آداب و رسوم سفر در گستره تاریخ و جغرافیا (2)

سه شنبه 15 فروردین 1396 - 12:32:42
آداب و رسوم سفر در گستره تاریخ و جغرافیا (2)

سفر به عمق دریا همواره نزد بشر از جذابیت برخوردار بوده و عامل مهمی برای برانگیخته شدن حس کنجکاوی بوده است.

رفتن به زیر آب و غواصی به عنوان شغل برای کسب منابع زیرآبی انسان را بر انگیخت که  در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی اتاقک‌های زیرآبی گوناگونی طراحی کند  که بتواند یک یا دو نفر را در خود جای داده و به آب انداخته شود. در اوایل قرن هجدهم میلادی نخستین لباس‌های غواصی طراحی شد که شکل آنها با آنچه که ما امروزه از چنین لباس‌هایی در ذهن داریم بسیار متفاوت بود.

 این لباس‌ها حجیم و بیشتر شبیه به یک بشکه بزرگ بود.در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم توجه زیادی به اختراع لوازم غواصی که مستقل از سطح آب عمل  كرده و امکان زیر آب بودن غواص را بدون ارتباط با سطح آب برای مدتی فراهم می‌آورد ، به‌ عمل آمد.

 ماجراهای تن‌تن

بسیاری از ما که درحال حاضر این متن را می‌خوانیم در دوران نوجوانی با کتاب‌های تن‌تن مأنوس بوده‌ایم و از رخدادهای هیجان‌انگیز و تصاویر جذاب داستان‌های او لذت برده‌ایم. نویسنده بلژیکی ژرژ رِمی که با نام مستعار هرژه شناخته می‌شود در نیمه دوم قرن بیستم به شهرتی جهانی دست یافت. به‌طوری‌که داستان‌هایش به زبان‌های مختلفی برگردانده شد.

 قهرمان این داستان‌ها که جوانی به نام تن‌تن است مسافرت‌های گوناگونی را به مکان‌هایی عجیب و غریب پشت سر گذاشته و همراه با شخصی به نام کاپیتان هادوک و سگ وفادارش و چندین شخصیت دیگر داستان فراز و نشیب‌های جذابی را در طول داستان‌ها از سر می‌گذراند. گاهی او در میان رشته کوه‌های بلند هیمالیا از تبت سردرمی‌آورد و گاهی در دریای سرخ با دشمنانی سرسخت روبه‌رو می‌شود.

 گرایش طبیعی آدمی به سفر و ماجراجویی در این داستان‌ها که با نقاشی‌های جالبی به تصویر کشیده شده سیراب می‌شود. داستان‌های تن‌تن پس از انتشار در رسانه‌های دیگر مانند فیلم، تئاتر، رادیو و حتی بازی‌های کامپیوتری مورد استفاده قرار گرفت. شرکت پست بلژیک در سال 2011 یک مجموعه تمبر پستی برای یادبود داستان‌های تن‌تن منتشر کرد.

 نگاره‌ای از یک سفر

موضوع سفرهمواره مورد توجه هنرمندان  بوده است. بسیاری از نقاشان صحنه‌هایی از مراحل گوناگون سفر مانند ترک خانه و دیار، مواجهه با ناگواری‌های طبیعی در جریان سفر، خستگی و رسیدن به مقصد را بر بوم‌های نقاشی خود ثبت كرده‌اند.

 در قرن هجدهم و نوزدهم و پیش از ظهور رسانه‌های نوینی همچون تلویزیون و سینما، هنر نقاشی نقش مهمی در  راستای آگاهی بخشی عمومی ایفا می‌كرد. بسیاری از نقاشان اروپایی که به سرزمین‌های شرقی و به‌ویژه اسلامی سفر می‌کردند تجربه‌های سفرهای‌شان را با ثبت به صورت نقاشی در اختیار نسل‌های بعدی قرار دادند. این شیوه نقاشی که با واقع‌گرایی قابل توجهی همراه بود اطلاعات مفیدی را از شهرها، مردم و زندگی‌شان ثبت كرده است.

 این سبک هنری که از آن با عنوان خاورنگاری می‌توان یاد کرد نزد هنرمندان فرانسوی، ایتالیایی، آلمانی، هلندی، پرتغالی، اسپانیایی و برخی دیگر از کشورهای اروپایی رواج داشت. یکی از هنرمندان مشهور این سبک ژان لئون ژروم فرانسوی است که سفرهای او به کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا به زیباترین شکلی بر آثار نقاشی او منعکس شده است.

 ژروم با نگاه تیزبینانه خود زوایایی ناب از زندگی مردم این نواحی را استخراج و ثبت نموده است. او در یکی از نقاشی‌هایش با عنوان عبور اعراب از میان صحرا، صحنه‌ای از سفر عده‌ای از اعراب شمال آفریقا را در میان صحرای خشک و سوزان شمال آفریقا بازنمایانده است. با آن‌که چهره‌های این مسافران پیاده و سواره کاملا از روبه‌رو آشکار نیست، ولی دشواری سفر در میان گرما و خاک در قامت آنها پیداست.

 


سه شنبه 15 فروردین 1396 - 12:31:41

دسته بندی :