پس از ماهها محاصره، نیروهای پشتیبانی سریع سودان (RSF) اعلام کردند کنترل کامل شهر «الفاشر»، مرکز ایالت دارفور شمالی را به دست گرفتهاند. این شهر آخرین سنگر ارتش سودان در غرب کشور محسوب میشد و سقوط آن، نقطه عطفی در نبرد دو ساله میان ارتش و نیروهای شبهنظامی به شمار میرود.
شعارهایی نظیر «الفاشر رنگ خون گرفته است» و «الفاشر را نجات دهید» در روزهای اخیر به ترند اصلی شبکههای اجتماعی سودانی تبدیل شدهاند، در حالی که منابع محلی از وقوع کشتار و پاکسازی قومی در مناطق اطراف این شهر خبر میدهند.
«عبدالفتاح البرهان» فرمانده ارتش و رئیس شورای حاکمیتی سودان با تأیید عقبنشینی نیروهای خود از الفاشر گفت که این تصمیم برای جلوگیری از کشتار غیرنظامیان و تخریب تأسیسات شهری اتخاذ شده است. با این حال، دولت مرکزی نیروهای پشتیبانی سریع را به ارتکاب جنایات جنگی و نسلکشی متهم کرده است.
در پی تشدید نبردها، سازمان ملل متحد از وخامت اوضاع انسانی در دارفور هشدار داده و اعلام کرده است که حدود ۲۶۰ هزار غیرنظامی همچنان در الفاشر گرفتار ماندهاند و از کمبود شدید غذا، آب و خدمات درمانی رنج میبرند. بیمارستان زنان و زایمان «عربستان» به عنوان تنها مرکز درمانی فعال در این شهر نیز اخیراً هدف حمله قرار گرفته است.
برآوردها نشان میدهد بیش از ۱۵۰ هزار نفر در درگیریهای سه سال اخیر کشته، بیش از ۱۲ میلیون نفر آواره و ۲۵ میلیون نفر در آستانه قحطی شدید قرار دارند. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که دستکم ۷۷۰ هزار کودک سودانی با سوءتغذیه حاد مواجهاند.
در کنار بحران میدانی، گزارش جدید شورای امنیت سازمان ملل از وجود ردپای خارجی در این جنگ خبر میدهد. بر اساس این گزارش، امارات متحده عربی به ارسال تجهیزات نظامی ساخت بریتانیا از جمله موتورهای زرهپوش و تجهیزات آموزشی برای نیروهای پشتیبانی سریع متهم شده است.
بین ژانویه ۲۰۱۵ تا سپتامبر ۲۰۲۴، بریتانیا ۲۶ مجوز صادرات تسلیحات سبک و آموزشی به امارات صادر کرده که بخشی از آنها در جنگ سودان مورد استفاده قرار گرفتهاند. کارشناسان حقوق بشر هشدار دادهاند این صادرات میتواند به تشدید بحران انسانی در سودان کمک کرده باشد.
دولت امارات متحده عربی اما تمامی اتهامات درباره حمایت نظامی از نیروهای واکنش سریع را رد کرده و مدعی است هیچ سلاحی به مقصد سودان ارسال نکرده است.
در همین حال، «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد، بحران سودان را «دیگر صرفاً یک جنگ داخلی» ندانسته و آن را بهدلیل دخالت خارجی، «چالشی برای امنیت بینالمللی» توصیف کرده است.
بحران سودان اکنون وارد مرحلهای بیسابقه شده است. جایی که فروپاشی ساختار سیاسی، گسترش قحطی و دخالت قدرتهای منطقهای، این کشور آفریقایی را در آستانه تقسیم عملی قرار داده است. سازمانهای بینالمللی خواستار برقراری فوری آتشبس انسانی و ارسال کمکهای بشردوستانه به مناطق درگیر، بهویژه الفاشر، شدهاند. درخواستی که تاکنون پاسخی از هیچیک از طرفین جنگ دریافت نکرده است.