سینمای فلسطین در طول سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، در میان جشنوارههای فیلم ونیز، کن، تورنتو و الجونه، جایگاه خود را به عنوان یکی از مهمترین صداها در صحنه سینمای جهان تثبیت کرد. سینمای فلسطین در رویدادهای مهم بینالمللی توجهها را به خود جلب کرد و تحسین منتقدان و جوایز معتبر را از آن خود کرد و حضور رو به رشد و انرژی خلاقانه بیحد و حصر خود را تأیید کرد.
در ونیز، فیلم «صدای هند رجب» ساخته کوثر بن هنیه، نماینده رسمی تونس در رقابت اسکار، با کسب جایزه شیر نقرهای هیئت داوران، در میان تشویق ایستاده بیش از بیست دقیقهای، به موفقیتی استثنایی دست یافت.
در همین حال، جشنواره بینالمللی فیلم تورنتو همچنین میزبان اولین نمایش فیلم «فلسطین ۳۶» ساخته آن ماری جاسر بود که رسماً به عنوان نماینده فلسطین در رقابت اسکار انتخاب شد. این فیلم از طریق روایت بصری متمایزی که عمق هنری را با بُعد ملی ترکیب میکند، به مسئله فلسطین حضوری جدید در صحنه سینمای جهان میبخشد.
بیشتر بدانید
راهپيمايي گسترده مردم بيروت در سالگرد عمليات جنايتكارانه انفجار پيجرها| قضية ساخنة
حمايت بيوقفه يمن از فلسطين پس از ۲۳ ماه تجاوز مستمر رژيم صهيونيستي| مع المراسلين
در جشنواره فیلم کن، کمدی سیاه «از شما به خاطر رویاپردازی با ما متشکریم» به کارگردانی لیلی عباس، پس از نمایش در چندین جشنواره بینالمللی، مورد تحسین مردمی و منتقدان قرار گرفت.
در همین حال، دوقلوهای فلسطینی، تارزان و عرب ناصر با فیلم «روزی روزگاری در غزه» که جایزه بهترین کارگردانی را در بخش «نوعی نگاه» از آن خود کرد، به نقطه عطف دیگری دست یافتند.
فیلمهای کوتاه نیز از صحنه غایب نبودند؛ کارگردان مها الحاج فیلم «عواقب» را ارائه کرد که در جشنواره فیلم لوکارنو به نمایش درآمد و جوایز متعددی از جمله جایزه طلایی هیئت داوران را از آن خود کرد. مستند «غزه کنار دریا» ساخته محمود نبیل احمد با نمایشهای ویژه در اروپا و در انتظار تور بینالمللی آینده خود، همچنان توجهها را به خود جلب میکند.
با این حال، اهمیت این حضور فلسطینی فراتر از حوزه هنری است و به ابعاد سیاسی و بشردوستانه آن نیز گسترش مییابد. در حالی که مردم فلسطین یکی از سختترین دورههای تاریخ خود را تجربه میکنند و در معرض وحشتناکترین اشکال کشتار، محاصره و گرسنگی قرار دارند، این آثار به عنوان پیامهای نرم مقاومت، پایداری فلسطینیها و پایبندی آنها به زندگی و حق موجودی شان را به تصویر میکشد. تشویق ایستاده در سالنهای ونیز، به رسمیت شناختن رنج مردمی بود که اصرار دارند داستان خود را روایت کنند و صدایشان به تمام زبانهای جهان شنیده شود.
بنابراین، سینمای فلسطین دیگر صرفاً یک اثر فردی نیست؛ بلکه به یک جبهه فرهنگی موازی با سایر جبهههای مبارزه تبدیل شده است که روایت فلسطین را به جهانیان منتقل میکند، فارغ از کلیشهها یا روایتهای گمراهکننده.
با وجود تنوع صداها و دیدگاههای خلاقانه، وجه مشترک بین آنها همچنان اعتقاد به توانایی هنر در افشای بیعدالتی، آشکار کردن حقایق و تأیید هویت ملی است. این حرکت نشان میدهد که سینمای فلسطین یک جنبش هنری و انسانی یکپارچه را تشکیل میدهد که از تجربه محلی سرچشمه میگیرد تا به کل جهان بپردازد.
با وجود تفاوت سبکها و مضامین، آنچه این فیلمها را متحد میکند، حمایت عربی از تولید و توزیع است که توسط شرکت ماد سولوشن (MAD Solutions )رهبری میشود. این شرکت در تولید یا توزیع تقریباً سه چهارم این آثار مشارکت داشته و در نمایش آنها در جشنوارهها و سینماهای بزرگ جهان عرب و بینالمللی نقش داشته است و سینمای فلسطین را به آینهای از زندگی مردمی تبدیل کرده است که از طریق خلاقیت و همچنین از طریق پایداری روزانه مقاومت میکنند.