست نیروهای امنیتی در اوایل ماه می ۲۰۱۲ افزایش یافت. ویدیوهایی که توسط فعالان در اینترنت منتشر شد، نشان می‌داد که صدها نفر در نقاط مختلف حلب در راهپیمایی‌های ضد دولتی شرکت کرده‌اند.

درهمین حال ،گروه نظارت بر حقوق بشر در سوریه که در بریتانیا مستقر است، اعلام کرد که گلوله‌باران نیروهای امنیتی سوریه در ۲۱ می ۲۰۱۲ در استان حما در غرب این کشور ۳۴ کشته و تعداد زیادی مجروح بر جا گذاشته‌است. این نهاد گفت که در میان کشته شدگان شهر صوران در مرکز این استان چندکودک نیز وجود دارد. رامی عبدالرحمان، رئیس این نهاد به خبرگزاری رویترز گفت: «نیروهای ارتش ابتدا شهر را به گلوله بستند و سپس به شهر حمله کردند.»

همچنین در ۲۶ می ۲۰۱۲ حداقل ۱۰۸ تن از جمله سیزده کودک در شهر حمص به دست نیروهای ارتش این کشور کشته شدند. این افراد از سازمان ملل و ناظرانش در سوریه خواسته‌اند تا اقدامات بیشتری برای دفاع از غیرنظامیان انجام دهند. در تصاویر ویدئویی ۲۶ می ۲۰۱۲، اجساد کودکان پس از گلوله‌باران شهرک حولا دیده می‌شود. مخالفان دولت سوریه مدعی شدند کل اعضای خانواده‌ها در این حملات کشته شده و افرادی هم که نجات پیدا کردند، پس از آن که اسیر نیروهای دولتی شدند، کشته شدند. در درگیری‌ها و خشونت‌های روز جمعه ۲۵ می ۲۰۱۲ در سراسر سوریه، حداقل ۲۰ نفر کشته شدند. پس از نماز جمعه هم در روز جمعه ۲۵ می ۲۰۱۲ ده‌ها هزار نفر در تظاهرات ضد دولتی در گوشه و کنار سوریه شرکت کردند. 

در واکنش به قتل ۱۰۸ تن از شهروندان سوریه در ۲۶ می ۲۰۱۲، که به ادعای ناظران سازمان ملل متحد توسط نیروهای دولتی بشار اسد صورت گرفت، آمریکا این اقدام را «وحشیانه» خواند و اتحادیه عرب نیز اعلام کرد نشستی اضطراری در این مورد برگزار کند. سازمان ملل متحد، بریتانیا و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز بیانیه‌هایی در محکومیت این کشتار منتشر کردند. آلمان، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، کانادا و استرالیا در واکنش به ادامه کشتار شهروندان غیرنظامی، سفیران سوریه را اخراج کردند.

در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۱۳ میلادی، محمد رمضان سعید البوطی، امام جمعه مسجد جامع اموی و بلندپایه‌ترین روحانی سنی‌مذهب سوریه، در مسجد ایمان در منطقه «مزرعه» در مرکز دمشق، طی یک حمله انتحاری کشته‌شد. وی در جریان جنگ داخلی سوریه به صورت علنی از بشار اسد حمایت می‌کرد.

اما در ۲۸ اوت ۲۰۱۳ جو بایدن، معاون رئیس‌جمهور آمریکا ضمن اشاره به وجود شواهد کافی در مورد مسئولیت دولت اسد در حمله شیمیایی اخیر گفت: «نباید گذاشت که استفاده از تسلیحات شیمیایی بدون مجازات باقی بماند. او افزود: «رئیس‌جمهور و من فکر می‌کنیم، کسانی که از سلاح شیمیایی علیه کودکان، زنان و مردان بی‌دفاع استفاده کرده‌اند، باید به سزای اعمالشان برسند.»

در همین حال ۱۰ مارس ۲۰۱۴: گروهی از راهبه‌های ارتدوکس که به مدت سه ماه در اسارت یکی از گروه‌های شورشی بودند، آزاد شدند. شورشیان این ۱۳ راهبه را از کلیسایی در شهر معلولا ربوده بودند.

۱۱ مارس ۲۰۱۴: صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) اعلام کرد آمار کودکانی که از مارس سال گذشته تحت تأثیر این جنگ قرار گرفته‌اند از دو میلیون به پنج میلیون و ۵۰۰ هزار نفر رسیده است. یونیسف همچنین اعلام کرد که حدود یک میلیون کودک در مناطق و شهرهای محاصره شده به غذا، دارو و کمک‌های بشردوستانه دسترسی ندارند.

۱۴ مارس ۲۰۱۴: احمد جربا، رئیس ائتلاف ملی سوریه گفت که حامیان بین‌المللیِ مخالفانِ حکومت سوریه باید به وعدهٔ خود در مورد ارسال سلاح‌های سنگین عمل کنند. او گفت که به وی قول داده شده بود که اگر دولت سوریه مسئول شکست مذاکرات صلح تشخیص داده شود کشورهای «گروه دوستان سوریه» اسلحه سنگین در اختیار مخالفان قرارخواهند داد. 

۱۶ مارس ۲۰۱۴: ارتش سوریه شهر یبرود را به کنترل خود درآورد.

۲۰ مارس ۲۰۱۴: نیروهای ارتش سوریه موفق شدند دژ شهسواران (دژ کردان) را در استان حمص پس از درگیری‌های شدید با شورشیان، تحت کنترل خود درآورند. همچنین اعلام شد که برای اولین بار از زمان شروع ناآرامی‌های سوریه، کاروان حامل کمک‌های سازمان ملل از ترکیه وارد سوریه شده و به شهر قامشلی در شمال شرقی سوریه رفته است. همچنین گزارش مشترک سازمان ملل متحد و سازمان منع تسلیحات شیمیایی در مورد اجرای توافقنامه انتقال تسلیحات شیمیایی سوریه انتشار یافت و در آن اعلام شد حدود ۴۶ درصد از کل تسلیحات شیمیایی سوریه به خارج منتقل شده است.

۱۷ مهر ۱۳۹۴: داعش، بامداد جمعه، ۱۷ مهرماه۱۳۹۴، پیشروی سریعی به سمت شهر حلب در شمال این کشور داشتند. درگیری‌های شدیدی در طول شب تا ساعت پنج صبح روی داد که طی آن داعشی ها سایر گروه‌های مسلح مخالف اسد را از چند شهرک در حومه حلب که از سال ۲۰۱۲ در کنترل آنها بود بیرون راندند.  تل قراح، تل سوسین، کفر قارص و پایگاه نیروی زمینی، از جمله این مناطق بودند. با این پیشروی، گروه  تروریستی داعش تنها به حدود ۲۰ کیلومتری شهر حلب رسید و خود را به مناطق در کنترل نیروهای دولتی نزدیک کرد.

۱۹ مهر ۱۳۹۴: ارتش سوریه کنترل دو روستا را در شمال غربی استان ادلب، در نزدیکی یک بزرگراه مواصلاتی مهم، در دست گرفت. وزارت دفاع روسیه نیز اعلام کرد که در ۲۴ ساعت گذشته جنگنده‌های این کشور در استان‌های حما، حلب، دمشق و رقه سوریه ۶۴ پرواز عملیاتی انجام داده و ۶۳ هدف را منهدم کرده‌اند و تمامی این اهداف (۵۳ مرکز تجمع، یک مرکز فرماندهی، چهار اردوگاه آموزشی و هفت انبار) متعلق به داعش بوده‌اند. روسیه همچنین اعلام کرد که در زمینه امنیت پرواز در آسمان سوریه هماهنگی بیشتری با آمریکا پیدا کرده است. 

۲۰ مهر ۱۳۹۴: ارتش سوریه و نیروهای حزب‌الله لبنان موفق شدند با حمایت هواپیماهای جنگی روسیه، طی عملیاتی تهاجمی علیه مخالفان دولت بشار اسد در استان حماه، بخشهایی از شهر استراتژیک «کَفْر نَبوده» در استان حماه را تسخیر کنند. بازپس‌گیری این شهر توسط نیروهای دولتی، ارتش سوریه را به مواضع مخالفان در اطراف شاهراه بین شهرهای اصلی سوریه نزدیک‌تر کرد. همچنین وزارت دفاع آمریکا گفت که این کشور پنجاه تن مهمات در اختیار گروه‌های شورشی در استان حسکه قرار داده است. از سوی دیگر یگان‌های مدافع خلق «ی.پ.گ»، مهمترین نیروی کرد سوریه، اعلام کرد که با شماری دیگر از گروه‌های مخالف بشار اسد، اتحاد جدیدی موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» تشکیل داد.

۲۱ مهر ۱۳۹۴: سفارت روسیه در دمشق هدف دو حمله خمپاره‌ای قرار گرفت. سازمان عفو بین‌الملل نیروهای کُرد در شمال سوریه را به ارتکاب جرایم جنگی متهم کرد. وزارت دفاع روسیه هم گفت ۸۸ پرواز علیه ۸۶ هدف عمده در استان‌های رقعه، حما، ادلیب و حلب انجام شده است. ارتش روسیه ادعا کرد نیرهای داعش با کمبود مهمات سوخت و مواد روبرو شده‌اند و مواضع فرماندهی خود را رها می‌کنند.

۱۰ آذر ۱۳۹۵ : جنگنده های اسرائیل از طریق حریم هوایی لبنان، منطقۀ صبوره را در غرب دمشق، هدف دو موشک قرار دادند.جنگنده های اسرائیل به فرودگاه نظامی مزه در دمشق نیز حمله کردند.

۲۴ دی ۱۳۹۵: جنگنده های اسرائیل مناطقی اطراف دمشق را بمباران کردند.