آب و هوای آن در کناره‌ها و نواحی جنوب غربی معتدل و مرطوب مدیترانه‌ای و در سایر نقاط گرم و خشک است. بلندترین نقطه آن از دریا، جبل شیخ با ۲۸۱۴ متر ارتفاع است. از رودهای مهم آن می‌توان به فرات، خابور، عاصی، عفرین، قوین و دجله اشاره داشت که رود فرات ، با 2 هزار و 696 کیلومتر طولانی‌ترین آنها و حدود نیمی از آن در ترکیه و عراق جاری است.

بندرهای مهم سوریه عبارت‌اند از لاذقیه، طرطوس و بانیاس که در کنار دریای مدیترانه واقع شده‌اند.

جغرفیا: سوریه و شام

سوریه کنونی در گذشته بخش عمده‌ای از شام بوده‌است. سرزمین شام، کشورهای کنونی سوریه، لبنان، فلسطین و اردن را در بر می‌گرفته‌است و در حقیقت (الشام والشام) نامی بوده که جغرافیدانان عرب بر منطقه‌ای که از طرفی به دریای روم و بیابان ممتد- از ایله تا فرات – و از طرفی دیگر – از فرات تا مرز روم – محدود می‌شود نهاده‌اند.

نام کنونی سوریه را فرانسویان پس از فروپاشی عثمانی و مستعمره نمودن این کشور از روی تاریخ کهن این بخش از جهان و آشوریان باستانی بر این سرزمین نهادند.

تاریخی به قدمت 5 هزار سال

سوریه کنونی که در گذشته همراه با کشورهای اردن، لبنان، فلسطین، بخشی از سرزمین شام محسوب می‌شد، سابقه‌ای بس دراز در تاریخ دارد که مورخان، این قدمت را به حدود پنج هزار سال پیش ‍ می‌رسانند. از آنجا که این سرزمین در طول مدت یاد شده، از فرهنگ و تمدن درخشانی برخوردار بوده، آثار و نشانه‌هایی از این تمدن بر جای گذاشته‌است.

تسلط رومیان بر شام، جنگ های صلیبی  و شهر تدمر یا پالمیرا

قبل از تسلط مسلمانان بر این کشور، اقوام مختلفی از جمله: اقوام سامی، آموری، آرامی، مصری، آشوری، بابلی، یونانی، رومی و ایرانی که هر از چند گاهی این کشور را سکونت گاه خویش نموده نشانه‌هایی از تمدن خاص خویش را برای اعصار بعدی به یادگار گذاشته‌اند. با تصرف شام در سال سیزده یا شانزده هجری به وسیله سپاه اسلام، فرهنگ این دین جدید بر تمدن‌های چندین سده اقوام مذکور غلبه یافت.

در قرنهای پنجم و ششم هجری که با جنگهای صلیبی بود، حکام معروفی در این کشور بر تخت سلطنت نشسته و پرچم جهاد علیه صلیبی‌ها و رومیان را برافراشتند. کسانی چون نورالدین محمود زنگی شهید، سلطان صلاح الدین ایوبی، ملک عادل ایوبی، ملک ظاهر بیبرس البندقدارى، سیف الدوله حمدانی و… که نه تنها امور جنگی و نظامی را در راس اقدامات خود قرار داده و به ایجاد پایگاههای نظامی، ساخت قلعه‌ها، حفر خندق‌ها و… پرداختند که امروزه وجود صدها اثر تاریخی از آن دوران بیانگر این مدعاست.

در قرون بعدی، ممالیک و سرانجام ترکان عثمانی پس از استیلا بر این سرزمین، سیاست پیشگامان خود را تداوم بخشیده و ضمن حفاظت و بازسازی آن آثار اسلامی، به احداث بناهای دیگری نیز پرداختند.

سوریه: مردم شناسی

سوریه کشوری است با گروه‌های نژادی و قومیت‌های گوناگون. در این کشور به طور عمده عرب‌ها که‌ حدود ۹۰٪ جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند زندگی می‌کنند (این تعداد شامل ۴۰۰ هزار پناهنده‌ فلسطینی نیز هست). کردها که‌ ۱۰٪ باقیمانده‌ جمعیت را تشکیل می‌دهند از تبار آریایی هستند و بیشتر در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور زندگی می‌کنند. همچنین در این کشور اقلیت‌های کوچک زبانی آرامی (آشوری) و ارمنی نیز زندگی می‌کنند. کردها بزرگ‌ترین گروه اقلیت نژادی در سوریه هستند.

مذاهب و فرق مذهبی در سوریه

مسلمانان این کشور ۸۶  درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و مسیحیان که حدود ۵/۱۳ درصد جمعیت آن را به خود اختصاص می‌دهند اقلیت نسبتا چشمگیری در این کشور می‌باشند. حدود پنج هزار یهودی نیز در دمشق و اطراف آن زندگی می‌کنند.

استان‌های سوریه

کشور سوریه‌ دارای ۱۴ استان یا (به‌ عربی محافظه) است. شهر دمشق خود یک استان نیز به‌شمار می‌آید و استانی دیگر در نزدیکی این شهر به نام استان ریف دمشق (ریف به نام حومه ) وجود دارد. در سوریه حومه به ریف است. به عنوان مثال ریف حلب استان جداگانه ای نیست و منظور حومه حلب است و از نظر تقسیم بندی استانی، تنها استان ریف دمشق وجود دارد.

دمشق بزرگ‌ترین شهر و پایتخت سوریه‌است. حلب دومین شهر پرجمعیت سوریه‌است. دیگر شهرهای مهم و پرجمعیت سوریه عبارت‌اند از: لاذقیه، حمص، حماه، دیر الزور، معره النعمان. از دیگر مناطق معروف سوریه بلندی‌های جولان می باشد که‌ جزو خاک سوریه‌است اما امروزه‌ در تصرف رژیم صهیونیستی قرار دارد و" اسرائیل " ان را به سرزمین های اشغالی الحاق کرده است. این اقدام را سازمان ملل رد کرده است.

نقش سوریه در جنگ ایران و عراق

سوریه پس از آغاز جنگ ایران و عراق روابط خود را با عراق به پایین ترین سطح ممکن رساند و از ایران حمایت کرد.

وضعیت توریسم قبل از جنگ های داخلی خانمانسوز سوریه

در سوریه به‌دلیل هزینه بالای سفر و اقامت گردشگری هیچ رونقی نداشت  زیرا تنها مردم ثروتمند این کشور قادر به تامین مبالغ هنگفت برای اجاره و مراکز توریستی و دریافت خدمات گردشگری بودند و مردم این کشور تنها در دوران ماه‌عسل شانس سفر و گردش را داشتند.

صنعت گردشگری سوریه درعین‌حال که از روابط و جایگاه قدرتمند سنتی خود در بازار کشورهای عربی بهره‌مند بود ، ولی با رشد فزاینده توریست خارجی به ویژه از ایران و سپس اروپا برخوردار شده بود که کمک های شایانی به اقتصاد و رشد سود ناخالص ملی این کشور می کرد.

۷۴ درصد از کل گردشگران خارجی که از سوریه بازدید می کردند به ترتیب از کشورهای عربی، سپس ایران و ترکیه بود . بنابراین گردشگران ایرانی خوان پربرکتی برای سوریه بودند که سالانه سود سرشاری را نصیب اقتصاد این کشور می‌کردند  .

تعداد کل بازدیدکنندگان از کشور سوریه تنها در سال گذشته (۲۰۰۷) نزدیک به ۴ میلیون گردشگر بود .

سوریه کشور شگفتی ها 

سوریه مهد شکوفایی تمدن های با شکوه گذشته بوده بطوریکه آثار و بناهای قدیمی نمایانگر این تمدن ها و گواه ملت های پیشین است. قلعه های عظیم بر فراز کوه ها و شهر های واقع در مرتفعات و دشت ها و ملت هایی که بدین سرزمین پناه‌ آورده و سپس بوسیله اقوام دیگر منقرض شده اند. همگی بیانگر شکوه اقوام پیشین و مجد و عظمت گذشتگان است.

سوریه با موقعیت جغرافیایی خود که در شرق دریای مدیترانه واقع شده است با سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا در ارتباط است. به طوری که این کشور در گذشته محل تلاقی کاروان های تجاری شرق و غرب راه ابریشم بوده است.

سرزمین شام شاهد تمدن های گوناگونی بوده که بعضی از این تمدن ها،‌ تمدن خود اهل شام و برخی از آنها تمدن هایی بوده که به دلایلی وارد این خاک و سرزمین شده و با این فرهنگ ممزوج شده اند و این تمدن با شکوه را به وجود آورده است.

سوریه به لحاظ دارا بودن تاریخ تمدن غنی و متنوع از مهم ترین کشور های سیاحتی به شمار می آمد . در این سرزمین اقوام مختلفی مانند سومریان، عموریان، آکادی ها، حثی ها،‌ فرعونیان، حوری ها، آشوری ها، کنعانیان، فنیقیان، آرامی ها، ایرانیان، یوناینان،‌ سلوکیان، بطالمه، رومیان، عرب ها، نبطی ها، بیزنطیون و اعراب غساسنه بوده اند.

پس از این اقوام این سرزمین به فتح اسلام در آمد و در دوره های بعد حکومت های امویان، عباسیان، طولونی ها، اخشیدی ها و فاطمیون بر این سرزمین حاکم شدند. این منطقه بارها در زمان سلجوقیان، اتابکیان، نوری ها، ‌ایوبیان، و ممالیک مورد هجوم اقوام اروپایی و مغول واقع شده است و مدتی تحت تصرف عثمانی ها درآمده و بعد تحت قیموت فرانسه قرارگرفت که در نهایت توانستند فرانسوی ها را بیرون رانده و خود مستقل شوند.

سوریه کشوری در 4 وضعیت جغرافیایی

مساحت سوریه ۱۸۵۱۸۰ کیلومتر مربع است،‌ طول منطقه ساحلی دریای مدیترانه ۱۸۳ کیلومتر است که دروازه اصلی سوریه از چهار منطقه بزرگ آب و هوایی تشکیل شده است.

۱ – منطقه ساحلی که دارای آب و هوای معتدل مدیترانه ای است.

۲- منطقه کوهستانی که از دو رشته کوه تشکیل شده است: رشته کوه های لاذقیه در غرب و کوه زاویه در شرق که در بین این رشته کوه ها دره جنگلی و رودخانه عاصی جاری است و دیگری رشته کوه های لبنان شرقی و کوه حرمون در غرب کشور است که جلوه خاصی را به این مناطق داده است.

۳- منطقه دشت داخلی: این منطقه دشت های حلب و دشت های منطقه الجزیره که رودخانه فرات در آنجا جاری است و نیز دشت های حماه، حمص، حوران را شامل می شود.

۴- صحرای سوریه که شامل مناطق مرکزی و شرق سوریه است.

آب و هوای سوریه از تنوع خاصی برخوردار است به طوری که آب و هوا در مناطق ساحلی معتدل و در مناطق مرکزی گرم و خشک است.

موقعیت جغرافیایی سوریه و اختلاف آب و هوایی آن، تنوع گیاهی و حیوانی ویژه ای را بدین کشور بخشیده است. در این کشور حدود ۳۵۰۰ نوع گونه گیاهی و گونه های مختلف حیوانی از قبیل: شتر، خرگوش صحرایی، کفتار، شغال، باز، عقاب،‌ آهو، گرگ و اسب وجود دارد.

نظام حکومتی سوریه

سوریه یک کشور با نظام جمهوری می باشد که رییس جمهور آن هر هفت سال یکبار از سوی مردم انتخاب می شود.همچنین مردم هر چهار سال نمایندگان مجلس را انتخاب می کنند. نخست وزیر این کشور را رئیس جمهور تعیین می کند. و در حال حاضر بشار اسد رئیس این کشور می باشد.

فرهنگ سوریه

سوریه از جمله کشورهایی است که از تنوع غذایی بالایی برخوردار است. در سوریه غذاها مخلوطی از شیوه اروپایی و ادویه جات شرقی مثل سماق و گشنیز هستند که دارای طعم و مزه فوق العاده ای است. هم چنین در وعده های غذایی گوشت و مرغ ترکیبی از سبزیجات به ویژه نعناع وجود دارد که بی نظیر و منحصر به فرد است. در سوریه غذاهای سنتی گیاهی مثل (( تبوله و فتوش )) وجود دارد.

شیرینی های سوریه انواع مختلفی دارد که معمولا در طبخ آنها ،‌گلاب و دانه های مغزدار گرد و و پسته و نیز زردآلو و خرما بکار می رود.

موزه های سوریه

موزه های باستانی سوریه دارای آثار هنری و اشیاء‌ تاریخی زیادی وجود داشت که متاسفانه برخی از آنها در اثر جهل گروه های معارض و یا در جنگ های داخلی از بین رفته که تا پایان این برادر کشی ها هرگز نمی توان به میزان خسارت وارده بر تاریخ اسلامی و نیز تاریخ بشری که با سکوت غربی ها نیز توام می باشد پی برد.

موزه هی این کشور پر از اشیا و لوازم کهن و قدیمی برای بازدیدکنندگان از موزه ها وجود داشت ، بطوریکه شمشیرهای ساخته شده از سنگ چخماخ، لوازم و تجهیزات کشاورزی و وسایل خانگی که از سنگ ساخته شده بود ، تاریخ قدیم و کهن را برای بازدید کنندگان مجسم می کر د هم چنین جواهرات و زیور آلات قدیمی و تصاویر زنان، گذشته را در برابر دیدگان ترسیم می کرد.

در گذر از این موزه ها، معبد های عظیم و با شکوه داخل قصر ها نمایان می شود که با مشاهده این نماها و شاهکارهای حاکمان گذشته و نقش و نگارهای قدیمی قصرها که با ظرافت کاری تمام صورت گرفته است، تمدن عظیم و با شکوه گذشته را متذکر می شویم.

اما کاشی کاری ها و معرق کاری های بی نظیری که در این بناها به کار رفته یاد آور حکایت فلاسفه قدیم و اسطوره های دریای مدیترانه از قبیل بولیبس، الیاذه، جیا و اورفیوس است.

در موزه ها با دیدن اکتشافات علمی و ابداعات هنری از جمله معماری ها و تزئینات ظریف و نسخه های خطی گرانبها به شکوه و تمدن بزرگ اسلامی پی می بریم.