تهران- الکوثر: پادشاهی بحرین کشوری است جزیرهای در خلیج فارس. پایتخت آن منامه، زبان رسمی آن عربی است و استفاده از زبانهای انگلیسی، فارسی و اردو هم بسیار رایج است. بحرین به پنج استان بخش شده و تا ۳ ژوئیه ۲۰۰۲ (میلادی) دارای ۱۴ شهر بودهاست. این کشور از ۳۲ جزیره تشکیل یافتهاست. بحرین بخشی از کشور ایران بود و از سال ۱۸۲۰ میلادی تحت سرپرستی کشور بریتانیا بوده، و در سال ۱۹۷۱ بحرین از ایران اعلام استقلال کرد.
تاریخ
در گذشته به منطقه ساحلی جنوب خلیج فارس حد فاصل بصره تا بحرین امروزی بحرین گفته میشد (که شامل منطقهٔ احسا، در عربستان، هم بود). بحرین قبل از زمان ساسانیان در قلمرو ایران بود. از سال ۱۵۲۲ تا ۱۶۰۲ بحرین مدتی در اشغال پرتغالیها قرارگرفت. در سال ۱۶۰۲ میلادی، پس از اخراج پرتغالیها توسط شاه عباس از خلیج فارس، دوباره حاکمیت ایران بر آن (به جز دورههای کوتاهی از حملهٔ عمانیها) تا سال ۱۷۸۳ میلادی ادامه پیدا کرد.
از سال ۱۷۶۵، جزیرهٔ بحرین به دست خاندان آل خلیفه (که از اعراب شبهجزیرهٔ عربستان بودند) افتاد که از قرن نوزدهم تا سال ۱۹۷۱ زیر نفوذ بریتانیا بودند. با این حال، در دوران قاجار، ایران هنوز مدعی مالکیت بر بحرین بود. در سال ۱۹۲۷ ایران زمان پهلوی در برنامه ای از قبل تعیین شده در شکوائیهای رسمی به بریتانیا نسبت به قرارداد این کشور با سلطان نجد و حجاز (که پس از مدتی به عربستان سعودی تبدیل شد) اعتراض کرد که در بخش از آن از آن «... تعهد به حفظ روابط دوستانه و صلح آمیز با سرزمینهای کویت و بحرین...» یاد شده بود اما انگلیسیها امیر بحرین را حاکمی مستقل و جزیره و اهالی آن را تحتالحمایه دولت بریتانیا دانستند و مدعی شدند که ادعای حاکمیت ایران بر بحرین بر هیچ مبنای معتبری استوار نیست. ادعاهای ظاهری ایران بر بحرین در سالهای بعد نیز ادامه یافت، از جمله در سال ۱۹۵۷ (۱۳۳۶) قانون تقسیمات کشوری جدیدی به تصویب رسید که در آن بحرین استان چهاردهم ایران تعیین شده بود.
در حالی که موضع بریتانیا در پشتیبانی از استقلال بحرین با استقبال کشورهای عربی مواجه شده بود، دولت شوروی اعلان حاکمیت ایران بر بحرین را مورد تأیید رسمی قرار داد. در سال ۱۹۶۸ با تصمیم انگلیسیها به خروج نیروهای خود از منطقه شرق سوئز و خلیج فارس بحث بر سر وضعیت بحرین دوباره به اوج رسید. پیشنهاد انگلیسیها تشکیل فدراسیونی از قطر و بحرین و هفت امیرنشینهای حاشیه خلیج فارس بود که با مخالفت ظاهری پهلوی در ایران روبرو شد. در ۴ ژانویه ۱۹۶۹ شاه ایران که وابستگی کامل به انگلیس و امریکا داشت، در نشستی خبری و نمایشی در دهلی نو موضع معتدلتری اتخاذ کرده و از حق اهالی بومی بحرین برای تعیین سرنوشت خود از طریق یک همهپرسی سخن گفت؛ «...چنانچه مردم بحرین علاقمند به الحاق به کشور من نباشند، ایران ادعای ارضی خود را نسبت به این جزیره پس خواهد گرفت...»، اما شیخ عیسی حاکم بحرین که میدانست مردم بحرین به هیچ عنوان حاضر به جدایی از ایران نیستند، حتی پیشنهاد همه پرسی شاه را نیز رد کرد.
پس از چندین ماه تلاش شبانه روزی انگلیس ها و مذاکرات محرمانه، ایران در ۹ مارس ۱۹۷۰ (اسفند ۱۳۴۹) با درخواست از دبیرکل سازمان ملل برای اعمال مساعی جمیله به منظور تشخیص خواست واقعی مردم بحرین پیشقدم شد. ایران پهلوی نیز در اقدامی از پیش تعیین شده اعلام کرده بود نظر نمایندگان سازمان ملل را در صورتی که با تایید شورای امنیت سازمان ملل همراه باشد خواهد پذیرفت. بریتانیا نیز از پیشنهاد استقبال کرده و اوتانت دبیرکل سازمان ملل هیئتی را به ریاست ویتوریا گیچاردی را مأمور انجام این کار کرد. هیئت سازمان ملل بدون درنظر گرفتن خواست عمومی مردم، با دستور انگلیس و امریکا اعلام کرد که تقریبا تمام مردم بحرین خواهان یک حکومت کاملا مستقل هستند و اکثریت بزرگی از آنها آن را یک کشور عربی میدانند. این تصمیم بدون همه پرسی از مردم در شورای امنیت نیز به سادگی تایید شد و بحرین استقلال خود را از ایران، در ۱۴ اوت ۱۹۷۱ اعلام کرد و ایران پهلوی نیز اولین کشوری بود که آن را به سادگی به رسمیت شناخت.
مساحت
بحرین ۷۰۶ کیلومتر مربع مساحت دارد که کوچکتر از کوچکترین استان ایران است. از هفتصد کیلومتر مربع مساحت این کشور نزدیک به چهارصد کیلومترمربع آن بیابانی است. بحرین به «جزیره یک میلیون نخل» نیز شهرت داشتهاست. بحرین شامل سه شهر یا به عبارت بهتر سه جزیره اصلی منامه و محرق و ستره است و منامه یعنی بزرگترین این جزایر پایتخت آن به شمار میآید. در بحرین روستاهایی هم هست که در فاصلههای نزدیک به یکدیگر قرار دارند.
بدلیل وسعت کم بحرین مسولان این کشور کوچک اقدام به پر کردن دریا و افزایش وسعت سرزمین خود کرده اند و با ساخت وساز های هدفمند پیشرفت قابل توجهی داشته اند.
استانها
کشور بحرین ۵ استان دارد که عبارتاند از: عاصمه (استان پایتخت)، جنوبیه، شمالیه، وسطی و محرق.جزایر حوار متعلق به بحرین که در نزدیکی قطر واقع شدهاند بخشی از استان جنوبیه هستند.
شهرها
منامه
محرق
رفاع شرقی
رفاع غربی
مدینه حمد
شهرک عیسی
الحد
جدحفص
مدینة زاید
الزلاق
عراد
عالی (بحرین)
البدیع
ستره
آشنايي با برخي شهرهاي بحرين
منامه: منامه (به عربی: المَنامَة) پایتخت کشور بحرین و بزرگترین شهر این کشور است که در استان عاصمه واقع شدهاست.
جغرافیای منامه: شهر منامه در قسمت شمال شرقی خاک این کشور واقع شدهاست، و جزیره محرق در جلو این شهر و در ناحیهٔ مشرق قرار دارد. مساحت منامه در حدود ۲۷٫۴۸ کیلومتر مربع است. راه ارتباطی شهر منامه با جزیره محرق بوسیلهٔ پلی است که به نام پل شیخ عیسی بن سلمان معروف است. این پل از فراز خور القلیعه میگذرد. در سایر نقاط شهر منامه چشمههای آب شیرین و باغهای نخل خرما زیادی وجود دارد. در دوران پیشین کشور بحرین به نام «سرزمین یک میلیون نخل» (به عربی: أرض ملیون نخلة) معروف بودهاست. اما در حال حاضر بیشتری چشمههای آب شیرین خشکیده و بسیاری از باغهای نخل خرما نیز نابود شدهاست.
محرق : محرق (در عربی: المحرق ) نام شهری است از توابع استان محرق به عربی ( محافظة المحرق )، در کشور پادشاهی بحرین. این شهر در «جزیره المحرق» واقع شدهاست.شهر «المحرق» در أقصی شمال کشور بحرین قرار دارد، و مابین سال های:(۱۸۱۰ و ۱۹۲۳) میلادی پایتخت این کشور بودهاست، و دومین شهرهای بزرگ بحرین بعد از شهر منامه (به عربی: المنامة) پایتخت کنونی کشور بحرین به شمار میآید.
الرفاع: رفاع (در عربی: الرفاع ) روستای کوچکی از توابع شهر دبا الفجیره در نوار ساحلی کرانهٔ دریای عمان از توابع امارت فجیره از امارات هفتگانه دولت امارات متحده عربی واقع شدهاست.
مدینه حمد: شهر مدینه حمد (به عربی: مدینة حمد) در حمد در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۶۵٫۴۶۶ نفر است.
شهرک عیسی: شهرک عیسی (به عربی: مدینة عیسی) یکی از شهرهای کشور بحرین است، که در استان وسطی واقع شده است.
الحد: شهر الحد (به عربی: الحد) در الحد در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۱۲٫۷۹۷ نفر است.
جدحفص: شهر جدحفص (به عربی: جدحفص) در جدحفص در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۳۱٫۷۳۵ نفر است.
عراد (بحرین): عراد نام شهرکی است از توابع شهر محرق واقع در استان محرق به عربی ( محافظة المحرق )، در کشور پادشاهی بحرین. این شهرک در ناحیهٔ شرقی «شهر المحرق»، و سمت غربی «شهر الحد» واقع شدهاست. قلعه تاریخی العراد در این شهرک ودر کرانهٔ دریای «خور العراد» قرار دارد. این قلعه در دوران حمکرانی یکی از والیان عمانی به نام سعید بن أحمد در سال ۱۲۱۵ هـ، ساخته شدهاست، در آغاز قرن نهم میلادی عمانیها پس از جنگ خونینی با أهالی بومی عراد بر این شهرک چیره شدهاند، وسالهای مدیدی در این منطقه حاکم بوده أند.
عالی (بحرین): شهر عالی (به عربی: عالی) در الوسطی (بحرین) در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۵۵٫۰۵۲ نفر است.
البدیع: شهر البدیع (به عربی: البدیع) در الشمالیه (بحرین) در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۳۳٫۷۰۰ نفر است.
ستره: شهر ستره (به عربی: سترة) در ستره در کشور بحرین واقع شدهاست. جمعیت این شهر ۳۷٫۶۵۷ نفر است.
سیاست داخلی در بحرين
بحرین یک حکومت پادشاهی مشروطه است. پادشاه به طور موروثی از خاندان آل خلیفه انتخاب میشود که از سال ۱۸۲۰ میلادی قدرت را در این جزیره به دست گرفت و اتحاد خود را با بریتانیا اعلام کردند. این کشور در سال ۱۹۷۱ استقلال خود را از سرپرستی بریتانیا اعلام کرد. و قانون اساسی فعلی این کشور در سال ۲۰۰۲ تصویب شدهاست. نظام حقوقی این کشور ترکیبی از حقوق اسلامی (فقه) و کامن لا انگلیسی است. پادشاه یا امیر کنونی کشور حمد بن عیسی آل خلیفه است که از سال ۱۹۹۹ قدرت را در دست دارد. ولیعهد سلمان بن حمد، پسر وی است که در ۱۹۶۹ به دنیا آمده و ریاست دولت به عهدهٔ نخستوزیر خلیفه بن سلمان پسرعموی پادشاه است که از سال ۱۹۷۱ این مقام را دارد. قوهٔ مقننه دومجلسی این کشور (المجلس الوطنی) از مجلس شورا (مجلس الشوری) و مجلس نمایندگان (مجلس النواب) تشکیل میشود. هر دو مجلس ۴۰ عضو دارند. تمامی اعضای مجلس علیا (مجلس شورا) توسط پادشاه و تمامی اعضای مجلس سفلی (مجلس نمایندگان) با رأی مستقیم مردم انتخاب میشوند.
در بحرین حدود ۱۵ حزب سیاسی شامل احزاب مذهبی، لیبرال، چپ و بعثی وجود دارد.
برجستهترین حزب سیاسی شیعه جمعیت وفاق ملی اسلامی است که دکتر سعید شهابی از بنیانگذاران آن است. احزاب دیگر شیعه شامل حزب عمل اسلامی و حزب الرساله میباشند.
پس از انقلاب یاسمین در تونس که موجب فرار زین العابدین بن علی وهمچنین انقلاب مردم مصر وسقوط حسنی مبارک، بحرینیها نیز به خیابان آمدند وبه اعتراض عملکرد پادشاه این کشور پرداختندکه نیروهای آل خلیفه وآل سعود به بازداشت و سرکوب مردم پرداختند.
سیاست خارجی بحرین
این کشور یکی از اعضای اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس است. مرکز ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در کشور بحرین قرار دارد.
اقتصاد
بحرین کشور ثروتمندی نیست و حتی بخشی از انرژی آن توسط عربستان تأمین میشود. این دو کشور با یک پل ۲۵ کیلومتری که به نام پل فهد معروف است و در سال ۱۹۸۶ افتتاح شد، به یکدیگر متصل میشوند. امروزه، اقتصاد کشور بحرین وابسته به بانکداری، هواپیمایی موفق و خدمات فرودگاهی، بنادر مجهز صنعتی، صنایع ساخت و تعمیر کشتی و ناوها میباشد. بحرین اولین کشور حوزه خلیج فارس است که نفت در آن اکتشاف شده ولی منابع نفت و گاز آن بسیار محدود است، اقتصاد سنتی بحرین وابسته به مروارید بوده اما در حال حاضر بیشتر درآمد ساکنان بحرین از بانکداری و گردشگری تامین میگردد. به هر روی نفت و فراوردهای نفتی ۶۰٪ صادرات و درآمد دولت این کشور و همچنین ۳۰٪ تولید ناخالص داخلی بحرین را تشکیل میدهد. تنها صنعت سنگین داخلی این کشور تولید آلومینیوم است که در مقیاس فراوان تولید و عرضه میشود. بحرین رتبهٔ نخست تولید این محصول در خاورمیانه ورتبهٔ پنجم در سطح جهانی را داراست. واحد پول بحرین دینار است که هر یک دینار برابر با 2/65 دلار میباشد.
بر پایه گزارش انجمن اقتصادی اجتماعی ملل غرب آسیا بحرین سریعترین رشد اقتصادی را در ژانویه ۲۰۰۶ در میان کشورهای عرب داشتهاست. همچنین بحرین آزادترین اقتصاد را در خاورمیانه و بیست و پنجمین در جهان را در سال ۲۰۰۶ بر پایه گزارش وال استریت ژورنال و پایه شاخصهای اقتصاد آزاد داشتهاست.
مردم
در سال ۲۰۰۱ اتباع این کشور ۶۲.۴٪ جمعیت این کشور را تشکیل میدادند. در سرشماری سال ۲۰۰۱ جمعیت کل این کشور ۶۹۸٬۵۸۵ نفر بود که ۲۳۵٬۱۰۸ نفر معادل ۳۷.۶٪ خارجی بودهٔاند. جمعیت خارجی کشور در سالهای اخیر رشد سریعی داشته و بر اساس برآورد دولتی در سال ۲۰۰۷ به ۵۱۱٬۸۶۴ معادل ۴۹٬۲۵٪ کل جمعیت در این سال رسیده است.
گروههای قومی بزرگ بحرین به این شرح هستند:
عربهای آفریقایی که عمدتاً از شرق آفریقا آمده و بیشتر سنی هستند.
ایرانیان بحرین یا عجمها هم که اکثر آنان مهاجرانی هستند که بیش از چندین قرن است که از جنوب ایران از فارس و بوشهر به بحرین مهاجرت کرده اند و در این جزیره زندگی میکنند و به رغم سکونت طولانی در این جزیره، همچنان به فارسی صحبت میکنند و بیشتر شیعه و گروهی اندکی از آنان نیز سنی هستند.
بَحرانیها یا بحارنه عربهای بومی بحرین که شیعه هستند و بزرگترین گروه قومی این کشور را تشکیل میدهند. جمعیت آنها در سال ۱۹۹۵ در آمار اتنولوگ حدود ۳۰۰ هزار نفر برآورد شدهاست.
بنیان (بونیان یا هنود) هندیهایی که از روزگاران دور به این جزیره آمده و بیشتر پیرو آئین هندو هستند.
بادیهنشینان عرب از جمله قبایلی چون عتوب و نعیم که مسلمان سنی هستند.
هولهها 90% از ایشان فارسی سنی هستند.
نجدیها عربهای سنی شهرنشین که از نجد در مرکز عربستان به آنجا آورده شده اند.
اسلام دین رسمی بحرین است. بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۱ حدود ۸۱٫۲٪ کل جمعیت بحرین مسلمان، ۹٪ مسیحی (اتباع، مهاجران) و ۹.۸٪ پیرو دیگر ادیان (بیشتر هندو) هستند. یک گروه کوچک بومی یهودی هم در این کشور زندگی میکنند. بیش از ۷۰٪ جمعیت کشور را شیعیان تشکیل میدهند.
آمارهای جمعیتی بر اساس سیا ورلد فکتبوک:
ساختار سنی(برآورد ۲۰۰۶) :
۰ تا ۱۴ سال: ۲۷.۴٪
۱۴ تا ۶۵ سال: ۶۹.۱٪
۶۵ سال به بالا:۳.۵ ٪
رشد جمعیت (برآورد ۲۰۰۶): ۱.۴۵٪
نرخ زادوولد (برآورد ۲۰۰۶): ۱۷.۸ در ۱۰۰۰
نرخ مرگومیر (برآورد ۲۰۰۶): ۴.۴ در ۱۰۰۰
نسبت جنسیتی (برآورد ۲۰۰۶): ۱.۰۳ مرد به ۱ زن
امید به زندگی (برآورد ۲۰۰۶):
مرد:۷۱.۹۷
زن:۷۷ سال
کل: ۷۴.۴۵
شیوع ایدز و اچآیوی در بزرگسالان (برآورد ۲۰۰۱): ۰.۲٪
باسوادی در بالای ۱۵ سال (برآورد ۲۰۰۳):
مرد: ۹۱.۹٪
زن: ۸۵٪
کل: ۸۹.۱٪
زبانهای رایج: عربی، فارسی، انگلیسی و اردو
موسسه بین المللی پژوهشی CIRI آمریکا کشور بحرین پس از ایتالیا دولتها محدودیتهای معتدلی بر آزادی عبادت شهروندان خود اعمال می کنند.
احزاب و جریان های سیاسی
جمعیت وفاق ملی اسلامی (شیعه)
حرکة حق حرکتی است که از جمعیت وفاق ملی اسلامی انشقاق یافتهاست (معارضة)
جمعیهٔ عمل وطنی دیمکراسی (وعد، یسار ی، لیبرالی)
جمعیهٔ أصالة إسلامی (سلفی)
جمعیهٔ منبر إٍسلامی (إخوان مسلمین)
العدالة الوطنیة (سنی)
جمعیهٔ منبر دیمکراسی تقدمی
راهها و ارتباطات
فرودگاه بینالمللی بحرین در محرق قرار دارد. نام هواپیمایی بحرین [طیران الخلیج](GULF AIR) (هواپیمایی خلیج) است، و پل شاه فهد.
شاعران بحرین
طرفه بن عبد
إبراهیم العریض
علی الجلاوی
آیات القرمزی
اماکن تاریخی بحرین
قلعه بحرین (قلعة البحرین)
قلعه رفاع (قلعة الرفاع)
قلعه عراد (قلعة العراد)
موزه بحرین (متحف البحرین الوطنی)
مسجدخمیس
مسجد سیادی
جزیره حوار
خانه سیادی (بیت سیادی)
باب البحرین
بر صخیر
خانه جسره (بیت الجسرة)
خانه شیخ عیسی بن علی (بیت الشیخ بن عیسی بن علی)
جاذبههای گردشگری
سواحل بحرین بسیار دیدنی است و بسیاری از ورزشهای آبی در گرمای همیشگی آب خلیج فارس انجام میگیرد که قایقرانی و شیرجه در این آبها بسیار متداول است. بیابانهای گرم بحرین و صدها درختهای خرمای این کشور نیز مشهور است.
یک شنبه 29 مرداد 1396 - 17:23:7