لیله الرغائب یا شب آرزوها نخستین شب جمعه از ماه پرخیر و برکت رجب است که در روایات ماهِ خدا لقب گرفته و در بیان ارزش بالای آن، فضائل بسیاری را ذکر کرده اند. بنابر روایات، در این شبِ عزیز، درهای رحمت و مغفرت الهی به سوی بندگان گشوده شده است و عرشیان و فرشیان همه دعوت شده اند تا در ضیافتِ دعا و بزمِ نیایش زمینیان حضور به هم رسانند. پیامبر خدا صلوات الله علیه در حدیثی در باب بیان فضیلت بسیار ماه رجب فرموده اند: «از نخستین شب جمعه ی ماه رجب غفلت نکنید که ملائکه و فرشتگان آن را لیله الرغائب نامیده اند».

لیله الرغائب چه شبی است؟

لیله الرغائب (برگرفته از واژه رغبت در زبان عربی به معنی: شب آرزوها) به اولین شب جمعهٔ ماه مبارک رجب گفته می‌شود. در روایات و تعالیم اسلامی اینگونه آمده‌ است که در این شب، ملائک بر زمین فرود ‌می‌ آیند تا رحمت بیکران الهی را به انسان ها هدیه ‌نمایند. ماه رجب، نخستین ماه از ماه‌های حرام و بنابر روایات ماهِ خدا و بهترین اوقات برای ابراز بندگی و عبادت و دعا و استغفار است و رحمت و مغفرت الهی در این ماه مبارک در حال نزول و ریزش بر بندگان است، به همین جهت هم هست که این ماه را رجب ‌الاصب می گویند، زیرا ریشه ی صب، به معنی ریختن است. بنا بر برخی از روایاتِ رسیده، این شب، یعنی لیله الرغائب، شرافت و ارزش ماه رجب و شب جمعه، هر دو را درخود جمع کرده و ارزش و فضیلتی دوچندان دارد.

شیخ عباس قمی رحمه الله، در کتاب ارزشمند مفاتیح‌الجنان دربارهٔ این شبِ عزیز، اینطور می‌نویسد: بدان که شب جمعه ی اول ماه مبارک رجب را، لیله الرغائب گویند و از برای آن اعمالی از حضرت رسول صلی الله با ذکر فضائل بسیار وارد شده که سید بن طاووس علیه الرحمه در کتاب اقبال و علامه مجلسی رحمه الله در اجازه نبی زهره، آن را نقل کرده‌اند. از جمله فضائلی که برای آن شب برشمرده‌اند این است که به دلیل شرافتِ بالای این شب، گناهان بسیاری از بندگانی که اعمالِ خاص این شب را انجام دهند آمرزیده می‌شود.

از جمله اعمال مخصوص لیله الرغائب، نماز مستحبی است که چنانچه انسانِ باایمان آن را بخواند، پس از مرگ و هنگامی که در قبر گذاشته می شود، خداوند متعال، ثواب و پاداش نمازش را به بهترین صورت نزد او می‌فرستد تا یار و همدم او شود و وی را از تنهایی و ظلمت قبر رهایی دهد.