مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می فرمود: می گویند که روز عاشورا، خورشید و کواکب، همه سنگین راه می‌رفتند و وحشت زده بودند که چه خواهد شد و روزش بلند بود. در جایی هم براساس آنچه در تاریخ، از جنگ یکایک اصحاب نوشته شده است که هر کدام چند نفر را کشته‌اند، یک حسابی هم می‌کند که هر کدام یک یا دو ساعت طول کشیده است، زیرا اغلب آنها تک تک به میدان رفتند. لذا می‌گویند طول این روز زیاد بوده است. ما نمی‌خواهیم به دنبال آن معنا بگردیم.

اِنَّ اللهَ علی کُلِّ شیءٍ قَدیرٍ شما الان چهل سال، سی سال، بیست سال، از عمرتان آمده و رفته است. همه‌اش یک چشم به هم گذاشته‌اید و برگشته‌اید اینجا و نشسته‌اید. خدا زیاد را در کم و کم را در زیاد می‌گنجاند. او همه کار بلد است.

امیدوارم عمرتان را خوب رسیدگی کنید. الان که اینجا نشسته‌اید می‌توانید هزار سال بعد را هم حساب کنید و بخوانید و دو هزار سال پیش را هم بخوانید. همه اینها همین الان اینجاست. آیا می‌دانید وقتی شما بهره تاریخ را می‌برید، با آن تاریخ بوده‌اید؟

تاریخ گذشته‌ها را مطالعه می‌کنید و همه اطلاعات آن پیش شما می‌آید. شما با توجه به تاریخی که خوانده‌اید و در سینه جمع کرده‌اید، عمرتان چقدر است؟

چه رسد به این که اخلاق گذشتگان را هم روغن‌کشی کرده باشید، یعنی از خوانده‌هایتان بهره‌برداری کرده باشید. آنگاه آینده را هم بشنوید که بندگان و عباد خدا، روی زمین خواهند آمد و مثل شب عاشورا که تا صبح عاشورا برای اصحاب، ظهور بود و امامشان را می‌دیدند، ظهور بشود و حقیقت ظاهر شود و همه بشر، حق شناس شود و جمال ولایت و امیرالمومنین(ع) را در خود مشاهده کنند، همه اینها را حساب کنی، آن وقت مومن از گذشته و آینده بهره می‌برد.

امام بیاید، این چنین می‌شود اگر هم آیه‌اش را خواستی؛ فرمود آنها که عمل صاحل انجام می‌دهند- یعنی عمل خالص انجام می‌دهند و تمیز و پاک می‌شوند – چنین کسانی با پیامبران هستند مِنَ النَّبیینَ و الصِّدیقینَ وَ الشُّهداءَ وَالصّالحینَ وَ حَسُنَ اولئکَ رَفیقا خداوند اینها را می‌شمرد، سپس می‌گوید عجب رفقای خوبی دارند.

شما در راه ایمان خیلی رفیق دارید و تنها نیستید. صورتاً در دنیا غریب هستید. می‌گویند هر مومنی در دنیا غریب است. اما از طرف خدا و ائمه و پیامبران(ع) که نگاه می‌کنی، تمام انبیا و شهدا و صالحین و مومنین در اینجا که شما نشسته‌اید با شما رفیقند.

قشنگ بگرد و بگذار چشم و دید ایمانت به اندازه‌ای که بهره برداری ببیند. من با همان اندکی که بهره برده‌اید کار دارم. من مطالب را خیلی وسیع عرض می‌کنم اما شما همان بهره کوچک خودت را که به خیالت کوچک است حساب کن؛ به اینکه برایت اعتماد و اطمینان آمده که راهت درست است و به خدای خود و ائمه(ع) راه داری.

خداوندِ این جماعت می‌فرماید اینها، با انبیای گذشته‌اند. زیرا مقصد شما همان مقصد آنهاست؛ مقصد حضرت آدم و حضرت نوح و حضرت ابراهیم(ع) از کجا این بهره را بردیم؟ از نور محمد و آل محمد(ص). زیرا فرمان آنها را بردیم. دیگر، از نور امام زمان(عج)

منبع: مجلس حاج محمد اسماعیل دولابی کتاب طوبی محبت؛ جلد چهارم - ص 29