معرفی شخصیت

مصعب أبو توهة، نویسنده و شاعر فلسطینی، در سال ۱۹۹۲ در مخیم الشاطئ در غزه متولد شد. خانواده او از اهالی یافا بودند که در جریان نکبت ۱۹۴۸ به اجبار از سرزمین خود کوچ داده شدند. او در میان فضایی از خاطرات تلخ آوارگی و امید بازگشت به یافا رشد کرد و همواره در نوشته‌هایش این گذشته را زنده نگه داشته است.

ابو توهة در سال ۲۰۱۴، موفق به کسب مدرک کارشناسی زبان انگلیسی از دانشگاه اسلامی غزه شد و سپس در دانشگاه سیراکوز نیویورک، تحصیلات خود را در رشته نوشتن خلاق ادامه داد. او در سال ۲۰۱۷، "مکتبة إدوارد سعید" را در غزه تأسیس کرد، نخستین کتابخانه عمومی انگلیسی‌زبان در این منطقه. همچنین در سال ۲۰۲۲، نخستین مجموعه شعر خود را تحت عنوان "چیزهایی که ممکن است در گوشم پنهان باشند: شعرهایی از غزه" منتشر کرد، که توانست جوایزی مانند جایزه کتاب آمریکایی و جایزه کتاب فلسطینی را دریافت کند و نامزد جایزه منتقدان آمریکایی شود.

بیشتر بدانید:

فراخوان گسترده برای محکومیت نسل‌کشی فلسطینیان و اعمال سیاست گرسنگی در غزه

اهدای پرچم‌های متبرک به آیت‌الله جوادی آملی؛ تجلیل از مقام علمی و معنوی

دریافت جایزه پولیتزر و اهمیت آن

ابو توهة در سال ۲۰۲۵ موفق شد جایزه پولیتزر را در بخش تفسیر خبری دریافت کند. این جایزه که از مهم‌ترین جوایز ادبی و خبرنگاری آمریکا محسوب می‌شود، برای مجموعه مقالات او که در مجله نیویورکر منتشر شده بود، به وی اهدا شد. مقالات او با سبکی مستند و روایتی، به تحلیل و توصیف جنگ اسرائیل علیه غزه پس از عملیات "طوفان الأقصى" در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ می‌پرداخت. او در این مجموعه، تأثیرات جسمی، روحی و اجتماعی جنگ را بر مردم غزه نشان داده و با ترکیب تحقیق عمیق و روایت شخصی، تصویری تأثیرگذار از دوران سختی که خودش تجربه کرده بود، ارائه داد.

او در گفت‌وگویی با الجزیره نت، دریافت این جایزه را نه‌تنها یک دستاورد شخصی، بلکه یک پیروزی تاریخی برای روایت فلسطین دانست. او معتقد است که جهان نمی‌تواند بیش از این، چشم خود را بر واقعیت دردناک فلسطینیان ببندد، به‌ویژه آن‌هایی که در غزه زندگی می‌کنند. همچنین، ابو توهة تأکید کرد که هنر نوشتن و تصویر، در رساندن صدای ستمدیدگان تحت اشغال به گوش جهانیان نقش بسیار مهمی دارد.

گزارش جنگ و خروج از غزه

ابو توهة در روزهای نخست جنگ، شاهد تخریب شهر، آوارگی گسترده، ویرانی خانه‌ها و کشتار دسته‌جمعی در غزه بود. او و خانواده‌اش، پس از دریافت تهدیدهای اسرائیل، میان دو گزینه دشوار قرار گرفتند:

• ماندن در شمال غزه و رویارویی مستقیم با خطرات جنگ.
• مهاجرت به جنوب که امنیت نسبی داشت اما شرایط بسیار دشوار برای زندگی.

او و خانواده‌اش تصمیم گرفتند در شمال بمانند، اما با شدت گرفتن بمباران، در نهایت مجبور شدند به مدارس پناهندگان نقل‌مکان کنند. یکی از لحظات هولناک جنگ برای او، حمله به مربع التلولی در جبالیا بود، جایی که ۴۰۰ نفر شهید یا زخمی شدند. او پس از مشاهده اجساد و صحنه‌های وحشتناک، تصمیم گرفت همراه خانواده‌اش به سمت مناطق امن‌تر حرکت کند.

تجربه بازداشت و شکنجه

پس از نام‌نویسی برای خروج از غزه، او همراه همسر و سه فرزندش در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳ برای عبور از معبر رفح آماده شد. اما در مسیر، توسط نیروهای اسرائیلی بازداشت شد.

او و یک جوان دیگر مجبور شدند تمام لباس‌های خود را درآورند، دست‌هایشان بسته شد، چشم‌هایشان را با پارچه‌ای پوشاندند و سپس آن‌ها را به منطقه‌ای نامعلوم منتقل کردند. طی چندین ساعت، مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفت؛ مشت و لگد، خونریزی بینی، افتادن روی زمین در حالی که دست‌هایش بسته بود. سپس در یک مرکز بازداشت، با وضعیت نامشخصی مواجه شد.

پس از دو روز شکنجه و بازجویی، یکی از نیروهای اسرائیلی به او گفت که به خانه بازخواهد گشت. او در نهایت آزاد شد، اما با تجربه‌ای تلخ از تحقیر و خشونت.

خروج از غزه و امید به آینده

پس از ۱۰ روز انتظار، او توانست از طریق معبر رفح به ایالات متحده سفر کند. در لحظه خروج، وقتی از دروازه فلسطین عبور کرد، به شهرهایی که از نقشه محو شده‌اند فکر می‌کرد. او با خود پرسید که آیا پدربزرگش حسن و مادربزرگش خضره نیز همان حس را داشتند، زمانی که در سال ۱۹۴۸، یافا را ترک کردند؟

امروز، ابو توهة با دریافت جایزه پولیتزر، نه‌تنها خاطرات دردناک گذشته را حفظ کرده، بلکه پیام پایداری و امید را به جهان مخابره می‌کند. او رؤیای بازگشت به یافا را زنده نگه می‌دارد، اما در عین حال، امید دارد که روزی بتواند خانه ویران‌شده‌اش را در غزه دوباره بسازد.

مصعب أبو توهة با آثار خود، موفق شد صدای مردم غزه را به جهان برساند. او نه‌تنها شاعر و نویسنده‌ای برجسته است، بلکه نماد مقاومت فرهنگی و رسانه‌ای فلسطین به‌شمار می‌رود. دریافت جایزه پولیتزر در سال ۲۰۲۵، افتخاری برای او و برای تمام فلسطینیان است، زیرا نشان می‌دهد که جهان نمی‌تواند روایت مردم تحت اشغال را نادیده بگیرد. با این موفقیت، او نه‌تنها توانسته برتری خود را در ادبیات و خبرنگاری جهانی تثبیت کند، بلکه نشان داده که هنر نوشتن و تصویر، قدرتی فراتر از سیاست و جنگ دارد—قدرتی که حقیقت را آشکار می‌کند و امید را زنده نگه می‌دارد.

به نقل از «الجزیره»