جغرافیای فلسطین3

جغرافیای تاریخی فلسطین

سه شنبه 24 مرداد 1396 - 15:26:1

حدود 1500 سال پس از ورود کنعانیان، قبایلی از شرق نیز وارد این سرزمین شدند که عبرانیان نام داشتند و در مناطق کوهستانی سکونت گزیدند. همچنین قبایل آریایی (قبایل فلسطین) از جزایر دریای اژه وارد این سرزمین شده و در ساحل فلسطین میان غزه و شمال یافا ساکن شدند و فلسطین به نام آنان نام گذاری گردید.

اهمیت موقعیت فلسطین از کهن ترین دوران تاریخی آشکار گردیده است. انسان پیش از تاریخ در آن سکونت گزیده و انسان نئاندرتال نیز در آن پیدا شده است. این امر نشانگر آن است که انسان کهن از قدیمی ترین دوران در آن سکونت داشته است. باروری زمین و اعتدال آب و هوا نیز به این امر کمک کرده است، به گونه ای که در درازنای تاریخ، آن را محل تاخت و تاز یورشهای خارجی قرار داده است. کنعانیان که گروه گروه و در مراحل مختلف زمانی از شبه جزیره عرب خارج شده بودند، در آن سکونت گزیدند. فلسطین به نام آنان " سرزمین کنعان " نامیده شد .

حدود 1500 سال پس از ورود کنعانیان، قبایلی از شرق نیز وارد این سرزمین شدند که عبرانیان نام داشتند و در مناطق کوهستانی سکونت گزیدند. همچنین قبایل آریایی (قبایل فلسطین) از جزایر دریای اژه وارد این سرزمین شده و در ساحل فلسطین میان غزه و شمال یافا ساکن شدند و فلسطین به نام آنان نام گذاری گردید. بعدها میان این قبایل و عبرانیان، جنگهای فراوانی صورت گرفت. فلسطین زیر حاکمیت فراعنه، پارسیان، یونانیان و رومیان به هنگامی که سیطره سیاسی و نظامیشان به این منطقه کشیده شد، قرار گرفت.

در دهه چهارم قرن هفتم میلادی، عربهای مسلمان برای گشودن کشورهای شام و عراق و پیرامون آنها از مدینه منوره خارج شدند. فتح فلسطین، نصیب عمرو بن العاص گردید که توانست در محلی به نام " اجنادین " واقع در میان " الرمله " و " بیت جیرین " بر بیزانسیان چیره شود. وی به پیشروی به سوی شمال ادامه داد تا این که با سپاهیان عربی که در سال 636م در محلی به نام " یرموک " موفق به شکست بیزانسیان شده بودند، برخورد کرد. نبرد یرموک نبرد سرنوشت سازی بود که عربها از آنجا توانستند کشور شام را بگشایند و رو به سوی گشودن دیگر کشورها نهند. عربهای مسلمان از فلسطین به سوی جنوب باختری رفته و مصر و شمال آفریقا را گشودند. ساکنان این سرزمین، زندگی اجتماعی، آداب و سنتهای آن از همان هنگامی که عربها فلسطین را گشودند تاکنون عربی بوده است .

فلسطین پس از فتح عربی، در معرض تاخت و تازهای بزرگی بود که از خاور و باختر رو سوی آن نهادند اما توانست در برابر تمامی آنها بایستد و از آثار و نشانه های آن رهایی یابد و عربی خالص باقی بماند. از این تاخت و تازها می توان تاخت و تاز تاتاریان و صلیبیان را نام برد. در سال 1187 نبرد " حطین " میان صلیبیان و عربها رخ داد که صلاح الدین ایوبی در این نبرد به پیروزی قاطعی دست یافت و تمامی کشور را از خطر آنان رهایی بخشید .

در سال 1261م، نبرد " عین جالوت " میان سپاهیان تاتار و لشگریان عرب به فرماندهی " محمود قطز " رخ داد که شکست فاحشی به تاتاریان وارد ساخت. با این پیروزی عظیم، فلسطین و مصر از وحشیگری تاتارها که بغداد و دمشق را نابود کرده بودند، نجات یافت. فلسطین به حکم موقعیت خود، از قرن دهم تا قرن شانزدهم میلادی بر راههای مهم بازرگانی میان اروپا و شرق سیطره داشت تا اینکه ترکهای عثمانی بر جهان عرب - از سواحل آفریقا تا سواحل خلیج - چیره شدند و در نتیجه فلسطین اهمیت تجاری خود را از دست داد .

به هنگام استعمار جهان عرب توسط استعمار غربی که به دلیل اهمیت موقعیتش با حمله ناپلئون بناپارت به مصر و کشور شام در سال 1718 آغاز گردید، این بخش از سرزمینهای عربی، به ویژه پس از انقلاب صنعتی اروپا و نیاز اروپائیان به مواد خام خاورمیانه و پیشرفت ابزارهای ارتباطی و ضرورت چیرگی بر فلسطین و دیگر کشورهای عربی، به مرکز مبارزه میان استعمارگران اروپایی تبدیل شد. پس از حفر آبراه سوئز و گشایش آن در سال 1869 جهت عبور و مرور کشتیها، موقعیت فلسطین اهمیت بیشتری یافت. بریتانیا در سال 1882م توطئه های خود را جهت اشغال مصر آغاز کرد. این کشور پس از پیروزی متفقین در جنگ جهانی اول و با اعلام قیمومیت خویش بر فلسطین قصد داشت این آبراه را برای خود حفظ کند. بریتانیا به توطئه چینی خود ادامه داد به طوری که استعمار صهیونیستها بر فلسطین و بیرون راندن فلسطینیان و بنیانگذاری رژیم صهیونیستی را تسهیل کرد .


سه شنبه 24 مرداد 1396 - 14:15:4