تهران- الکوثر:  مرکز مطالعات الجزیره در تحلیلی به قلم علی الذهب کارشناس مسائل راهبردی یمن دراین باره نوشت: بدون شک حساب های بین المللی و منطقه ای در پشت جنگ شعله ور در یمن از سوی برخی از کشورهای عضو ائتلاف عربی وجود دارد و در این باره اسماعیل ولد الشیخ فرستاده بین المللی به یمن اشاره نمود که طرف های منطقه ای از اوضاع یمن برای افزایش نفوذ خود در منطقه استفاده می کنند.

 آنچه می توان درباره کمترین دستاورد امارات از جنگ یمن گفت؛ رسیدن به اقیانوس هند از طریق بندرعدن است که سیاستمداران برجسته امارات آن را امتداد طبیعی بندردبی می دانند. علاوه بر این یمن جنوبی یمن مفید به شمار می آید؛ زیرا از نظر امنیتی و تجاری دارای اهمیت و خالی از درگیری های یمن شمالی است.

امارات می تواند از طریق تسلط یافتن بر بنادر جنوبی یمن عمان را احاطه نماید و بنادر تجاری آن را تضعیف نماید و اهمیت سیاسی این کشور را کاهش دهد.

اهداف راهبردی که امارات برای تحقق آن از طریق یمن تلاش می کند عبارتند از؛

۱- تقویت نفوذ ژئوپلتیک روبه رشد آن در بحر العرب تا خلیج سوئز شامل خلیج عدن و غرب اقیانوس هند به شکلی که موارد زیر را برای آن محقق می نماید:

ا. تقویت موضع نظامی و اقتصادی امارات در منطقه ای که شاهد رقابت شدیدی میان ایران، عربستان و ترکیه است.

ب. تقویت جایگاه سیاسی آن در شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب و اهل سنت جهان عرب در مقابل عربستان، مصر و ترکیه

ج. گسترش مشارکت آن در مبارزه با تروریسم به عنوان یک برگه صعود در جهانی شدن و راه نرمی برای کسب دوستی قدرت های بزرگ و مبرا ساختن خود از اتهامات زده شده به آن در خصوص حمایت از برخی از گروه های تروریستی

۲- ایجاد و تثبیت نظام فدرالی یمنی در دو و یا سه اقلیم تا بتواند از مزایای ژئوپلتیک مناطق یمنی واقع تحت نفوذ آن در راستای منافع خود در منطقه استفاده نماید و از تأثیر ملحوظ این دستاوردها در رقابت های بین المللی و در چهارچوب شراکت میان آن و عربستان استفاده نماید و این امر از طریق موارد زیر می باشد:

ا. استفاده نظامی از تنگه ها، جزایر و ورودی های دریایی متنوع و متعدد

ب. تلاش برای ایجاد وضعیت ویژه در بندر عدن و یا الحاق آن به بنادر جهانی دبی از طریق احیای توافق نامه راه اندازی بندر عدن که در سال ۲۰۱۲م لغو شد.

ج. تسلط بر ۶ بخش نفتی دریایی که ۳ بخش آن در مقابل سواحل یمنی همجوار با دریای سرخ و ۳ بخش در خلیج عدن قرار دارد که دولت یمن در سال ۲۰۱۳م امتیازات کاوش و حفاری در آن مناطق را به شرکت توتال فرانسه واگذار کرد.

د. تضعیف نیروهای انقلاب ۱۱ فوریه با هدف قرار دادن حزب تجمع یمنی اصلاح به عنوان برجسته ترین این نیروها و به عنوان یک گروه وابسته به اخوان المسلمین که از سوی امارات در لیست تروریسم قرار دارد.

پیامدهای نقش امارات در یمن

رهبران امارات بر این باورند که نفوذ این کشور در مناطق جنوبی از نظر مردمی مساله ای قابل پذیرش است و این مسأله دستاوردهای امارات را افزایش می دهد و نفوذ این کشور را در دریای سرخ و خلیج عدن افزایش می یابد اما در صورت تحقق، این مسأله دوام نخواهد یافت. در این باره به امارات اجازه داده نخواهد شد از حدود منافع ملی یمن پا را فراتر نهد و چه بسا تجربه استعمار انگلیس در جنوب یمن از سال ۱۸۳۹ تا  و مداخله مصر در شمال ۱۹۶۲تا ۱۹۶۷ روشن ترین مثال و بزرگتری عبرت است که چه هزینه هایی به این کشورها تحمیل شد.

تا کنون امارات به دلیل شکست ائتلاف در تحقق اهداف آن و اقدامات غیر قابل پذیرش امارات به دور از دیگر هم پیمانان آن در معرض بیشترین سرزنش قرار دارد، بر این اساس سیاست امارات مانعی در برابر راه حل نظامی و یا حل و فصل سیاسی عادلانه به شمار می رود.

درباره پیامدهای نقش امارات در جنگ یمن می توان گفت نقش آن خطری برای دولت منصور هادی به شمار می رود؛ چرا که تلاش می کند وی را از قدرت برکنار نماید و این امر باعث بی ثباتی یمن و از بین بردن تمامیت ارضی آن می شود.

در چهارچوب روابط میان دو قطب ائتلاف عربی یعنی عربستان و امارات، برخی بر این باورند که طمع ورزی های روز افزون امارات، هم پیمان سعودی آن را به نقطه ای خواهد رساند که ائتلاف موجود را بر هم بزند و تمامی دستاوردهایی که اعضای ائتلاف به دست آوردند را از بین میرود. به ویژه در صورتی که بحران محاصره تحمیلی قطر پیچیده تر شود پیامدهای ناگهانی ای به همراه خواهد داشت که این ائتلاف را بر هم خواهد زد و این مسٖأله به نفع مخالفان ائتلاف در داخل و خارج یمن رقم خواهد خورد.

بر این اساس با توجه به خشم مردمی گسترده از امارات در استان های شمال و مخالفت با آن در استان های جنوبی از سوی طرف های جنوبی فعال به نظر می رسد نظریه یکی از تحلیلگران غربی در مسائل خاورمیانه و متخصص در مسائل کشورهای حوزه خلیج فارس در حال تحقق است که در آن گفته بود اماراتی ها دریافته اند که آنها در تنگنا هستند و وضعیت آنان شبیه وضعیت کسی است که وارد جنگی بدون استراتژی خروج آشکار و روشن شده است. از این رو مناسب ترین گزینه برای آنها در حال حاضر آن است که به خوبی درباره چگونگی کاهش خسارت های خود و زمان مناسب انجام این کار فکر کنند.

منبع: دیپلماسی ایرانی