پیش از رواج شیشه سفالینه‌ها رایج‌ترین مظروفات بشر بودند. مرغوب‌ترین خاک در صنعت سفالگری خاک رس می‌باشد که به دلیل وجود مقادیر بالای آهن در آن، به رنگ سرخ است.

سفالگری از نخستین صنایع بشر می‌باشد. خاستگاه آن را گر چه به درستی آشکار نیست ولی از روی یافته‌های کهن سرزمین باستانی سومر می‌دانند و البته به تازگی کشف تمدن جیرفت تردیدهایی در مورد این نظریه ایجاد کرده است.

تمدن معروف به کنار صندل که طبق آخرین کاوشها قدمت ان به شش هزار سال پیش می‌دانند و لوحی که در جیرفت کشف شد برای مطالعه به آمریکا و فرانسه فرستاده شد که توسط استادان شیکاگو و پاریس رمزگشایی شد که نتایج نشان داد این منطقه ۳۰۰ سال از خط نوشتاری تمدن شوش قدیمی تر است.

ظرفهای سفالی، شاید یکی از قدیمی‌ترین ساخته‌های آدمی است.انسان‌های اولیه از آن زمان که به فکر ذخیرهٔ آب و غذا افتادند و به خاصیت چسبندگی و شکل گیری گل رس پی بردند ظرفهای سفالی را به شکلهای گوناگون ساختند.

با گذشت زمان و گسترش زندگی، سفالگری هم تکامل یافت. انسان‌های آفریننده با دستهایشان بر ظرفهای گلی نقش و نگارهایی کشیدند و آنها را با رنگهای گوناگون آراستند. هم اینک در نقاطی از ایران از جمله : مند گناباد، لالجین همدان، قم، سمنان، ساوه، میبد یزد، شهرضای اصفهان، زنوز آذربایجان، کلپورگان سیستان و بلوچستان، شهوار میناب، جویبار مازندران و سیاهکل گیلان ظروف سفالین تهیه می‌شود.

تولید وسایل و محصولات سفال و سرامیک در هر یک از نقاط نامبرده با اختلافی اندک در نوع مواد اولیه، رنگ و طرح تهیه می‌شود و به همین دلیل محصولات هر ناحیه به خوبی قابل تشخیص از فراورده‌های سایر نقاط است.

لالجین همدان - لالجین به سبب برخورداری از خاک به صورت یکی از مراکز عمده سفالگری درآمده است. خاک لالجین رسی و بیشتر سفالهای این منطقه بدون نقش و با لعاب یکدست به بازار عرضه می‌شود. محصولات این منطقه بسیار متنوع و از حیث خاک و لعاب نسبتاً مرغوبتر از سایر نقاط ایران است. رنگ لعابهایی که در همدان ساخته می‌شود اغلب لاجوردی، آبی، سرمه ای، حنائی، زرد، سبز، فیروزه‌ای و قهوه‌ای است. سفالهای همدان گاه به طریقه رو رنگی نقاشی می‌شود و گاه با نقوشی که به صورت مقعر روی سفال ایجاد می‌گردد، منقوش می‌شود و هنگام لعاب دادن نقاط گودتر از لعاب پر شده و در نتیجه به صورت خطوط پر رنگ‌تری دیده می‌شود. تکنیک ساخت سفالهای لالجین بیشتر چرخکار است اما کارهای قالبی به روشهای فشاری و دوغابی نیز انجام می‌شود و گاهی بدنه‌های خام به روشهای کنده، بریده و افزوده تزئین می‌شوند.

میبد یزد - در این منطقه سفالگری با خاک سفید انجام می‌شود و پس از ریختن، سطوح سفال را با لایه‌ای از خاک سفید خالص‌تر که ترکیباتش در هر منطقه فرق می‌کند و به صورت دوغاب درمی‌آید، می‌پوشانند و سپس با رنگهای متنوع نقاشی می‌کنند و در نهایت تمام سطح سفال را با لعاب شفاف بی رنگ پوشانیده و می‌پزند. نقوشی که روی سفالهای میبد به چشم می‌خورد یکی تصویر خورشید است و به صورت زن نقاشی می شود که اصطلاحاً خورشید خانم نامیده می‌شود و دیگر تصویر گلهای تزئینی و ماهی و پرنده است. تکنیک ساخت سفالهای میبد چرخکاری و همچنین ریخته گری دوغابی است.

کلپورگان سیستان و بلوچستان - پیشینه هنرسفالگری در مناطق باستانی بلوچستان به عصر پارینه سنگی و پیش از تاریخ می‌رسد. در شهر سوخته و در ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تولید سفال بسیار چشمگیر بوده است. تولیدات سفالهای کلپورگان شباهت بسیاری به سفالهای به دست آمده از کاوشهای باستان شناسی در هزاره سوم پیش از میلاد دارد. شاید بارزترین وجه تمایز سفال کلپورگان با سایر موارد مشابه طریقه ساخت این سفال است که همچنان براساس الگوهای قدیمی و باستانی ساخته می‌شود. روش ساخت این نوع سفال، مرسوم به روش لوله‌ای (فتیله‌ای) است. این سفال بدون لعاب و با نقوشی سیاه رنگ تزیین می‌شود.

سفالگری در کلپورگان کاری خاص زنهاست و مردها فقط کارهای سنگین مثل آوردن خاک از معادن و آماده کردن گل را انجام می‌دهند. آنان ترجیح می‌دهند که سفالگری را به همان شیوه سنتی خود انجام دهند و کار ساختن سفال صرفاً با دست انجام می‌گیرد و ندرتاً از چرخ دستی نیز کمک می‌گیرند.

شهوار میناب - شیوه تولید سفال در شهوار میناب بسیار جالب و بدیع است. کوره‌های زمینی که از شاخ و برگ درختان شکل گرفته و نیز ابتدایی بودن ابزار و روش‌های تولید در این منطقه یادآور شیوه تولید سفال در دنیای باستان است و اینکه تولید سفال در شهوار میناب به مرحله پیش از اختراع چرخ پایی تعلق دارد. محصول کارگاه‌های سفالگری بومی این روستا ظرف های ذخیره آب است که جهله نامیده می‌شود. ساخت «جهله» با روش ساده چرخکاری است. شکل و طرح چرخهای سفالگری در شهوار مربوط به حدود ۳ هزار سال قبل از میلاد است.

مند گناباد - در جنوب استان خراسان واقع است و نقوش سفال های آن شبیه به نقوش سفال مناطقی چون میبد یزد، استهبان فارس و شهرضای اصفهان است.

ظروف مند گناباد که اکثراً بصورت قاب و قدح است دارای حاشیه‌هائی ساده در لبه ظرف و نقوش ریز و کوچک پرنده و گل و برگ تزئینی در وسط می‌باشد و در بسیاری موارد نیز تمام سطح داخلی یا خارجی و یا هر دو را از نقوش پرنده و گل و برگ پر می‌کنند.

تبریز و زنوز - در زنوز که در نزدیکی تبریز واقع شده یک نوع خاک سفید مرغوب یافت می‌شود. سفال سازی در زنوز و تبریز با همین خاک و یک شکل انجام می‌گیرد. در این مناطق سرویس‌های زیبای غذاخوری، گلدان، پایه آباژور، شمعدان، زیر سیگاری، سرویس چایخوری، قاب و قدح و مجسمة جانوران ساخته می‌شود. سفال های آن به دو صورت ساده و منقوش عرضه می‌گردد.

قم - محصولات سفال قم شامل: سفال‌هایی با روش چرخکاری و ریخته‌گری دوغابی و خرمهره با لعاب فیروزه‌ای است.

یکی از بازماندگان حقیقی صنعت سفالسازی ۶۰۰۰ ساله، پیشه مهره‌سازی است که چیزی جز مهره‌های فیروزه‌ای رنگ تولید نمی‌کند. ساختن و سوراخ کردن مهره ها توسط کارگران جوان کارگاه انجام می‌شود و وقتی که خشک شدند آنها را در لعاب قلیایی که رنگیزة آن اکسید مس فرو می برند. پس از عملیات پخت همه این مهره‌ها به رنگ فیروزه‌ای در می‌آیند .

ساختن این مهره‌ها در انحصار قم است و از آنجا به همه ایران فرستاده می‌شود.

مازندران - رنگ سفال ها پس از پخت قرمز اخرایی است که این بدلیل وجود ترکیبات آهن در گل این منطقه می‌باشد. در مازندران از چرخهای برقی و پایی استفاده می‌شود و کوره‌ها با سوخت هیزم، نفت سفید و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند، محصولات بیشتر ظروف هستند که در کلاگر محله جویبار به صورت شبکه‌بری (مشبک) تولید می‌شوند و همچنین چند کارخانه به صورت مکانیزه سفال سقف (بام پوش) تولید می‌کنند.

گیلان - در بیشتر نقاط گیلان سفالگری سنتی رواج دارد و بیشتر ظروف کاربردی ساخته می‌شود که مهمترین آن ظرفی است به نام (گمج) که در ۳ اندازه: یک مرغی و سه مرغی و همچنین به شکلهای دسته دار، درپوش دار و با لعابی سبز تولید می‌شود.

سمنان - استان سمنان امروزه یکی از مراکز سفالگری ایران محسوب می‌شود و سفالگران بسیاری در شهرهای سمنان، شاهرود، گرمسار و دامغان فعالیت می‌کنند که بیشتر آنها در شهرستان سمنان متمرکز هستند. روش کار آنان چرخکاری، قالبی (فشاری و دوغابی) و ساخت سفالهای دست ساز است. در این استان خاکهای رس مناسبی هم برای سفالگری وجود دارد و سفالگران آثارشان را در کوره‌های سنتی و برقی پخت می‌کنند.

ساوه - سفالگری، به خصوص کوزه گری، از گذشته دور در این منطقه رواج داشته است. در زمان سلجوقیان، ساوه یکی از مراکز مهم سفالگری بود.

امروزه چند کارگاه سفالگری به شکل سنتی (چرخکاری) و قالبی، به تولید سفال در ساوه مشغولند.

شهرضا - در شهرضا با دو نوع خاک کار می‌کنند، یکی خاک رس که متعلق به خود شهرضا است و دیگر خاک سفید که از نقاط دیگر به این منطقه آورده می‌شود. در شهرضا اشیاء متنوعی از قبیل کاسه و بشقاب، سرویس چایخوری، گلدان، زیر سیگاری، شمعدان، لیوان و غیره می‌سازنند.

سفالهای این منطقه به صورت منقوش عرضه می‌شود و نقاشی‌های آنها به چند سبک مختلف می‌باشد.